17/09/2024 | Yazar: Kaos GL
Pozitif-iz Derneği, “HIV ile Yaşayanlar Hakkını Arıyor” başlıklı raporla 2023 yılındaki hak ihlallerini raporladı.
Çizim: Semih Özkarakaş
Pozitif-iz Derneği’ne yapılan danışmanlık başvurularına ilişkin verilere dayanarak hazırlanan rapora göre; 2022’de başvurucular arasında hak ihlaline maruz bırakılanların oranı yaklaşık yüzde 28 iken 2023’te bu oran yaklaşık yüzde 33’e yükseldi.
Raporda, şu ifadeler yer aldı:
“Danışmanlık sayılarında kayda değer bir artış olmamasına rağmen, hak ihlali içeren başvurularda artışın olması; hem ihlallerde bir artışa hem de hak ihlaline maruz bırakılan HIV’le yaşayan kişilerin haklarını arama farkındalık ve bilincindeki bir artışa bağlanabilir.”
Çalışma hakkının ihlalinde ciddi artış
Rapora göre; HIV pozitiflerin Pozitif-iz Derneği’ne yaptığı hukuki başvuruların sayısı 28 iken başvuru sayısı 2023’te 360 olarak kaydedildi. Bununla beraber; rapora göre 2023 yılında HIV ile yaşayanların en çok sağlığa erişim ve çalışma hakları ihlal edildi. Rapora göre; sağlığa erişim hakkının ihlali yüzde 42 olarak kaydedildi. Çalışma hakkı ihlal edilen HIV ile yaşayanların oranı ise yüzde 29. Raporda, çalışma hakkının ihlalinin bir önceki yıla göre ciddi bir artış gösterdiği vurgulandı. 2022’de bütün ihlallerin yüzde 19’unu oluşturan çalışma hakkı ihlalleri, yüzde 10 artışla yüzde 29’a yükseldi.
Deprem bölgesinden gelen başvurular arttı
Raporda, HIV ile yaşayan yabancıların Genel Sağlık Sigortası’na ilişkin sorunlarının devam ettiği belirtildi:
“Kronik bir soruna dönüşen GSS, girişinin yapıldığı tarihten evvel HIV ile enfekte olduğu varsayım ve kanaatleri ve bu nedenle ilaç ve tedavilerinin geri ödeme kapsamından çıkarılması, sağlığa erişim hakkı ihlalleri olarak kayda geçti.”
Raporda, 6 Şubat depremlerinin ardından depremin etkilediği şehirlerden Pozitif-iz Derneği’ne gelen başvuruların arttığına dikkat çekildi:
“Depremin ilk haftasında yaşanan ulaşımsal problemler, iletişim ve koordinasyon zayıflığı, sağlık hizmet sunucularının bulunduğu binaların yıkıma uğraması HIV ile yaşayan kişilerin sağlık hizmetlerinden yararlanmasını ve ilaca erişimini güçleştirdi ve bu bölgelerde bulunan HIV ile yaşayan kişilerde büyük bir korku ve endişeye sebep oldu.”
Ayrıca çoklu ayrımcılığa maruz bırakılan kişiler için özel ihtiyaçların tespit edilmesi gerektiği de vurgulandı:
“Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, HIV ile yaşayan kadınlar, çocuklar ve LGBTİ+lar gibi çoklu ayrımcılığa maruz bırakılan gruplar için özel ihtiyaçları tespit etmeli ve HIV’e dair politika geliştirilirken göz önünde bulundurmalı.”
“HIV, tıbbi bir durum ve yönetilebilir bir sağlık durumu”
Başvuruları değerlendiren Pozitif-iz Derneği avukatı Cihan Tuğcu, “Hak ihlali içeren başvurularda artışın olması; hem ihlallerde bir artışa hem de hak ihlaline maruz bırakılan HIV ile yaşayan kişilerin haklarını arama farkındalık ve bilincindeki bir artışa bağlanabilir. Hak ihlaline maruz bırakılan HIV ile yaşayan kişiler, Pozitif-iz Derneği’ne başvurarak bir adım atmayı, haklarına sahip çıkmayı tercih etti. Hak ihlaline maruz bırakılan başvurucuların büyük bir çoğunluğunun hukuki yollara başvurmamasının sebepleri, dava açmadan sorunu çözebilecek mekanizmaları tercih etmeleriyle açıklanabilir” dedi.
Hak ihlallerinin, sadece HIV ile yaşayanları değil, tüm toplumu etkileyen ciddi bir sorun olduğuna işaret eden Pozitif-iz Derneği yönetim kurulu üyesi aktivist Çiğdem Şimşek şu sözlerle HIV ile yaşayanlara da seslendi:
“Değerli HIV pozitif dostlarımız lütfen ‘Ben de hak ihlali yaşar mıyım?’ diye endişe etmeyin. Olası bir durumda haklarınızı bilmeniz ve talep etmeniz önemli. Bir ihlale maruz bırakıldığınızda hem akran desteği hem de hukuki danışmanlık hizmetleri ile Pozitif-iz Derneği her zaman yanınızda. HIV, tıbbi bir durum ve yönetilebilir bir sağlık durumu. Herkesle aynı haklara sahipsiniz. Olası bir ihlalde veya oluşmadan bize ulaşın. Beraber haklarınızı savunalım.”
Raporun tamamına ulaşmak için tıklayın.
Etiketler: insan hakları, çalışma hayatı, sağlık, sağlık hakkı, hiv, araştırma
1720430400.jpg)