Cinsiyet geçiş ameliyatlarının yasal çerçevesi

 

Çukurova Üniversitesi’nin ev sahipliğini yaptığı Çukurova Pelvik Taban Hastalıklarına Multidisipliner Yaklaşımlar Sempozyumu 13-14 Mart 2015 tarihlerinde Adana’da gerçekleştirildi. Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği, Çukurova Üroloji Derneği, Türk Ostomi Cerrahi Derneği ve Cleveland Kliniği’nin katkılarıyla 2 gün süren sempozyumda Çukurova Üniversitesi Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Metin Yavuz’un sunumu büyük ilgi gördü.

 

Yeni Adana gazetesinin haberine göre ilk kez farklı branşlardan cerrahların bir araya gelmesiyle toplanan bilim insanları Pelvik Taban hastalıklarının bilimsel yönlerini tartışırken “Perine ve Pelvik Organ Travmalarında Rekonstrüksiyon Cerrahisi”nin görüşüldüğü oturumda, “Cinsiyet geçiş ameliyatlarının pelvik tabana etkisi” konusuyla Prof. Dr. Metin Yavuz bir sunum yaptı.

 

 

Cinsiyet geçiş ameliyatlarının hangi yasal çerçeve içerisinde yapılabileceğini anlatan Prof. Dr. Yavuz şu bilgileri verdi:

 

“Cinsiyet değişim isteği ile başvuran her hastaya tabii ki anında ameliyat yapmıyoruz, daha doğrusu yapamıyoruz. Çünkü anında ameliyat yapmak, yasal olarak mümkün değil. Ameliyata karar vermek için başvurduğumuz bir kurumumuz var. Bu kurumun adı, birçok Anabilim dalına mensup akademisyenlerden oluşturduğumuz Erişkin Cinsiyet Araştırma Konseyi’dir. Bu konseyde; psikiyatri,  plastik cerrahi, kadın doğum, üroloji, adli tıp ve genetik gibi bölümlere mensup bilim insanları görev yapıyor. Konsey, cinsiyet değişikliği için başvuran hastayı değerlendiriyor. Muayene ve görüşmeler yapıldıktan sonra, her bölüm kendi alanını ilgilendiren çeşitli tetkikler istiyor. Tüm veriler kurul tarafından değerlendirildikten sonra, genellikle oybirliğiyle o hasta hakkında bir karara varılıyor. Konseyden, “uygundur’’ kararı çıkarsa, ameliyat süreci başlamış oluyor. Ayrıca kişinin, yasal zorunluluk gereği mahkemeye başvurup, nüfus cüzdanının rengini de değiştirmesi gerekiyor. Tüm bu işlemlerin tamamlanması yaklaşık iki yıl sürebiliyor. Bu yüzden, cinsiyet değişikliği için başvuracak kişilerin, bir an önce Erişkin Cinsiyet Araştırma Konseyi’ne başvurmalarında yarar var.”

 

Prof. Dr. Metin Yavuz, bugüne kadar çok sayıda vaka ile karşılaştıklarını söyledi. Prof. Dr. Yavuz, cinsiyet geçiş ameliyatına talebin fazla olmasına karşın, Erişkin Cinsiyet Araştırma Konseyi’nden “ameliyat edilebilir” kararının nadir çıkması nedeniyle ameliyat sayısının beklentilerin gerisinde olduğuna dikkat çekti. Prof. Dr. Yavuz, bugüne kadar yaklaşık 30 trans erkeğin, 60 kadar da trans kadının cinsiyet geçiş ameliyatlarını yaptıklarını söyledi.