19/02/2016 | Yazar: Umut Güner
2006’da Ayrımcılık Mevzuatı ve Eşitlik Kurulu Yasa tasarısı olarak başlayan serüvenden Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu yasa tasarısına gelene kadar yaşananları beş maddede derledik:
.jpg)
2006’da Ayrımcılık Mevzuatı ve Eşitlik Kurulu olarak başlayan serüvenden Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu yasa tasarısına gelene kadar yaşananları beş maddede derledik:
1. Adım: Nasıl başladı bu hikaye!
2006 yılında İnsan Hakları Ortak Platformu (İHOP) ve Uluslararası Azınlık Hakları Komisyonu tarafından hazırlanan Ayrımcılık Mevzuatı ve Eşitlik Kurulu Yasa tasarısını Hükümet 2009'un sonlarında, “Demokratik Açılım”ın bir adımı olarak düzenlemeyi vaat etti. İçişleri Bakanlığı tarafından barolara, akademik çevrelere, STK’lara ulaştırdı. 2006 yılında hazırlanan tasarının hazırlanma sürecinde Kaos GL ve Pembe Hayat Dernekleri yer aldı.
2. Adım: Hükümet “cinsel kimliği” makasladı
Taslağın "Eşitlik ilkesi, ayrımcılık yasağı, yasak kapsamındaki ayrımcılık türleri" başlıklı 3. Maddesi’nde, “cinsiyet, ırk, renk, dil, din, inanç, etnik köken, cinsel kimlik, felsefi ve siyasi görüş, sosyal statü, ... ve benzeri temellere dayalı ayrımcılık yasaktır” hükmü yer alıyordu. İçişleri Bakanlığı’nın resmi sitesinde duyurulan Taslak’ın son halinden ise “cinsel kimlik” ve “etnik köken” ibaresi çıkartıldı.
3. Adım: 2009’da yeniden gündeme geldi, 1 adım ileri 2 adım geri!
Dönemin İçişleri Bakanı Beşir Atalay, Kasım 2009’da TBMM kürsüsünde yaptığı konuşmada, insan hakları ile ilgili idari denetim mekanizmalarının uluslararası kurallara uygun olarak kurulacağını, Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik Kurulu oluşturulacağını belirtmişti.
İnsan hakları örgütlerinin temsilcilerinin Bakan’la görüşmeleri ile olumlu bir süreç başlamıştı. İçişleri Bakanlığı bu alandaki çalışmasını, İstanbul Bilgi Üniversitesi ve Uluslararası Azınlık Hakları Grubu (MRG)’nin katkısı ile İnsan Hakları Ortak Platformu (İHOP) tarafından hazırlanan taslağı esas alarak başlatmıştı.
Ayrımcılığın temellerini yeniden tanımlayan bu çalışmada tanımlanan ayrımcılıklar arasında “cinsel kimlik” de yer alıyordu.
İHOP’un hazırladığı ve Adalet Bakanlığınca kabul edilen taslakta, “cinsel kimlik” tanımlanmış ve “heteroseksüel, eşcinsel, biseksüel, transeksüel, travesti ve benzeri cinsel kimlikleri ifade eder” olarak belirtilmişti
4. Adım: Muhalefete rağmen tasarı meclis ana gündemine gönderilecek!
“Ayrımcılık Mevzuatı ve Eşitlik Kurulu Yasa Tasarısı” diye bir tasarısı birdenbire bu sene “Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu” tasarısına döndü. Tasarının ayrımcılığı düzenleyen maddesinde cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği ayrımcılığı tanımlanmıyor.
17 Şubat 2016’da TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonun gündeme geldi ve tasarı muhalefetin itirazlarına rağmen onaylanarak TBMM gündemine gönderilecek.
AKP Hükümeti, insan haklarına ilişkin düzenlemeleri gene insan hakları alanında çalışan örgütlere rağmen yapmaya devam ediyor.
5.Adım: Başbakan Yardımcısı Lütfi Elvan’dan homofobi
Komisyon toplantısına katılan İnsan Hakları Ortak Platformu (İHOP) Genel Koordinatörü Feray Salman’ın cinsel yönelime dayalı ayrımcılığın tasarıda yer almayışını eleştirmesi üzerine komisyon tutanağına göre Başbakan Yardımcısı Lütfi Elvan şu yanıtı verdi:
“Ha, burada şunu da ifade etmeliyim, özellikle cinsel yönelime yönelik olarak: Burada evet, böyle bir tavsiye kararı var ancak Avrupa içerisinde de şu anda bununla ilgili ciddi bir tartışma var. Biz Anayasa ve imzalamış olduğumuz uluslararası sözleşmeleri dikkate aldığımızda böyle bir terimin buraya konulmasının uygun olmayacağını da düşündük arkadaşlar, ben çok samimi olarak, açık olarak sizlerle de paylaşıyorum. Yani bunu şu açıdan söylüyorum: Biz toplumun bütününü kucaklamak zorundayız ve bu anlayış içerisinde de hareket etmek zorundayız. Ama inanın, çok samimi olarak ciddi mesai harcadık ve yapıyı öyle oluşturalım ki gerçekten kurum, kurul, oradaki arkadaşlarımız rahat hareket etsinler dedik.”
LGBTİ örgütleri ne istiyor?
Ayrımcılık Mevzuatı ve Eşitlik Kanunu tasarısının amaç ve kapsamı tanımlayan maddesine “cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği” ibaresinin eklenmesini ve tanımlar kısmında da “cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği ayrımcılığının” tanımlanmasını talep ediyor.
Etiketler: insan hakları
