19/04/2021 | Yazar: Defne Güzel
Cinsel Sağlık Üreme Sağlığı Kongresi’nin son gününden notlar: “LGBTİ+ görünürlüğünün önüne geçmek sağlığa zararlıdır”
Görsel: Gizem Karagöz / KaosGL.org için stok görsel
Türk Tıp Öğrencileri Birliği’nin bu yıl dördüncüsünü düzenlediği Cinsel Sağlık Üreme Sağlığı Kongresi’nin üçüncü ve son günü 18 Nisan’da sunumlarla gerçekleşti.
Açılış konuşmasının ardından Op. Dr. Irmak Saraç “Klitoris”, Op. Dr. Berk Karataş “Mastürbasyon”, Dr. Rengin Güvenç “Türkiye’de Seksüel Disfonksiyon Tablosu” konularında sunumlarını gerçekleştirdi. Sunumlar süresince haz, doğru bilinen yanlışlar ve cinsel yönelim, cinsiyet kimliği gibi konulara değinildi.
“Bu senfoniyi yürütmeye çalışan orkestra şefleriyiz”
Kongrenin dördüncü oturumunda Dr. Seven Kaptan “Adolesanlarda Cinsiyet Disforisi” bağlığıyla sunumunu gerçekleştirdi. Kişinin cinsiyet uyum sürecini hayatında ne kadar erken var edebilirse yaşam kalitesinin de o kadar artacağını söyleyerek sözlerine başlayan Kaptan, ergenliğin kendi başına sıkıntılı bir dönem olduğunu, bu sürecin aile açısından da sıkıntılı olduğunu dile getirdi. Doğru bilgilendirme, süreci sakince yürütmek ve aileye bunu yansıtmanın translar için sürecin daha kolay yürümesine sebep olduğunu söyledi.
Trans ergenlerin bu aşamada hazırlık sürecinin önemli olduğunu söylerken bu hazırlık sürecinin arkasından bloklayıcı, hormon gibi süreçlerin de devreye girebileceğini belirtti. Uzmanların yapabileceği şeyin rehberlik olduğunu belirten Kaptan, “bu senfoniyi yönetmeye çalışan orkestra şefleriyiz” diye ekledi.
Trans ergenlerin kendi ergenliklerinde farklı olduklarını fark ettikleri anda deprem çantalarını hazırladıklarını, sığınaklar inşa etmek için çaba sarf ettiklerini söyleyen Kaptan, bu inşayı gerçekleştiremediklerinde kişilerin kaygılarının arttığının da altını çizdi.
Sözlerinin devamında Kaptan, trans ergenlerde ailenin davranışları kontrol ettiğini, eğiticilerin aileye çocuğun farklı olduğunu söylediğini ve akranların kendileri gibi olmayanı aşağıladığını, dışladığını söylerken bu durumun da kendinden utanmaya yol açabildiğini belirtti ve trans ergenlerin ikincil cinsiyet hormonları sebebiyle, soyunma odalarının ve tuvaletlerin cinsiyetlendirilmesiyle disfori yaşayabildiğini de ekledi.
Akran zorbalığının yanı sıra özellikle Gezi Dönemi sonrası görünürlüğün artmasıyla birlikte akran desteğinin de var olduğunu ve bu akran desteği ile birlikte uygun ruh sağlığı desteğinin, aile desteğinin ve hormon terapisinin trans ergenlerin süreçlerini kolaylaştırdığı üzerine sözlerine eklemeler yaptı.
Sunumunun devamında tamamen geri dönüşlü müdahalelerin ergenlerde uygulanmasının ileriki aşamalarda tamamen isteyebileceği bir bedene kavuşmasına yardımcı olabileceğini belirtirken ilaçlarının pahalılığına da değindi. Kaptan, beden üzerine konuşmasını “bu beden sana ait, sana özel ve senin için” sözleriyle noktaladı.
“LGBTİ+ görünürlüğünün önüne geçmek sağlığa zararlıdır”
Kongrenin son gününün son oturumuna ise Doç. Dr. Koray Başar katkı sağladı. Cinsiyet Uyum Sürecinde Tıbbi Destek ve Yönlendirme konulu sunumunda Başar; “bedensel cinsiyet açısından insanlar ikiye ayrılmıyor, penis ve vajina formlarındaki farklılığı da göz önüne alırsak, bedensel ve hormon etkileri açısından cinsiyet bir spektrumdur” eklemesinde bulundu.
Cinsiyeti belirleyen şeyin sadece beden olduğunu düşünmediğini dile getiren Başar, üremeye önem verildiği için genitale bakıyor olmanın kendisinin de sadece bedensel bir amaç taşımadığını belirtti.
Toplumsal cinsiyet üzerine konuşmasında Başar, “toplumsal cinsiyet denilince sanılıyor ki toplum bir ara bir araya geldi ve ‘şu özelliklere sahip olana şu diyelim’ dedi. Bu durum böyle değil. En yakın arkadaşınızla da aynı şeyi düşünemezsiniz. Sizin erkekten veya kadından ne anladığınız ile en yakın arkadaşınızın erkekten veya kadından ne anladığı farklıdır. Keskin bir ikilik ve sabit bir içerikten bahsetmek mümkün değil” diye ekledi.
Sunumunun devamında sağlıkta eşitsizliğin kişilerin toplumsal tutumlardaki ayrımcılık sebebiyle daha fazla hasta olması ile geliştiğini söyleyen Başar, Türkiye’de LGBTİ+’ların aleyhine bir yasa olmadığını ama LGBTİ+’ları koruyucu yasalar da olmadığını ve ayrımcı tutumların LGBTİ+’larda stresi arttırdığını dile getirdi.
Öğrenci adaylarına “biz bir tanı koymayız, cinsiyet kimliği ya da cinsel yönelim bir hastalık değildir. Biz kişilerin rahatça yaşayabileceği zeminleri hazırlarız” diye seslenen Başar, LGBTİ+ intiharlarına da değindi ve “LGBTİ+ görünürlüğünün önüne geçmek sağlığa zararlıdır” diye ekledi.
Başar, translarda ergenliğin baskılanması için kullanılan tedavinin hayat kurtarıcı olduğunu ve tamamen geri döndürülebilir olduğunun altını çizerken sosyal desteğin yüksek olmasının psikolojik dayanıklılığı da yükselttiğini belirtti.
Soru-cevap bölümü ve kapanış konuşmasının ardından kongre son buldu.
Etiketler: insan hakları, sağlık
