30/04/2012 | Yazar: Sedat Yağcıoğlu

Heteroseksüel ilişkilerin ve ‘erkek ve kadın’ cinsiyet dikotomisinin baskın ve hatta zorunlu olarak kabul edildiği bir dünyada; cinsel yönelimlerinden ve cinsiyet kimliklerinden dolayı LGBT bireyler sistematik bir ayrımcılığa maruz kalmakta, nefret suçlarının bir sonucu olarak yaşama hakları başta olmak üzere tüm insan hakları ihlal edilmektedir.

LGBT’lerle Çalışan Sosyal Hizmet Uzmanlarına Yönelik Pratik Uygulama Yönergesi
 
Sosyal hizmet eğitimi ve sosyal hizmetlerin gündemine geç girmiş demografik gruplardan birisi de lezbiyen, gey, biseksüel ve transseksüel (LGBT) bireylerdir. Elbette sosyal hizmetlere gereksinim duyan LGBT bireylerle sosyal hizmetin bu kadar geç ilgilenmeye başlamasının çeşitli nedenler bulunmaktadır.  Bilimsel çalışmalar; en genel anlamıyla tüm sosyal bilimlerin patriarkal kapitalist uygarlığın cinsiyetçi kalıplarının etkisi altında bulunduğunu, özelde ise sosyal hizmet bilimsel ve mesleki eğitiminin heteroseksist normlarla yapılanmış olmasını ve sosyal hizmet uzmanlarının homofobik ve transfobik tutumlara sahip olmasını LGBT bireylerin yaşantılarının ve gereksinimlerinin sosyal hizmetin gündemine geç girmiş olmasının temel gerekçeleri olarak ortaya koymaktadır.
 
Heteroseksüel ilişkilerin ve “erkek ve kadın” cinsiyet dikotomisinin baskın ve hatta zorunlu olarak kabul edildiği bir dünyada; cinsel yönelimlerinden ve cinsiyet kimliklerinden dolayı LGBT bireyler sistematik bir ayrımcılığa maruz kalmakta, nefret suçlarının bir sonucu olarak yaşama hakları başta olmak üzere tüm insan hakları ihlal edilmektedir. Eğitim, barınma, istihdam alanlarında ciddi sorunlarla karşı karşıya gelen LGBT bireyler, sosyalleşme sürecinde olumlu rol modellerin azlığı, homofobik çevrenin baskısı gibi olumsuz koşullarda kimlik gelişimlerini tamamlamak zorunda kalmakta ve bu da örneğin açılma gibi kişinin gelişimi için temel teşkil eden süreçlerin LGBT’ler için oldukça zorlu ve sorunlarla yaşantılanmasına neden olmaktadır.
 
Sosyal adalet ve insan hakları temelinde bilgi ve hizmet modelleri üreten sosyal hizmetin, LGBT bireyler için de hem bilgi hem de hizmet modelleri üretimine gereksinim bulunmaktadır. Cinsel yönelim ya da cinsiyet kimliği eşitsizliklerini azaltarak yok edecek ve LGBT bireylerin doğrudan yaşadıkları sorunlara müdahale edecek bir sosyal hizmet yaklaşımıyla bu konudaki çalışmaların hızlandırılmasına ciddi ölçüde ihtiyaç bulunmaktadır.
 
Bu temel ihtiyaç çerçevesinde; LGBT’lerle çeşitli alanlarda ve kurum ve kuruluşlarda çalışan sosyal hizmet uzmanları için bu pratik uygulama yönergesinin faydalı olacağı düşünülmektedir.
 
LGBT’lerle çalışacak sosyal hizmet uzmanlarının dikkat etmesi gereken ilkeler:
  1. LGBT’lerle çalışma bir kurum bünyesinde gerçekleştiriliyorsa, sosyal hizmet uzmanının  kurumdaki diğer çalışanların da LGBT’lere yönelik tutum ve davranışlarındaki homofobik ve transfobik düşüncelerinin değişmesi için çalışması gerekmektedir
  2. Heteroseksist bir kültür içinde yaşayan LGBT’lerin maruz kaldığı homofobi ve damgalanmanın oluşturduğu güvensiz ortama karşı, sosyal hizmetin yaratacağı güven ortamının olmazsa olmazlarından birisi de gizliliktir. Çalışma boyunca güveni ve güvenliği sağlamak sosyal hizmet uzmanının temel amaçlarından birisi olmalıdır
  3. LGBT kimlik gelişiminin hangi aşamada olduğunun tespit edilmesi önem taşımaktadır.
  4. LGBT’lerin hayatının herhangi bir aşamasındaki yaşam krizlerini ve stres faktörlerini değerlendirebilmek için bireylerin açılmanın hangi aşamasında olduklarının ve açılmanın hayatlarındaki etkilerinin anlaşılması önemlidir.
  5. LGBT’lere kendi öykülerini anlatabilecekleri, varsa diğer üyelerle paylaşabilecekleri ve geri bildirim alabilecekleri yeterlilikte zaman vermek önemlidir.
 
İyi Bir Uygulama İçin Rehber
  • Cinsel Haklar Bildirgesi sosyal hizmet için iyi bir temel oluşturmaktadır
  • Sosyal hizmet uzmanının uygulamaları cinselliği yeniden inşa edecek yapıda olmalıdır.
  • Heteroseksizm özelinde cinselliğe yönelik ayrımcılığın farkında olunması büyük önem taşımaktadır. Sosyal hizmet uzmanının kendi duygu, düşünce ve tutumları ile meslektaşları ve diğer hizmet yararlancılarının duygu, düşünce ve tutumlarını bu anlamda değerlendirmesi önemlidir.
  • Diğer insanlarla çalışırken cinsellikle ilgili konularda açık ve hassas olabilmek için, sosyal hizmet uzmanının kendi cinselliği konusunda rahat olmasına ihtiyacı vardır.
  • Müracaatçıların cinsel yönelimlerini gizli tutma isteklerine duyarlı olunmalıdır.
  • Müracaatçılarla cinsellikle ilgili konuları konuşurken sınırları dikkatlice koymak gerekmektedir.
  • Cinsellikle ilgili konularda çalışırken iyi iletişim becerileri çok önemlidir.
  • Sosyal hizmet uzmanlarının cinsellikle ilgili bilgilerini sürekli güncellemeleri gerekmektedir.
  • Güvenli ve aynı zamanda sorgulatıcı bir atmosfer yaratmak önemlidir.
  • Yakınlaşma, açılma için olumlu rol model oluşumu sağlanmalıdır.
  • Sosyal hizmet uzmanlarının karşılıklılık ilkesini ve ilişki kurma becerilerini teşvik etmesi gereklidir.
 

Etiketler:
2024