01/06/2006 | Yazar: Kaos GL
AIDS'in tespit edilmesinin üzerinden 25 yıl geçti, ancak hastalıkla savaşta hâlâ pek çok alanda yetersizlik yaşanıyor. Birleşmiş Milletler AIDS'le mücadele örgütü UNAIDS'in 10 yıllık gelişme raporu ne kadar az yol alındığını gösterdi
AIDS'in tespit edilmesinin üzerinden 25 yıl geçti, ancak hastalıkla savaşta hâlâ pek çok alanda yetersizlik yaşanıyor. Birleşmiş Milletler AIDS'le mücadele örgütü UNAIDS'in 10 yıllık gelişme raporu ne kadar az yol alındığını gösterdiKAOS GL
Birleşmiş Milletler (BM) AIDS ile mücadele örgütü UNAIDS, 10. yıllık gelişme raporunda, 'birkaç küçük bölgede başlayan AIDS ve HIV'in dünyanın neredeyse tamamına yayılarak 65 milyon kişiye bulaştığını, bunlardan 25 milyonunun ise bu hastalık sebebiyle yaşamını yitirdiğini' belirtti.
İnsan davranışları değişti
Raporda, ABD'de doktorların Haziran 1981'de HIV virüsünü ilk kez tespit etmesinden bu yana sürdürülen savaşta kimi dikkate değer başarılar kazanılmasına rağmen, mücadelenin tam anlamıyla etkin biçimde yürütülmekten çok uzak olduğu kaydedildi.
Raporda, BM Genel Kurulu'nun 2001 yılında yaptığı özel AIDS oturumundan bu yana görülen en büyük değişikliğin insanların davranışlarında meydana geldiği vurgulandı. Artık giderek daha çok insanın kondom kullandığı, daha az kişiyle cinsel ilişkiye girdiği, cinsel etkinliklere daha geç yaşlarda başladığı ve birçok ülkede artık kan ürünlerinin düzenli olarak HIV içerip içermediğini belirlemek için birtakım kontrolden geçirildiği açıklandı. Gelişmekte olan ülkelerde halen 1.3 milyon hastanın yaşam süresini uzatan ilaçlar kullanmakta olduğu, bu ilaçların geçen yıl 300 bin can kurtardığı belirtildi.
Dışlanma sorunu sürüyor
70'ten fazla ülkede yapılan yeni araştırmanın sonuçlarına göre, beş yıl öncekinden daha fazla insan HIV testi yaptırıyor ve danışmanlara başvuruyor. Verilerini bildiren 58 ülkede ilkokul öğrencilerinin yüzde 74'ü, ortaokul öğrencilerinin ise yüzde 81'ine AIDS hakkında eğitim veriliyor.
Ancak bütün bu gelişmelere rağmen 2005 yılında 4.1 milyon insana daha HIV bulaştı ve 2.8 milyon kişi öldü. 2004 yılında 4.9 milyon insana HIV bulaşmış ve 3.1 milyon kişi ölmüştü.
Raporda, dünya genelinde kondom arzının gerekenden yüzde 50 az olduğu, AIDS hastalarının yaşam süresini uzatan ilaçların yaygın olarak bulunmakla beraber pahalı olduğu da belirtildi.
En önemli sorunlardan biri, AIDS hastasının hâlâ ayrımcılık ve toplumdan dışlanmayla karşılaşıyor olması. Bu yüzden, dünyada HIV bulaşmış 40 milyon kişinin çoğu hiç test yaptırmamış olduğu için durumunun farkında değil.
Kadınlar korunmasız
Gelişmekte olan ülkelerde AIDS'le mücadeleye bu yıl 8.9 milyar dolar ayrılması beklenirken, asıl gerekli miktar 14.9 milyar dolar. 2008'de ise önleyici çalışmalar için harcanacak 11.4 milyar dolar da dahil AIDS'le mücadele için gerekecek para 22.1 milyar dolar.
UNAIDS raporunda, kadınların AIDS riskine karşı daha korunmasız olduğu da belirtildi. Hastalıktan korunmanın başlıca ve en bilinen yöntemi olan prezervatif kullanımı, çoğu zaman erkeklerin inisiyatifine bağlı. Bu durum, kadınların hastalığa karşı yeterince iyi korunmasını engelliyor.
UNAIDS'in yöneticisi Dr. Peter Piot, "AIDS hastası kadın sayısı ve oranı artıyor" diyor. Kadınları AIDS'ten korumak için dizayn edilen jel ve kremler ise 2010'da kullanıma sunulacak.
Kaynak: aa, Reuters, Radikal, 1 Haziran 2006
Etiketler: insan hakları, sağlık
