06/09/2019 | Yazar: Kaos GL
Türkiye’de özel sektör çalışanı lezbiyenler iş hayatında neler yaşıyor?
Türkiye’de özel sektör çalışanı lezbiyenler iş hayatında neler yaşıyor?
İllüstrasyon: Libby Burns
Kaos GL Derneği’nin Kadir Has Üniversitesi ile yürüttüğü Türkiye’de Özel Sektör Çalışanı LGBTİ+'ların Durumu 2018 Araştırması, lezbiyen, gey, biseksüel, trans ve interseks (LGBTİ) çalışanların özel sektördeki istihdam durumunu inceliyor.
Türkiye’de faaliyet gösteren özel bir şirkette çalıştığını ve LGBTİ olduğunu beyan eden toplam 198 kişinin katılımıyla gerçekleşen araştırmanın sonuçlarına göre lezbiyenler işe alım sürecinden itibaren çalışma hayatında ayrımcılıkla karşılaşıyor ve ayrımcılık yaşama kaygısı nedeniyle cinsel yönelimlerini gizlemek zorunda kalıyor.
Özel sektörde çalışan lezbiyenler işyerinde neler yaşıyor, neler hissediyor? Sözü eğitimden, medyaya, hukuktan finansa dek farklı sektörden lezbiyen çalışanlara bırakalım…
Mülakattan çalışmaya: Açık olmak ya da olamamak
Araştırmaya katılan lezbiyenler iş ilanlarında karşılaştıkları destekleyici veya engelleyici kıstaslarla karşılaştıklarını belirtiyor. Sağlık sektöründe çalışan bir lezbiyen karşısına çıkan “Genel ahlak kurallarına uyumluluk kriteri”nden bahsediyor.
İşe alım sürecinde cinsel yönelimine dair neden açık olmadığını inşaat sektöründe uzman olarak çalışan bir lezbiyen şöyle anlatıyor: “Açık davranamazdım çünkü riske girmek olur böyle cehaletin kol gezdiği bir ülkede. Yakın ve güvendiğim insanlar biliyor sadece. Herkesin bilmesine de gerek görmüyorum. Bayrak elinde dolaşmanın mantıklı bir tarafı yok. Ama gerektiğinde açıkça söylüyorum da. Duruma bağlı.”
İşyerinde açık olamamanın işsiz kalma korkusuna sebep olduğunu eğitim sektöründe uzman olarak çalışan bir lezbiyen şöyle anlatıyor: “Cinsel kimliğim konusunda açık davranamıyorum çünkü işe ihtiyacım var. Ve cinsel kimliğim yüzünden işsiz kalmak tedirgin ediyor.”
İşe, kendine yabancılaşma
STK’da işçi olarak çalışan bir lezbiyen ise “Cinsel kimliğimi her zaman gizliyorum. Sadece yakın arkadaşlarım biliyor. Çünkü çevrem tarafından dışlanmak, anlaşılmamak ve bu yüzden yargılanmak istemiyorum. Yaşadığım hisler ise, bir örnek verecek olursam, bir tiyatroda oyuncu gibiyim. Bir rol veriliyor ve bir kostüm. Bir karakterim orada… Ve bana biçilen beden kostümü ile rolümü, hayat tiyatrosunda gerçekleştiriyorum… Bu ruhen yorucu ve bazen pes ettirici bir durum haline dönüşebiliyor ama yapacak bir şeyim yok. İnsanların beni, ‘gerçek beni’ tanımasından korkuyorum” diyor ve gizlenmenin yabancılaşmayı beraberinde getirdiğinden bahsediyor.
Eğitim sektöründe uzman olarak görev yapan bir lezbiyen, “Kendimi gizliyorum. Anlaşılmaktan tedirgin olduğum ve birlikte çalıştığım insanlara güvenmediğim için rahatsız edici” derken eğlence sektöründe çalışan bir başka katılımcı bu durumun performansını olumsuz etkilediğinden bahsediyor: “Motivasyonumu ve işe aidiyet hissimi zedeliyor. Ayrımcılığa uğradığımı hissettiğim hiçbir yerde bulunmamaya özen gösteriyorum.”
Bitmeyen bir yorgunluk…
Bankacılık/finans sektöründe stajyer olan bir başka katılımcı yorgunluğunu dile getiriyor: “Kimliğimi saklamak zorunda hissetmek beni çok yoruyor. Kendimi oraya ait hissedemiyorum.”
Özel Sektör ve Kamu Çalışanı LGBTİ+’ların Durumu 2019 Araştırması devam ediyor!
Kaos GL Derneği, LGBTİ+ çalışanların Türkiye’de özel sektör ve kamu istihdamındaki durumunu anlamak ve emek gücüne tam, eşit ve özgür katılımlarının sağlanma çabalarına katkı sunmak amacıyla hazırlanacak 2019 raporu için anket çalışması sürüyor. Çalışma; Kadir Has Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Araştırmaları Merkezi ile birlikte yürütülüyor.
Geçtiğimiz yıllarda “Özel sektör” ve “Kamu” diye iki ayrı araştırma şeklinde yürütülen çalışma bu yıl birleştirildi.
Türkiye'de Özel Sektör ve Kamu Çalışanı LGBTİ+'ların Durumu 2019 Araştırması; özel sektörün ve sivil toplumun farkındalık artırma ve kapasite geliştirme etkinliklerine bilgi zemini oluşturacak. LGBTİ+ çalışanları kapsayan özel istihdam ve toplumsal cinsiyet eşitliği politikalarının geliştirilmesi için harcanan çabalara destek olacak.
Araştırmaya buradan katılabilirsiniz.
Etiketler: insan hakları, çalışma hayatı
