24/10/2023 | Yazar: Aslı Alpar
Azerbaycan’da LGBTİ+ hakları için mücadele eden Nafas LGBTİ Azerbaycan İttifakı’ndan Aleks, KaosGL.org’a konuştu.
İllüstrasyon: Sophie Casson
Azerbaycan’da LGBTİ+ hakları için mücadele eden Nafas LGBTİ Azerbaycan İttifakı gönüllüsü Aleks eğitim hakkının sistematik şekilde yıllar boyu nasıl ihlal edildiğini KaosGL.org’a anlattı.
KaosGL.org’a konuşan Nafas LGBTİ gönüllüsü Aleks; toplumsal cinsiyet kalıplarına uymayan öğrencilerin eğitimin ilk yıllarında dahi ayrımcılığa maruz bırakıldığını söylüyor: “Bazı öğrenciler sınıfta arkadaşları tarafından akran zorbalığına maruz bırakılıyor ve öğretmenler bunu engelemek için hiçbir şey yapmıyor.”
Aleks, “Davranışlarım öğretmenler tarafından feminen bulunduğu için 9 yaşında, ikinci sınıfta okurken oğlan öğrenciler üzerime işedi. Annemin şikayetleri sonuçsuz kaldı” diyor.
“Zorbalık nedeniyle yemekhaneye gidemedim”
Zorbalıkların ortaokulda da sürdüğünü, öğretmenlerin cinsel ve sözlü tacizine uğradığını da aktarıyor:
“12 yaşındayken beden eğitimi dersi için soyunma odasında olduğum sırada öğretmen tarafından taciz edildim. Okulda akranlarım tarafından zorbalığa uğrarken öğretmenlerim buna sessiz kaldı, saldırılara göz yumdu.
Okul yönetimi soyunma odasındaki tacize sessiz kaldı ama saçlarım diğer oğlanlara göre uzun bulunduğu için okulda hedef oldum. Bu okulda tehditler nedeniyle teneffüslere çıkmaya korktum, yemekhaneye inemedim, öğle yemeğimi sınıftaki kız arkadaşlarım getiriyordu.”
Ayrımcılık normalleşmiş durumda!
Azerbaycan’daki devlet okullarında cinsel yönelim ve cinsiyet kimliğine yönelik ayrımcılığın normalleştiğini anlatan Aleks, “Öğretmenler sık sık toplumsal cinsiyet kalıplarına uymadığımı düşündüğü için beni aşağıladı. Bana ‘ülkemiz sizin gibiler yüzünden kötüye gidiyor’, ‘okuldan ayrılsan da kurtulsak’ benzeri ayrımcı ifadeler kullandılar hatta bazı öğretmenler devlet okulunu bırakıp koleje gitmem için ısrar etti ancak ne devlet okulunda ne de kolejlerde benim gibi öğrencileri koruyacak bir mekanizma yok.”
“Sen yeter ki okula gelme!”
Görevi tüm öğrencilerin kişisel gelişimini desteklemek olan rehberlik öğretmenlerinin de benzer durumlarda öğrencilere okulu bırakmalarını önerdiğini söyleyen Nafas LGBTİ gönüllüsü, şunları da ekledi: “Orta son sınıftayken ‘sen yeter ki okula gelme biz sana yüksek notlar verip mezun olmanı sağlarız’ dediler.
Onları görmezden gelmeye çalışıyorum ancak okul herkes için güvenli bir yer olmalı. Bir şeyler öğrenmek için okula gitmek istiyorum ama okula gitmekten korkuyorum.”
Müfettiş: Kanunda yoksunuz, sizi koruyamayız
Ortaokulda coğrafya sınavındayken öğretmenin kendisine hakaret ettiğini ifade eden Aleks, “Öğretmenin ardından sınıf arkadaşlarım bana ‘Sen ve senin gibiler İslam’da lanetlenmişler, öldürülmen lazım’ dedi. Annemin şikayeti üzerine mesele basına yansıdı ve Eğitim Bakanı okula müfettiş gönderdi. Gelen müfettiş kanunlarımızda cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği ifadeleri yer almadığı için seni koruyamayız’ dedi.”
Son olarak okulda kamera olmayan birinci katında bir grup öğrenci tarafından dövülüğünü söyleyen Aleks, “Okul müdürü beni tehdit edip, ‘bu okulun ilk ve son trans öğrencisi sensin’ dedi. Yaşadıklarımı sosyal medya hesabında yazdım. Ardından polis eve gelerek gönderiyi silmesi için beni ve annemi alenen tehdit etti”.
“Polisler bana 2019 yılında öğretmen ve öğrenciler tarafından intihara sürüklenen 14 yaşındaki öğrenci Elina Hajiyeva’yı hatırlattı. Bana ‘kötü bir yoldasın” dediler.” Hajiyeva okulun üçüncü katındaki bir sınıfın penceresinden atlayarak yaşamına son vermişti.
“Azerbaycan’da queer öğrencilerin yaşamı tehdit altında”
Nafas LGBTİ gönüllüsü Aleks “Azerbaycan’da queer öğrencilerin yaşamı tehdit altında. Şikayet mekanizmaları işe yaramıyor, koruyacak kanunlar yok. 8 Mart’larda gerçekleşen feminist yürüyüşler polis tarafından şiddetle bastırılıyor, LGBTİ+’lara yönelik nefret söylemiyse ceza almıyor” diyor.
Çok takipçili sosyal medya hesabından LGBTİ+’ları öldürme çağrısı yapan Sevinj Hüseynova’nın soruşturulmadı ancak kitleselleşen bu nefret çağrısının ardından
22 Şubat 2022'de LGBTQ+ aktivisti, gazeteci Avaz Hafızlı’nın kuzeni Amrulla Gulaliyev tarafından öldürüldü. Hafızlı’nın ‘gey oldurduğu için öldürdüm’ dediği katil kuzen en düşün cezayı aldı; Bakü Ağır Suçlar Mahkemesi herhangi bir nefret saiki görmedi” diyor.
Etiketler: insan hakları, nefret suçları, eğitim, dünyadan
