29/01/2007 | Yazar: Kaos GL

Osmanlı döneminin eşcinsel şairi Fazıl’ın kaleme aldığı ve kadınların cinsel cazibelerini analiz eden ‘Zenânnâme’ adlı kitap ‘nikaha karşı çıkıyor’ gerekçesiyle toplatıldıktan 168 yıl sonra yeniden basıldı.

Fazıl’ın kaleminden kadınlar Kaos GL - LGBTİ+ Haber Portalı

Osmanlı döneminin eşcinsel şairi Fazıl’ın kaleme aldığı ve kadınların cinsel cazibelerini analiz eden ‘Zenânnâme’ adlı kitap ‘nikaha karşı çıkıyor’ gerekçesiyle toplatıldıktan 168 yıl sonra yeniden basıldı.

KAOS GL

İlk kez yayınlandığı 1838’de fırtınalar koparan ve dönemin Dışişleri Bakanı Mustafa Reşit Paşa tarafından toplatılan ‘Zenânnâme’, gazeteci Filiz Bingölçe tarafından Türkçe ve İngilizce olarak yeniden yayınlandı. Kitap, Osmanlı egemenliğine giren kültürlerin kadınlarını anlatan bir ‘sözlük’ gibi.

Acem Kadını: Ey kadınlar zümresinin kayrılanı/ki henüz çiftleşme sanatı konusunda acemi/acemin cazibeli kadınları/ona dünyada bulunmaz ikinci.

Anadolu: Güzelliği yok nazı yok bir avrat/meyil eder mi ona anlayış sahibi/hele gerdek vakti kızların/vardır nice beter adetleri.

İstanbul: Verdi şu şehre cenabı hallak/güzel yaradılış ile güzel ahlak /bakışı afet işvesi can / söyleyen kıvılcımlı dili işve.

Rum: Cilve hazinesinde Rum kızlarıdır/ hep kadınların dahi taşkınlarıdır

Arnavut: Arnavut’un kadını güzel yüzlü olmaz/tavrı süslü boyu posu uzun olmaz.

Çerkes: Çerkesin kadınları ay parçası olur/onda aşık ne kadar isterse bulur

Avusturya: Avusturya kadını naz kutusudur/hep kadınlar zümresinin cadısıdır

Rus: Çirkin olur cümle kadını Rus milletinin/sarı yüzlü, mavi gözlü, uğursuz/zina eden erkek bulmaz ise bir karı/söndürür buz ile o pisi.

İngiliz: İngilizin kadını hoş simadır/süslüdür hoş eda hoş tavırdır.

Amerikan: Yeni dünya kadını çirkin surettedir/ hayvan şeklinde bir avrattır/küçük çocuğu rahminde yedi ay durur/sanki yılda iki defa doğurur.

Özbek: Buruşuk çehreli çirkin avratlardır/halleri kocakarı gibidir/bakire kızları seyredersin /ikiyüz yaşına girmiş dersin.

Habeş: Her gece bakiredir kadınları/feth olunamazdır hazineleri.

Yemen: Gece hamama çıkar sahibiyle/çirkinliğini saklamaya bin hile.

Bağdat: O kadınlarda olan yüzeydeki cazibe/zamparanın gönlünü eder yüz parça/neyleyim ademe yumuşak olmaz/bahçesinde gül devşiren de olmaz.



Enderunlu Fazıl kimdir?

Osmanlı eşcinsel metinlerinden bahsedildiğinde, akla ilk gelen isimlerden biri olan Enderunlu Fazıl, 1759- 1810 yılları arasında yaşadı. Döneminin önde gelen divan şairlerinden olan Fazıl, eşcinselliğiyle övündü ve bunu gizleme gereği duymadı. Hayatı boyunca üç erkekle ilişki yaşayan şair, sefalet içinde öldü.

Fazıl’ın; bazıları zamanında ahlak dışı bulunarak toplatılan Defter-i Aşk, Hubanname, Zenanname, Çenginame ve Divan adlı eserleri bulunuyor.

Defter-i Aşk'ta şair, başından geçen aşk maceralarını hikaye eder. Saraya alınışını, Enderun'daki bazı delikanlılara aşık olunca kovuluşunu, sefaletini ve bir çingene genciyle olan gönül ilişkisine yer verir.

Hubanname'de, dünyanın çeşitli uluslarına mensup delikanlıların özelliklerini anlatır. Sevgilisi, diğer ülkelerin güzel erkeklerini de öğrenmek istediğini söyler ve Fazıl bu isteği yerine getirmek için kaleme sarılır.

Divan, dini şiirler, devrin büyüklerine övgüler ve yine delikanlılar için yazılmış gazellerle doludur. Fazıl bu şiirlerle kendisine özgü bir tarz yaratır, o güne kadar söylenmeye cesaret edemediği bazı ifadeleri açıkça kullanır.

Fazıl, bir kitabında İstanbullu lezbiyenler için şöyle diyor:

‘Ey sevgili, eski zaman kadınları arasında olmayan, ‘sevici zümresi’ denilen yeni bir bölük çıktı ortaya. Kadınlara kötü bir hediye bu. Birbirlerine gönül verip aşık olurlar, ilişki vaktinde bile hile yaparlar. Hileleri, zekeri (erkeğin cinsel organını) taklit ederek yapılmış bir alettir. Aletin adını yazamam ama bir bilmeceyle söyleyebilirim. İşte o bilmece: ‘Nazı bıktırdı beni dildarın.’ (Fazıl burada, eski harflerden ve aruz vezninden yararlanarak, ‘yapay erkeklik organı’ demek olan zıbık kelimesini şifreyle veriyor.) Bu yola girenler temiz huylu, nazik, ilim-irfan sahibi kadınlardır. Böylesine ilişkiler pek çok oluyorsa da, diğer davranışlara göre kötünün iyisi sayılıyor, birbirleriyle geçinip gidiyorlar…’



Etiketler: kültür sanat
İstihdam