DDA: Anayasa Uzlaşma Komisyonu’nun Devam Kararını Destekliyoruz

99 sivil toplum örgütünden oluşan Denge ve Denetleme Ağı (DDA), Anayasa Uzlaşma Komisyonu’nun çalışmalarına bir süre daha devam etmesi kararını desteklediklerini açıkladı.

99 sivil toplum örgütünden oluşan Denge ve Denetleme Ağı (DDA), Anayasa Uzlaşma Komisyonu’nun çalışmalarına bir süre daha devam etmesi kararını desteklediklerini açıkladı. Karar, geçtiğimiz günlerde siyasi parti liderleri ile görüşen TBMM Başkanı Cemil Çiçek tarafından kamuoyuna duyurulmuştu.

Kaos GL’nin üyesi olduğu DDA, sivil toplum görevlerini ifa etmeyi sürdüreceklerini beyan etti. Açıklamada “Siyasi partilerin, güçlü denge ve denetleme sistemi ile evrensel hak ve özgürlüklerin garanti altına alındığı bir anayasayı Türkiye’ye kazandırmalarını bekliyoruz.” dendi.

DDA, son dönemde Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, MHP lideri Devlet Bahçeli ve BDP Eşbaşkanı Gültan Kışanak ile görüşmüştü. Ziyaretlerde anayasa sürecinin devam etmesi üzerine talep yinelenmişti. 

DDA, yeni ve sivil anayasanın Türkiye’nin siyasi reform süreci için en önemli eşiklerinden olduğunu öngörüyor.

Bununla birlikte, katılımcı ve çoğulcu demokrasinin yerleşikleşmesi için denge-demokrasi unsuru mevzuat ve mekanizmalar ile birlikte zihniyet ve aktif yurttaşlık algısının da belirleyici olduğunun altını çiziyor.

Komisyonun iç mevzuatı gereği, siyasi partilerin herhangi birinin çekilmesi, Komisyon’un lağvolduğu anlamına geliyor. Bu nedenle hiçbir siyasi parti topluma “masadan kalkan parti” görüntüsü vermek istemiyor.

Bununla birlikte, mecliste grubu bulunan 4 partiden eşit sayıda üyelerden oluşan Komisyon, siyasi partilerin “kırmızı çizgilerini” nedeniyle ve parti içi iktidarların da yönlendirmeleriyle yaklaşık 160 madde olması beklenen anayasa taslağında 40 civarı maddede uzlaşabildi.

AK Parti’nin 2011 seçimleri esnasında seçmene beyan etmediği “Türk tipi” başkanlık “resti”, CHP ve MHP’nin bu modele referans veren tüm önerileri bloke etmesine yol açtı. BDP, parlamenter sistem gibi başkanlığın da tartışılabileceğini, Uzlaşma Komisyonu’nun özü itibariyle işinin her konuyu özgürce tartışmaya açmak olduğunu düşündüklerini ifade etmişti.

CHP ve MHP ise, anayasal yurttaşlık tanımına önerdikleri “Türklük, Türk milleti” ifadelerine dair keskin kırmızı hatlara sahipler. Bu partiler mevcut anayasanın ilk üç maddesinin değiştirilmesinin teklif dahi edilemeyeceği şeklindeki mevcut dördüncü maddeye paralel tutum içindeler.

Bu tutum da AK Parti ve BDP olduğu kadar, çeşitli sivil toplum örgütleri tarafından, 1980 darbesi anayasasından hizayla üretilecek bir metnin gerçekten yeni, sivil ve çözüm getirici olamayacağını vurguluyorlar.

Yine de CHP’nin, cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği ile birlikte “etnik kökeni” de eşitlik maddesi için savunduğunu akılda tutmakta yarar var. İşin ilginç tarafı AK Parti cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği gibi etnik kimliğin de ilgili maddede geçmesine karşı pozisyonda.

DDA: Görevimizi yerine getirmeye devam edeceğiz.

İşte böyle bir ortamda, Komisyon’un sona erme olasılığı da dile getirilirken, DDA çalışmalarını sıklaştırdı.

Haziran ayı içinde DDA bünyesindeki İzleme Grubu, Anayasa Sürecinde Şeffaflık ve Katılımcılık Raporu’nu kamuoyu ve siyasiler ile paylaştı. Rapora erişmek için buraya tıklayabilirsiniz.

DDA üyesi İstanbul Politikalar Merkezi 2012’de Anayasa Reformu Aracılığı ile Türkiye’nin Denge ve Denetleme Sisteminin Güçlendirilmesi adlı çalışmaya imza atmıştı. Bu belgeye de bu linkten erişebilirsiniz.

DDA şu an için 99 sivil toplum örgütünden oluşuyor ve genişlemeye devam ediyor.