16/09/2024 | Yazar: Kaos GL
Lucy Middleton yazdı: “Bulgaristan’da Çocuk Koruma Yasası'nda yapılacak yeni bir değişiklik de tartışılıyor. Aktivistlerin korktuğu gibi bu değişiklik 'LGBTQ+ propagandasının’ Bulgaristan eğitim sisteminin çok ötesinde yasaklanmasına yol açabilir.”
Lucy Middleton’un Context’te yayınlanan “Back to school with heavy heart under Bulgaria's anti-LGBTQ+ law” başlıklı yazısını KaosGL.org Türkçeleştirdi. Yazının tamamı aşağıda yer alıyor.
Bulgaristan’daki öğrenciler yeni ve sert bir LGBTQ+ karşıtı yasayla okula döndü. Bulgaristan söz konusu yasayla Doğu ve Orta Avrupa ülkelerinin okullarda ve genel olarak toplumda LGBTQ+ haklarına yönelik baskı dalgasına katıldı.
Rusya, Macaristan ve Gürcistan'daki benzer yasaların ardından Bulgaristan da geçtiğimiz ay tüm okullarda LGBTQ+ konularının “propagandası, teşviki ya da kışkırtılmasına” yasak getirdi.
Slovakya’daki aşırı sağcı parti de LGBTQ+ haklarının eski Doğu Bloğu’nun bazı bölgelerinde giderek artan bir ateş altında kalması nedeniyle bu ay kendi yasağını getirmeyi planladığını açıkladı.
Bulgaristan'ın başkenti Sofya'da eşcinsel bir öğretmen olan 34 yaşındaki Ivan için bu, yeni akademik yıla derin bir tedirginlikle başlamak anlamına geliyor.
Artık öğrencilerine ne söyleyebileceğinden emin olmayan Ivan, sınıfta kendine karşı dürüst olmaktan endişe ettiğini söylüyor:
“Hâlâ şoktayım. Muhtemelen yeni öğrencilerimden bazıları bana alyansımı soracak ve eğer bir kocam olduğunu söylersem bu propaganda mı olacak?”
Ivan, sözlerini şöyle sürdürüyor:
“Müdürlerimin beni destekleyeceğini biliyorum ama ailelerin nasıl davranacağını bilmiyorum. Beni cinsel yönelimimi teşvik etmekle suçlayabilirler.”
Bulgaristan halihazırda Avrupa Birliği (AB) ülkeleri arasında LGBTQ+ hakları açısından son sıralarda yer alıyor. Ülkede eşcinsel çiftler yasal olarak tanınmıyor ve cinsiyet uyum sürecine başlamak mümkün değil.
Şimdi aktivistler, Bulgaristan’da eğitim sistemi genelinde LGBTQ+ haklarına yönelik kısıtlama sonucunda ülkenin Avrupalı komşularından bazılarına katılarak daha sert bir hale geldiğini söylüyor.
LGBTQ+’lar için bir savunuculuk grubu olan ILGA Europe'un Savunuculuk Sorumlusu Belinda Dear, şunları söylüyor:
“Macaristan'daki mevzuatın caydırıcı bir etkisi olduğunu gördük, yasanın lafzından çok daha öteye gidiyor. Rusya bunun öncüsü ve ne yazık ki daha fazla ülkenin de bu kervana katılmasını bekliyoruz. Macaristan, Gürcistan ve Bulgaristan'daki yasaları okuduğumuzda- aynı değiller, ancak farklı şekillerde aynı ifadeler var.”
“Kendimizi güvende hissetmiyoruz”
Ülkenin Okul Öncesi ve Okul Eğitimi Kanunu'nda yapılan değişiklik, parlamentonun dördüncü büyük partisi olan aşırı sağcı, Rusya yanlısı Diriliş Partisi tarafından sunuldu.
AB yanlısı bir parti olan Bulgaristan'ın Avrupalı Gelişimi için Vatandaşlar (GERB) Partisi’nin sürpriz desteğini alan yasa değişikliği, politikacıların popülist oyları kapmak için yarıştığı bir dönemde kabul edildi.
Diriliş Partisi’nin başkanı Kostadin Kostadinov'un Ağustos ayında parlamentoya “Bir sorunumuz var ve bu büyük bir sorun (...) okullarda geleneksel olmayan cinsel eğitimi teşvik etmek insani değil ve insanlık karşıtıdır” dediği bildirildi.
Değişiklik başkentte ve Avrupa genelinde protestolara yol açtı ve yüzlerce öğretmen yasanın okul hayatının gerçekleriyle “tamamen uyumsuz” olduğunu söyleyerek bir dilekçe imzaladı.
Bunun üzerine Diriliş Partisi, imza atanlardan 26'sının isim ve yerlerini içeren bir liste yayınladı ve adı geçenlerin birçoğunun internette taciz edilmesine yol açtı. Varna Savcılığı, suç işlendiğine dair bir kanıt olup olmadığını görmek üzere bu hareketle ilgili bir soruşturma başlattı.
Bulgaristan’da öğretmenlik yapan Ivan için önümüzdeki birkaç ay- ve sonrasında neler olabileceği korkusu - Sofya'dan vazgeçip kocası ve kızıyla yurtdışında yeni bir hayata başlaması için son itici güç olabilir. Bulgaristan halihazırda, kısmen yüksek göç seviyeleri nedeniyle, dünyanın en hızlı küçülen nüfuslarından birine sahip.
Ivan, şu ifadeleri kullanıyor:
“Ben eşimden daha çok taşınma taraftarıydım ama şu anki tüm bu ortam, siyasi durum onun fikrini değiştirdi. Bu sadece ilk adım, daha fazla değişiklik olacak. Kendimizi güvende hissetmiyoruz.”
“LGBTQ+’lara uygulanan çok kolay ve olağan bir taktik”
Ekim ayında ülke üç yıldan biraz fazla bir süre içinde yedinci genel seçimini yaşayacak ve aktivistler LGBTQ+ karşıtı propagandayı körüklediği için devam eden istikrarsızlığı suçluyor.
ILGA Europe Savunuculuk Sorumlusu Belinda Dear, şunları söylüyor:
“Bu politikalar ve bu mevzuat toplumun isteklerine ya da ihtiyaçlarına cevap vermiyor. Bunlar genellikle seçimler öncesinde uygulanan siyasi taktikler. Azınlıklara, göçmenlere, mültecilere ve LGBTQ+’lara karşı uygulanan çok kolay ve olağan bir taktik. Nasıl dikkat dağıtılır, nasıl bölünür?”
Hukuk uzmanları, siyasi ve sosyal bilimciler, istatistikçiler ve iletişim uzmanlarından oluşan Avrupa Birliği Temel Haklar Ajansı tarafından yapılan bir anket, 2023 yılında LGBTQ+ Bulgarlara yönelik fiziksel saldırılarda 2019 yılına kıyasla %5'lik bir artış olduğunu gösterdi.
Ayrımcılıkla karşılaştığını söyleyen katılımcıların sayısı aynı dönemde düştü ancak ülke hala diğer Avrupa ülkelerine kıyasla en yüksek olay oranına sahip.
Sofya'da yaşayan Kimya öğretmeni Nasko Stamenov, yeni LGBTQ+ karşıtı yasaya karşı çıktığı için tehdit edildiğini ancak konuşmaya devam etmeye kararlı olduğunu söylüyor.
LGBTQ+ öğrencilerinin ve meslektaşlarının kendilerini korkutulmuş hissederken heteroseksüel bir erkek olarak korkusuzca yaşamanın bir ayrıcalık olduğuna dikkat çekiyor.
Stamenov, şu ifadeleri kullanıyor:
“Kimliklerini benimle paylaşan LGBTQ+ öğrencilerim oldu ve bir öğretmen olarak, sahip oldukları belirsizliğe cevap veriyorum- onlara hiçbir şeyin yanlış olmadığını söylüyorum. Ben korkmuyorum. En kötü ne olabilir ki, dayak mı yiyeceğim? Ben bir öğretmenim. Bir süre hastanede kalacağım ve sonra geri dönüp öğretmenlik yapacağım.”
Rusya’nın planı
Bulgaristan'da değişim Rusya’daki LGBTQ+ karşıtı yasa ve mevcut durum ile karşılaştırıldı. O tarihten bu yana Macaristan ve Gürcistan'da da benzer yasalar çıkarılırken, Slovakya'nın aşırı sağcı Slovak Ulusal Partisi (SNS) de okullarda LGBTQ+ karşıtı bir yasa çıkarmayı planlıyor.
Öğretmenler ve aktivistler, Bulgaristan'daki değişikliğin, gerçekte neyin “propaganda” teşkil ettiğine dair muğlak tanımı nedeniyle özellikle endişe verici olduğunu söylüyor.
Dilekçeyi imzalayan 25 yaşındaki dil öğretmeni Svetoslav Stoychev, şunları söylüyor:
“Saçma bir şekilde yazılmış, bu da pek çok soruna kapı açıyor. Okullarımızda propaganda gibi bir şey yok, bu yüzden bu yasaya gerek yok.”
Bulgaristan’da Çocuk Koruma Yasası'nda yapılacak yeni bir değişiklik de tartışılıyor. Aktivistlerin korktuğu gibi bu değişiklik “LGBTQ+ propagandasının” Bulgaristan eğitim sisteminin çok ötesinde yasaklanmasına yol açabilir.
Ivan gibi öğretmenler, okullardaki baskının sadece kendisi gibi eşcinseller için değil, ileride daha büyük baskılara işaret edebileceğinden korkuyor:
“İnsanların bunun sadece LGBTQ+ topluluğu için bir savaş olmadığını, herkes için bir savaş olduğunu anlamalarını istiyorum. Her şey bizimle başlıyor. Bu nerede duracak? Burada olduğumuzu, var olduğumuzu ve herkes gibi olduğumuzu göstermek için görünür olmaya devam edeceğim.”
Etiketler: insan hakları, eğitim, siyaset, dünyadan
1720430400.jpg)