Aralık 2011 Medya Raporu Yayınlandı

ARALIK AYI 2011

Aralık ayı içerisinde Ajans Press tarafından, içerisinde “gey, gay, lezbiyen, transeksüel, transseksüel, travesti, eşcinsel, dönme, homoseksüel, biseksüel, ibne, sevici, queer, cinsel yönelim, cinsel tercih, cinsel kimlik” kelimelerinin geçtiği 229 adet haber tarandı. Bu haberlerin  222 adeti ulusal/yerel gazetelerde, 8 adeti de ulusal/yerel dergilerde yer almıştır.

 

Bu 229 haberin 132 tanesi “gey, gay, lezbiyen, transeksüel, transseksüel, travesti, eşcinsel, dönme, homoseksüel, biseksüel, ibne, sevici, queer, cinsel yönelim, cinsel tercih, cinsel kimlik” kelimelerinin yer aldığı haberler, 97 tanesi ise LGBTT bireyleri ilgilendiren doğrudan eşcinsellik üzerine yazılmış haberlerdir. 25 adet köşe yazısı, 94 adet haber, 41 kültür/sanat haberi, geri kalanını ise (69) magazin haberleri/röportajlar/mekân tanıtımları oluşturmaktadır. Ayrıca bu haberlerden 2 adetinin Kaos GL sitesinden alındığını görüyoruz.

 

Medyada yer alan haber taramaları, 18 kategori üzerinden kategorizasyon yapılarak devam etmiştir. Bu kategoriler medyanın LGBTT bireylere yönelik yaklaşımını analiz etmeye yönelik, olumlu, olumsuz ve tarafsız kategorilerden oluşmakta ve haberin içeriğini ve dilini değerlendirmeye yönelik kategorizasyona katkı sağlamaktadır. Kasım ayı içerisinde yer alan haberlerin kategorizasyonuna baktığımız zaman sırasıyla;

 

229 haberden 49 haberin dilinin homofobik olduğunu görüyoruz. LGBTT bireylere yönelik şiddetin meşrulaştırıldığı haber sayısı 8, nefret söylemi yayan haberlerin sayısı 3, eşcinselliğe ilişkin streotipi besleyen haber sayısı 101, LGBTT bireyler cinsel obje olarak sunulduğu haber sayısı 8, LGBTT bireylerin krimalinize edildiği haber sayısı 70,başka gruplara saldırmak için eşcinselliğin kullanıldığı haber sayısı 11, 52 haberde ise kullanılan kelime yanlış. İnsan haklarına duyarlı haber sayısı 64, LGBTT dernek veya kişilerden görüş yapılarak hazırlanan haber sayısı ise 17, eşcinselliğe ilişkin olumlu rol model oluşturan haber sayısı ise 5,Lgbt bireyleri olumlu yönlendiren haber sayısının ise 42 adet olduğunu istatistiklerimizden çıkartıyoruz.

 

Türkiye haberlerine baktığımızda

 

TBMM Başkanlığı aralarında LGBT dernekleri Kaos GL ve Lambdaİstanbul’un sayfalarının da bulunduğu bazı internet sitelerine yönelik ’erişim yasağını’ kaldırması “Eşcinsel site yasağı kalktı” başlığıyla Akşam gazetesinde 2 Aralık tarihinde duyuruldu.

 

İçişleri Bakanı İdris Naim Şahin, 26 Aralık 2011’de Afyonkarahisar’da yaptığı konuşmada, her türlü ayrımcılık, nefret suçu, kurumsal şiddet, toplumsal dışlanma, temel haklardan yoksun bırakılma gibi birçok konuda hak ihlali yaşayan eşcinsel, biseksüel ve trans bireyleri hedef alan ifadeler kullanmıştır: “… Bir gün o gerçeği yaşasalar, bir gün değil bir saat, on dakika yaşasalar biliyorum ne yapacaklar, ama kurtuluşu yok, şakası yok çünkü gidenlerden kurtulanların ifadesi her şeyi ortaya koyuyor. Ben söylüyordum, şimdi itirafçılar söylüyor. Domuz etinden, Zerdüştlüğe kadar, bilmem hangi ulustan kardeşlikten, çok özür dilerim eşcinselliğe kadar, her türlü namussuzluğun, ahlaksızlığın, gayriinsani durumun olduğu bir ortam…”  Akşam gazetesi “Nefret suçlarına ’ Şahin ’ pençesi”  başlığıyla açıklamayı duyurmuştur.  Ayrımcılığa Karşı Gökkuşağı Koalisyonu, 28 Aralık tarihinde İçişleri Bakanı İdris Naim Şahin’i özür dilemeye ve istifa etmeye çağıran bir açıklama yaptı. Cumhuriyet gazetesi 30 Aralık tarihinde “Gaf değil, zihniyet bu” başlıklı haberinde ayrıca Ayrımcılığa Karşı Gökkuşağı koalisyonunun açıklamasına yer verdi.

 

Yeni Anayasa Yapım Süreci ve İçeriğine Dair LGBT bireylerin görüşleri TBMM sitesinde yayınlanandı,  SPoD’un hazırladığı taslağın haberi 22 Aralık tarihinde “LGBT’ler Meclis ’ ten eşitlik istedi” başlığıyla Hürriyet gazetesinde, 26 Aralık tarihinde “ Hasta değiliz, bizi de Anayasa ’ ya yazın” başlığıyla Haber Türk ve” Yeni anayasa için LGBT bireylerinin de sözü var”  - Özgür Gündem gazetelerinde yer aldı. 12 Aralık tarihinde Hürriyet gazetesi Haklı Kadın Platformunun anayasaya dair görüşlerini “ Evde iş bolumu yasaya girsin” başlığıyla verdi.

 

1 Aralık Dünya AIDS ile Mücadele Günü ile ilgili açıklamalar 1Aralık ve 11 Aralık tarihleri arasında yer aldı. Açıklamalarda özellikle HIV’in “Eşcinsel Hastalığı” olmadığı ve belirli bir kesime ait olmadığının altı çizilmiştir. 2 Aralık tarihinde Günboyu gazetesinde “ AIDS, küresel olarak azalsa da alarm düzeyinde ” başlıklı haber içeriğinde “Ahlakı düşük insanların ya da Homoseksüellerin hastalığı değildir, tüm popülasyonu tehdit eder” açıklaması sorunludur. Diğer başlıklar şu şekildedir; “İlişkilerimizde Dikkatli olmalıyız”  - Konya Postası “Dr. Cemil Yavuz AİDS ile ilgili Açıklamalarda Bulundu”  Serhad Artvin, “Aıds Tehlikesine Dikkat”– Anayurt, “Öğretim Üyesi Doç. Dr. Çelik: "HIV I i kişilerin tedaviye erişmesi halinde, 10 yıl içinde HIV tüm dünyada yüzde 95 oranında azalacaktır” - Çorlu Gazetesi Takvim gazetesi ARDA USKAN’ın köşesinde de ve Kaos GL web sitesinde yer alan haberler İnsan haklarına saygılı bir biçimde yer almıştır.

 

Hürriyet Eskişehir gazetesinde 31 Aralık tarihinde “Ne Yalnız Ne Yanlış” başlıklı haberde LGBT bireylerin aile ve çevreleriyle yaşadığı sorunlar ayrıntılı olarak ve İnsan Haklarına uygun bir biçimde verilmiştir. Boğaziçi Üniversitesi öğrencilerinin düzenlediği Hisarüstü’nde LGBT bireylere yönelik taciz nedeniyle yapılan eylemin haberi 3 Aralık tarihinde Günlük Evrensel gazetesinde “Hisarüstü’nde Tacize Hayır” başlığıyla verildi.

 

Kaos GL sitesinde 26 Aralık tarihinde yer alan Halil Kandok’un kaleme aldığı “Devlet Yaşlı LGBT’ler için Ortak Ev Açsın” başlıklı yazıyı ayrıntısız olarak Haber Türk gazetesi 28 Aralık tarihinde “Eşcinseller Huzur Evi İstiyor” başlığıyla yer vermiştir. BT haber Sağlık kısmında Türkiye’de sağlık hakkında çıkan gelişmeler içerisinde Kaos GL’nin Sağlık çalışanları için çıkarttığı “Ne hastalık, Ne Suç, Ne Günah, LGBT Hakları İnsan Haklarıdır” isimli sağlık kitabını tanıtmış ve ücretsiz olarak istenebileceğinin altı çizilmiştir.

 

İstanbul Maltepe Sahilyolu’nda, bekleyen Trans kadınlara dört kişi kılıçla saldırdı.Bu haber 24 Aralık tarihinde  “Travestilere kılıçlı saldırı – Milliyet” 2 “ Kılıçlı Dehşet – Posta”  “İstanbul ’ Da Kılıçlı Terör – Radikal”  “Kılıçlı Dehşet – Sözcü” “Kılıçlı Dehşet – Şok” gazetelerinde yer aldı.  Radikal yazarı Pınar Öğünç 26 aralık tarihinde köşesinde “Eşcinselliğe Değil bu Zihniyete Terapi Lazım” isimli yazısında Trans bireylere yönelik kılıçlı saldırıyı kınamıştır.

 

Şişli 1. Asliye Hukuk Mahkemesi, biyolojik yönden erkek olan cinsiyetinin kadın olarak değiştirilmesine izin verilmesi istemiyle dava açan kişinin, nüfus kaydında erkek olan cinsiyetinin kadın olarak değiştirilmesine karar verdi ancak Adalet Bakanlığı, yerel mahkeme kararının, kanun yararına bozulmasını istedi. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, sonuca etkili olmamak üzere yerel mahkeme kararını bozdu, bu karar nedeniyle artık cinsiyet değişikliği için sadece sağlık raporu yeterli olmayacak ve değişiklik isteyen adli sicil kaydını da mahkemeye sunacak. 21 Aralık tarihinde “Eşcinsele adli şart – Takvim” “Pembe cüzdan ’ için sağlık raporu  - Haber Türk”  ve 23 Aralık tarihinde Mevlüt Tezel’in Sabah gazetesindeki köşesinde yer almıştır.

 

Adana’da Hasan Adalı Lisesinde görev yapan görme engelli bir öğretmenin diğer iki öğretmeni röntgenlemesi ideasıyla açılan soruşturmada maaş cezası aldı. Bu haberlerde yine Eşcinsel varoluş “idea” gibi kelimelerle suç içeren bir eyleme dönüştürülmüştür. Bu haberler 8 Aralık tarihinde aşağıdaki başlıklarla yer aldı; Röntgencilikle ’ suçlanan Görme Engelli öğretmene, maaş kesim cezası  - Güney Haber” “Görme Engelli Öğretmene Ceza - Hürriyet Çukurova” “Görmeyen öğretmene röntgencilik cezası  - Posta” “Kör Öğretmene Rönt Cezası – Şok” “Görme engelli öğretmene röntgencilik cezası kesildi -Egemen Gazetesi” (9Aralık)

 

Dünya Haberlerine baktığımızda

 

ABD, dış yardım ve diplomatik araçları kullanarak ülke dışında da LGBT (lezbiyen, gey, biseksüel ve trans)  haklarını savunacağını duyurdu. ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton Cenevre’de diplomatlara yaptığı konuşmada, "Eşcinsel hakları, insan haklarıdır" dedi. Obama yönetiminin, hükümet kuruluşlarına gönderdiği bir yönergede de, yardım ve sığınma hakkı konularında karar alırken, LGBT haklarını da hesaba katmaları talimatı verildi. Bu haber 7 aralık tarihinde   “Eşcinsel hakları, kadın haklarıyla eşdeğerdir  - Haber Türk” “Obama’dan eşcinsellere destek Radikal” “ Abd ’ Den Ülkelere Eşcinsel Yardımı  - Sabah” 8 Aralık’ta “ Amerikan Yardımın Yeni Adresi Eşcinsel – Milliyet” başlıklarıyla duyururken Yeni Akit gazetesi 8 aralık tarihinde “ABD ahlaksızlık POMPALIYOR” başlıklı haberin içeriğinde LGBT bireylere yönelik “Ahlaksız, sapma, sapkın” kelimeleri kullanılmıştır. “Lezbiyenlik, biseksüellik ve eşcinsellik gibi ahlaksızlıkların yaygın olduğu Amerika, şimdi de bu tür ahlaksızlıkların diğer ülkelere sıçraması için çabalıyor.” Radikal gazetesi 11 Aralık tarihinde İstanbul LGBT Derneğinden Şevval Kılıç ile görüşerek “Eşcinsel Diplomasi Dönemi” başlıklı haberi hazırlamıştır.

 

Sorma Söyleme yasasının kaldırılmasından sonra ABD silahlı kuvvetlerinde eşcinsellere konan yasağın kaldırılması ardından, Amerikan donanmasına bağlı denizcilerin gelenekselleşmiş ’’liman öpüşmesi’’ ilk defa iki eşcinsel arasında gerçekleşti bu haber 23 Aralık tarihinde  “ İlk ’eşcinsel ’ öpüşmesi  - Haber Türk” “Böyleydi Böyle Oldu – Posta” (bu haberde daha önceki geleneksel heteroseksüel çift fotoğrafı ve karaya geri dönen lezbiyen denizci Marissa Gaeta’nın limanda kendisini bekleyen sevgilisini öperkenki fotoğrafı konulmuştur)

 

“Hep bu ânı beklediler Sormaya ne hacet  - Taraf” “ Amerikan Ordusunda İlk Eşcinsel Öpüşme – Vatan”  başlıklarıyla verildi. Kaos GL sitesinde “ABD’li Eşcinseller İçin Güzel Bir Yıl oldu” haberide Eşcinsel evliliklerden sorma söyleme yasasına kadar gelişmeler aktarılmıştır.

 

Belçika’da, 540 gün süren siyasi çıkmazın ardından, yeni hükümeti atandı. Yemin edip göreve başlaması beklenen kabinede başbakanlık görevini eşcinsel olduğunu gizlemeyen Sosyalist Elio Di Rupo yapacak.  İzlanda başbakanı Johanna Sigurdardottir’den sonra dünyadaki ikinci eşcinsel başbakan olarak göreve başlayacak olan 60 yaşındaki Di Rupo, 1974’ten bu yana işbaşına gelen ilk Sosyalist ve 30 yıldan bu yana başbakanlık yapacak ilk Fransızca konuşan Belçikalı olacak. 6 ve 7 Aralık tarihinde basında yer alan haberler Olumlu bir rol model olması nedeniyle önemli. “Bu hükümet 540 günde kuruldu  - Taraf”  “ Belçika ’ yı bir İtalyan yönetecek  - Akşam” “ Badirelerin üstesinden gelen kurtarıcı : Di Rupo  - Taraf”  “Belçika’ya İtalyan ve Eşcinsel Başbakan – Vatan” başlıklarıyla yer aldı.

 

Yine olumlu rol model ve çalışma hayatıyla ilgili örnek eşit bir uygulama haberi de Tayland’dan geldi.  Tayland’da bir havayolu şirketi trans kişilere hostes olma konusunda ayrımcılık yapmayıp onları işe aldı. Bu haberler “Transseksüel hostesler uçtu  - Akşam” “Transeksüel Hostes Dönemi Başladı – Güneş”  “Taylandlı hostesler ’ trans ’ a geçti - Haber Türk” “Trans Hostesler – Şok”  başlıklarıyla 19 Aralık’ta duyuruldu. Ayrıca Pakistan’da düzenlenen bir Trans güzellik yarışması da “Bangladeş ’ Te Yok Böyle Hicre ’ Yarışma  - Hürriyet” haberiyle gündeme geldi. 

 

"Watergate Skandalı" ile dünya tarihine geçen eski ABD Başkanı Richard Nixon’un ilgili olarak ABD’de ocakta piyasaya çıkacak olan "Nixon’ın En Karanlık Sırları" adlı kitapta ve bu kitapta yer alan başkanın yönelimine dair haberler gazetelerde yer almış, haberlerde “Şok iddia” “Skandal” ve Eşini dövmesi ile paralel olarak eşcinselliğinin sunulması kötü örneklerdir. Yine bu haberlerde Eşcinsel bireyler Kriminalize edilmiştir. 28 Aralık tarihinde yer alan haber başlıkları şunlardır;”  Gay Nixon ’ In Sevgilisi - Haber Türk” “ Eski Beyaz Saray Muhabirinden Şok İddia  - Milliyet” “Başkanın ’ Karanlık ’ Sırları  - Posta” “Nixon Eşcinsel İlişki Yaşıyordu  - Sabah” “Water Gey Skandalı – Şok” “Nixon Eşcinseldi Karısını Döverdi  - Haber Türk” “Nixon, Eşcinseldi Ve Karısını Döverdi  - Şok” “Nixon ’ In Skandali Tek Değil  - Taraf” (29 Aralık)

 

Nijerya’da Senatodan geçen bir Yasa Tasarısında “Eşcinsel Evlilik” yapan kişilerin 14 Yıl hapse mahkum edilmesi öngörülüyor,1 Aralık tarihinde gazetelerde yer alan haberler;

 

Nijerya ’ Da Eşcinsel Evliliğe 14 Yıl Hapis - Gazetem Ege” “Eşcinsel Evliliğe Hapis  - Haber Türk”  başlıklarıyla yer aldı. Haberler’de LGBT örgütlerin veya İnsan hakları savunucularının demeçlerine yer verilmedi.  Suudi Arabistan’da King Faht Üniversitesi profesörü Kamal Suphi Kadınların araba kullanmalarıyla ilgili bir açıklamada “Kadınlar araba kullanırsa Eşcinsellik ve Zina Artar”  sözleriyle 3 Aralık’ta gündeme geldi. Milliyet gazetesi 15 Aralık tarihinde Endonezya’da gerçekleşen bir punk konseri sonrasında kişilerin saçlarının kesilmesi, kıyafetlerinin değiştirilmesi ve gözaltılarla ilgili olarak “80 Türkiye’sini hatırlatan olay” başlığıyla yer vermiş ve 80 darbesi sırasında Eşcinsel ve Trans bireylere yönelik yapılan şiddeti ve zulümü hatırlatmıştır. 

 

Magazin Haberlerinde Aralık ayında en çok konuşulan haberlerin başında Erol Köse’nin Sosyal paylaşım sitesi twitterda eşcinsel ve trans bireylere yönelik hakaret içeren ve aşağılayan söylemlerde bulunması ve bu söylemler nedeniyle hakkında açılan suç duyuruları ve suç duyurularının dışında yine bazı sanatçıların Erol Köse ile polemiğe girmesi de magazinsel olarak medyada yer aldı. Haber metinlerinin içeriğinde “Eşcinsel iddiası” bolca geçti. Kaos GL  ve Pembe Erol Köse hakkında Türk Ceza Kanunu’nun 125 ve 216. Maddelerini esas alarak “Hakaret ve Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik ve Aşağılama” suçlarından Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulundu. Suç duyurusunda “Türkiye’de eşcinsel ve trans bireyler varoluşları nedeniyle nefret cinayetlerine kurban gidiyorlar. Erol Köse’nin bu söylemleri sadece isimlerini ifşa ettiği kişilere değil tüm eşcinsel ve trans bireylere yönelik alenen aşağılama ve hedef gösterme içermektedir.”  Aralık ayında Erol Köse ile ilgili yapılan haberlere baktığımızda  “Köse ’ Den Şikâyetçi Oldular  - Haber Türk” “Eşcinsel Şikâyeti – Hürriyet” “Eşcinsel Davası  - Posta” gibi başlıklarla yer verildi. Mehmet Ali Erbil 100Bin liralık Tazminat davası açtı. Bu haberler 24 Aralık tarihinde  “100 Bin Liralık Eşcinsel ’ Davası  - Sabah” "3 Çocuk Babasıyım " Dedi "Eşcinsel " İddiasına 100 Bin TL’lik Tazminat Davası Açtı  - Vatan” verildi. Haber içeriklerinde yine Eşcinsel varoluş marjinalleştirilip, olumsuz ön yargılar pekiştirilip kriminalize edilmiştir. Benzeri örneklerde yine ay içerisinde yer almıştır. Örnek:  “Bana Bir Eşcinsel Demedikleri Kaldı Vatan(1 Aralık)”

 

“Sosyetenin Yıldızları Eşcinsel Düğününde – Posta” wolverine Eşcinsel mi!  ?- Şok”  “Hulk’tan Eşcinsel Davası - Haber Türk”  bu haberler de yine Eşcinsel sözcüğü ve iftira yan yana getirilmiştir.

 

Özellikle Eşcinsel ve biseksüel kadınlara yönelik kimliği marjinalleştirme ve kimliğin bir cinsel obje olarak sunulması da yine Aralık ayında gözlendi.Buna örnek olarak “Monica’la Aşk Yaşadık-Hürriyet” “Monica’la Lezbiyen ilişki Yaşadım-Bursa Hakimiyet” gazetelerinde 2 Aralık tarihinde yayınlanan verilebilir. Bu haberlerde “Monica Bellucci hakkında lezbiyen ilişki iddiası ortaya atıldı” “Monica için çok acı çektim. Ama böylesi daha iyi oldu.. Şimdi onun bir kocası ve iki çocuğu, ayrıca şöhreti var”.. “Ben ise erkeklerimle, kadınlarımla kendimden kaçan biri oldum. Ölmek istedim, onu da beceremedim” Cümleleriyle birlikte görsellerle de desteklenerek marjinalleştirilmiş, Lezbiyenlere yönelik “Bir erkekle olunca geçer” algısı ayrıca “Sam Amca’nın Kızları Lezbiyen Oldu – Şok” 27 Aralık tarihinde çıkan bu haberde de Eşcinselliğin yayıldığı ve arttığı söylenmiş yine LGBT bireylere yönelik önyargı bu haberle pekiştirilmiştir.

 

“Domuz yiyenlerde Domuz karakteri oluşur”(Yeni Akit-27 Aralık)  haberinde ve Günboyu gazetesinde Ramazan Durmuş’un köşesinde “Egzoz gazının cinsel yönelimle bağlantısı olduğu” iddia edilmiş. Akit gazetesinde ki haberde de Domuzların Eşcinsel olduğu vurgulanmıştır. 3 Aralık tarihinde yine “Para Yoksa Namaz da Yok - Yeni Akit” başlıklı haberde başka gruplara ayrımcılık yapmak için Eşcinsellik kullanılmıştır. Bunlara örnek olarak yine Kasım ayında Yeniçağ gazetesinde yer alan Cazım Gürbüz’ün” “Vicdani Ret ve Deli Halit Paşa’nın ‘Namussuz’u” yazısında Kaos GL ve Sivil toplum kuruluşlarını hedef olarak gösterdiği yazı Aralık ayında da Kocaeli gazetesinde yer almıştır.

 

Kültür Sanat haberlerine baktığımızda Nar filminin basında oldukça yer almış bu haberler 1 Aralık’ta Radikal gazetesinde, 4 Aralık’ta Sinema Dergisinde ” Adalet Duygusu Kaybolunca”

 

“ Nar Taneleri  - Time Out İstanbul” “ Sungu Çapan - Cumhuriyet Nar” 23Aralık’ta”Yeşilçam’ın Nar Taneleri - Haber Türk” de yer almıştır. Kültür Sanat haberleri içerisinde de yer alan fakat gazetelerce marjinalleştirilen “ Oğluma Bir Haller Oldu” isimli oyunla ilgili olarak medya sürekli oyunu ve karakterlerle röportajlarında LGBT bireyler marjinalleştirilmiştir. ”Onu Hiç Böyle Görmediniz  - Karadeniz”(15 Aralık)”Kadınlarla Çalıştım - Hürriyet Kelebek” (15 Aralık)” “Eşcinsel Rolünü Kadınlarla Çalışmış - Milliyet Cadde” (15 Aralık)”” Sanat Adına Erkek; Erkeğe Öpüştü  - Posta” “Eşcinsel Rolünü Kadınlarla Çalıştım - Hürriyet Kampüs” “Araya Kumaş Parçası Koyduk – Posta” “Eşcinsel Rolüyle Seyirciyi Ters Köşeye Yatırdım - Bursa Olay Çekirge”  27

 

Kasım 2011 Medya Raporu Yayınlandı http://www.kaosgl.org/sayfa.php?id=10223

Türkiye Medyası’nda Ekim 2011 http://www.kaosgl.com/sayfa.php?id=10118

Nisan-Ağustos 2011 Arası LGBT Medya Raporu Yayınlandı http://www.kaosgl.org/sayfa.php?id=9795

Medya Mart 2011 Raporu Yayınlandı http://www.kaosgl.com/sayfa.php?id=6757  

Medya Ocak 2011 Raporu Yayınlandı http://www.kaosgl.com/sayfa.php?id=6475