07/03/2014 | Yazar: Kaos GL

Cynthia Cockburn Kaos GL’nin ‘barış’ sayısında Feministlerin ve LGBT’lerin barışın sağlanması ve korunmasında geliştirebilecekleri stratejileri yazdı

Barışın İnşası İçin Militarize Olmuş Erkeklik de Tasfiye Edilmeli! Kaos GL - LGBTİ+ Haber Portalı
Cynthia Cockburn Kaos GL’nin “barış” dosyası için Feministlerin ve LGBT’lerin hangi strate­jilerle barışın sağlanması ve korunmasına katkıda bulunabilecekleri üzerine yazdı.
 
Barış çalışmalarını toplumsal cinsiyet üzerinden okuyan feminist bir aktivist, araştırmacı ve yazar Cynthia Cockburn, 3. Uluslararası Feminist Forum ve KASAUM 20. Yıl Etkinlikleri ortak programı kapsamında yapacağı konuşma için 15 Mart’ta Ankara’da olacak. 
 
Feminist araştırmacı ve yazar olan Cynthia Cockburn 1995’den bu yana özellikle Kuzey İrlanda, Bosna-Hersek ve İsrail – Filistin’deki çatışmalarda ve barış süreçlerinde toplumsal cinsiyet ko­nusuna yoğunlaşmıştır. Ampirik çalışmalarıyla ve teoriyi politik eylemler üzerinden kurmasıyla tanınan yazarın Türkçeye çevrilmiş 3 kitabı var [Mesafeyi Aşmak: Barış Mücadelesinde Kadınlar (İletişim 2004), Hat: Kıbrıs’ta Kadınlar Taksim ve toplumsal Cinsiyet Düzeni (İletişim 2004), Buradan Baktığımızda Kadınların Militarizmle Mücadelesi (Metis 2009].
 
Savaş olabildiğince cinsiyetlendirilmiş bir mesele. İlk olarak, barış zamanı ekonomisinde “emeğin toplumsal cinsiyete dayalı bölün­mesi” olduğu gibi “savaşın toplumsal cinsiyete dayalı bölünmesi” diyebileceğimiz bir şey var. Yani gerçek sayılar bazında erkekler bir şeyi, kadınlar başka bir şeyi yapma eğilimindeler. Onun için, erkekler asker olma eğilimindeler. Özellikle komuta veren rütbe­leri erkekler doldurur. Silahlı çatışma sırasında kadınlardan ziyade erkekler ölür. Kadınlar özellikle savaş sırasında tecavüze karşı ko­rumasızdırlar. Mültecilerin büyük bir kısmını kadınlar oluşturur. Savaş krizi esnasında ve sonrasında çocukların, yaşlıların ve engel­lilerin bakımı kadınların üzerine kalır. Bu örnekler çoğaltılabilir.
 
“Savaşın toplumsal cinsiyete dayalı bölünmesi” tabii ki yüzde yüz geçerli değil. Mesela günümüzde daha fazla kadın orduda yer alı­yor. Aynı şekilde, toplumsal cinsiyet kalıplarına baktığınızda, esas erkeklerin ve kadınların, bedenler olarak, bulundukları yerler bize ilginç ve faydalı bilgiler sunar. Zira toplumsal cinsiyet farkları “sa­vaşın toplumsal cinsiyete dayalı bölünmesi” parçalandığında da sürer. Mesela kadın askerler asker olma deneyimlerinin bir erke­ğinkiyle hiç de aynı olmadığını söylerler. Bu hiyerarşide farklı bir muamele görürler. Sıklıkla kendi komutanları tarafından cinsel tacize uğrarlar. Peki ya tecavüze uğrayan erkekler – muhakkak bir kadının tecavüze uğraması kadar kötüdür? Tabii kötü; ama daha farklı. Bir kere, erkekler tecavüzle hamile bırakılamazlar. Ayrıca aşağılamanın biçimi farklı, bu da egemen toplumsal cinsiyet sta­tüsünde olmalarından ötürü. Yani toplumsal cinsiyet farkı tam olmadığı zamanlarda bile büyük etkilere sahip.
 
Bu, erkekleri ve kadınları bedenler olarak düşünmektir. Bunun bir adım ötesine geçip erkeklik ve kadınlığı fikirler, kültür ve bir sembolik sistem olarak düşünürseniz… erkeksi kabul edilen de­ğerlerin savaşı meşrulaştırmakta oynadığı önemli rolü anlayabili­riz. Hükümetlerin savaş politikaları sıklıkla bir tür millî onurla gerekçelendirilir. Katı bir “erkeksi” duruş, ülkenin kendine olan saygısının teminatıdır. Ordular ve tek tek askerler oldukça ataerkil bir kavram olan “namus” adına savaşmaya isteklidirler. Erkekler “doğru düzgün bir adam” olmak üzerinden orduya katılmaya teş­vik edilir veyahut da zorlanırlar. Savaş erkekler ve kadınlar ara­sındaki bölünmeyi keskinleştiren bir etkiye sahiptir. Kadınlığı ve kadınsı değerleri “yerine koyarken” erkekliğin statüsünü yükseltir.
Bu yüzden de bana öyle geliyor ki LGBT’ler olarak yapabilecek­lerimiz sahip olduğumuz bu şahane avantajdan geliyor… Zira biz zaten toplumsal cinsiyet rejimini bozduk, onu parçalarına ayırdık, toplumsal cinsiyet kurallarına uymayı reddettik. Geleneksel an­lamda heteroseksüelliği terk ederek biz bu oyunu çoktan bozduk! Bir kısmımız toplumsal cinsiyetle oynasa da kendimize olan algı­mızda düz ve geleneksel manada “erkeksi bir erkek olmak” ya da “kadınsı bir kadın olmak” için yatırım yapmıyoruz. Biz uymuyo­ruz. Biz heteronormativiteye başkaldırıyoruz.
 
İşte bu yüzden savaşın toplumsal cinsiyet tiranlığına başkaldır­mak, savaşın mantığının ve gerekçelerinin kuyusunu kazmak için irfanımızı ve örgütlü gücümüzü kullanabiliriz. Bazı eşcinsel erkeklerin vicdanî retçi olduklarını, güçlü anti-militarist bir etkiy­le inanılmaz cesur ve komik biçimlerde ordu ve erkeklikle alay ettiklerini gördük. Silahlı çatışmadan sonra silahsızlanma ve si­lahlı kuvvetlerin tasfiyesi zorluğu gelir. Sıklıkla erkekler savaştan heteroseksüel ilişkilerine döndüklerinde partnerlerine şiddet uy­gularlar. İşte bu yüzden parçalarına ayırmamız gerekenler yalnızca silahlar ve el bombaları değil. Savaş sonrası barış inşasının önemli bir kısmı militarize olmuş erkekliğin tasfiyesidir. LGBT’ler olarak biz de toplumsal cinsiyetlerimizi var etmek için yaptığımız çeşitli, özgün ve yaratıcı modellemelerle buna katkıda bulunabiliriz. Her şeyden öte ataerkil iktidarı reddedip onun meşruiyetini bozarak. Unutmayın, kapitalizm, emperyalizm ve beyaz üstünlüğünü de parçalarına ayırmak zorundayız; ama bir dakka, bunun için de kendi özgün yollarımızı bulamayacağımızı da kim söyledi! 
 
Bu yazı daha önce Kaos GL Dergisi Sayı: 131’de yayınlandı

Etiketler: kadın
İstihdam