11/11/2008 | Yazar: Kaos GL
Neden bazı insanlar eşcinseldir?
Neden bazı insanlar eşcinseldir? Cinsel yönelimler üzerinde çalışan pek çok araştırmacı bu durumun hem genetik hem de çevresel faktörler tarafından belirlendiğini düşünmektedir; fakat bu faktörlerin hangi oranlarda etkili olduğu bilinmemektedir. Eşcinselliğin tümüyle genetik nedenli olduğu düşüncelerinin içerdiği büyük tehlike, ‘genetikse bu kişiler hasta kurbanlardır’ ırkçılığıdır. Bu nedenle eşcinsellikle ilgili araştırmalarda genetik ve çevresel etkinin dikkatli değerlendirilmesi gereklidir.İsveçli ikizler üzerinde yapılan yeni bir araştırmada, anne karnındayken maruz kalınan ortam dahil, çevresel etkilerin genlerden daha büyük bir role sahip olduğunu göstermektedir.
İkizler üzerinde çalışmalar
Karmaşık insan davranışları üzerinde çalışan araştırmacılar genellikle ikiz çalışmalarına başvururlar. Tek yumurta ve çift yumurta ikizleri üzerinde yapılan çalışmalarda sıklıkla birbiriyle uyumlu özelliklere sahip oldukları görülür ki bu parametre konkordans olarak adlandırılmaktadır. Konkordansın yüksek olduğu tek yumurta ikizlerinde, ortak genetik faktörlere de daha fazla rastlanmaktadır.
Cinsel yönelimle ilgili geçmişte yapılan ikiz çalışmalarında, genetik ve çevresel faktörlerin değişen oranlarda etkili olduğu belirtilmektedir fakat, tüm ikiz çalışmalarının sahip olduğu kısıtlılıklara sahiptirler. Bu kısıtlılıklar arasında, örneklemin küçük olması (az sayıda ikizi içermesi), hem tek yumurta hem de çift yumurta ikizlerinin ortak çevresel etkilere maruz kaldıklarının varsayılması sayılabilir. Veri toplama sorunu da mevcuttur. Bazı çalışmalarda kendilerini açıkça eşcinsel olarak tanımlayan kişiler yer almakta iken, diğer bazı çalışmalar eşcinsel topluluklarını kapsamıyor olabilir.
Bu sorunları Karolinska Enstitüsü’nden psikiyatr Niklas Langström’ün başkanlık ettiği bir araştırma ekibi katılımcıları dünyanın en geniş ikiz kayıt sistemi olan İsveç İkiz Kayıt sisteminden bulmuşlardır. İsveç’te 1959-1985 yılları arasında dünyaya gelmiş olan 43.808 ikizin hepsi, internet üzerinden, kişisel davranışlar ve deneyimleri araştıran soruları içeren çalışmaya katılmaları için davet edilmiştir. 2320 tek yumurta ve 1506 çift yumurta ikizi çalışmaya katılmıştır. Katılan erkeklerin yaklaşık yüzde 5’i, kadınların ise yüzde 8’i hayatlarında en az bir kez kendi cinslerinden bir partnerle cinsel birliktelik yaşadıklarını söylemişlerdir. Ardından sonuçlara tek ve çift yumurta ikizlerinin özelliklerini karşılaştırmayı sağlayan bir istatistiksel yöntem uygulanmıştır.
Sosyal ve biyolojik faktörler
Archives of Sexual Behavior dergisinde bu ay yayımlanan sonuçlar, her iki ikizde de aynı cinse karşı cinsel eğilimlerin olması durumunun tek yumurta ikizleri arasında daha ortak bir davranış olduğunu, ancak bu farklılığın çok belirgin bir farklılık olmadığını göstermektedir ki, bu sonuçlar önceki çalışmalarla da uyumludur. Erkeklerde tek ve çift yumurta ikizleri arasındaki bu farklılığa genetiğin etkisi yüzde 34-39; kadınlarda ise yüzde 18-19 olarak görülmektedir. Bu durum, kadınlardaki cinsel yönelimin erkeklerdeki kadar katı bir şekilde belirlenmediğini gösteren diğer çalışmaları da desteklemektedir.
Hangi çevresel faktörlerin etkili olduğu konusunda uzmanlar bu faktörlerin sadece sosyal değil, biyolojik de olabileceğini belirtmektedir. Örneğin araştırmalar prenatal dönemde hormonlara maruz kalmanın hatta annenin bağışıklık sisteminin bile fetüsteki cinsel gelişimi etkileyebileceğini göstermektedir.
Etiketler: insan hakları, sağlık
