Hakan Vreskala: Alternatif bir yaşamı örgütlüyoruz

“Bazıları, çok uğraşıp sanatındaki politikayı ayıklıyor. O yüzden benim yaptığım çok politik görünüyor. Çok şaşırıyorum aslında, nasıl bir albüm baştan sona sadece sözde “aşk” albümü olabilir.”

“Her Köyde Bir Deli Var” albümüyle tanınan Hakan Vreskala ile en son İstanbul’da gerçekleştirdiği konser ve gösteri vesilesiyle BirGün’den Nihan Kulakoğlu görüştü

 

Bundan 11-12 sene önce İsveç’te başlayan bir proje vardı; enstrümantal müzik yaptığımız bir ekiple beraber göçmen kültürlerini İsveç’in her yerinde sahne sanatlarına taşımayı, çok kültürlü bir toplum örneği çıkarmayı ve böylece insanların kaynaşmasını amaçlayan bir proje. Bu proje dahilinde İsveç’in en ücra köylerine gitmemiz ve oradaki çocuklara da ulaşmamız gerekiyordu. Oralara gittiğimizde ilk bir kaç konser fiyasko oldu. 8-10 yaşındaki çocuklara davullar, zurnalar, sazlar çalarak olmadı. Çocukların çoğu ya korktu ya çok sıkıldı. Bunun üzerine derme çatma hikâyeler katmaya başladım konserlerin içine. Bu giderek büyüdü ve 300 oyunluk çocuk tiyatrosu tarzında bir şey çıktı ortaya. Sonrasında şehir tiyatrosundan bir teklif geldi. Öğle yemeği tiyatrosu diye bir kültür var İsveç’te, çorba tiyatrosu deniyor buna. İki sene çorba tiyatrosu yaptım. İçinde hem düğün hikâyeleri, turne hikâyeleri hem de benim İsveççe söylediğim parçalar vardı. Hep aklımdan Türkçesini yapmak geçiyordu. Gezi’den sonra dank etti; “ya şimdi ya hiç” dedim.

 

Bence politik olmayan bir şey yoktur. Bazıları, çok uğraşıp sanatındaki politikayı ayıklıyor. O yüzden benim yaptığım çok politik görünüyor. Çok şaşırıyorum aslında, nasıl olur da bir albüm yapıp içine gazetelerden okuduğunuz bir şeyi koymazsınız. Nasıl bir albüm baştan sona sadece sözde “aşk” albümü olabilir. Hiç bir hükümet eleştirisi olmadan nasıl hip-hop yapılır mesela... Ben kendimi tutmama taraftarıyım. Bazen eleştiriyorlar, ağzına geleni söylemişsin diye. Halbuki o parçalarda bile sansür var, her şeyi olduğu gibi söylemiyorum.

 

Sürekli benden Gezi için parça yapmamı istiyorlardı. “Nasıl yapayım, zaten içindeyim, bunun parçası yapılır mı?” dedim. Hangi ezgi buraya yakışabilirdi. Hayatımda göremeyeceğim güzellikte bir şey yaşadık orada. Sanki yukarıdan biri Hababam Sınıfı müziği çalıyor, insanlar elden ele barikat kuruyorlar, yaralılarını taşıyorlardı. Çok başka bir ruh hali vardı; hem çok lirik hem çok destansı. Yaptığım hiç bir şeyi yakıştıramazdım oraya.

 

Bir gün Gümüşsuyu’nda gördüm; insanlar barikattaki metallere vuruyorlar ve içgüdüsel sanat yapıyorlardı. Kakafonik bir uyum vardı orada. İşte, o zaman aklıma geldi. Bunu biraz örgütleyebiliriz diye düşündüm. Parktan birilerine söyledik ve 20-25 kişilik bir grup oluştu. Hiç biri müzisyen değildi ve ben hiç birini tanımıyordum. O gün çekilen video da aslında provaydı. İnsanlar yaptıkları şeyin bir parçası hissettiklerinden, oradaki ritmin gücüyle çok güzel çaldılar. Olabileceğinin en güzeli oldu, ikinciye çalsaydık olmazdı.

 

‘Resistanbul’ diye bir festival yaptık. Türkiye’den Bandista, Pınar Öğünç geldi, Kaos GL’den gelenler oldu. Film gösterimleri yaptık. Çok hareketli gidiyoruz. Alternatif bir yaşamı örgütlüyoruz. Aslına bakarsanız, Stockholm, bütün siyasetlerin, farklı etnisitelerin birbirine mesafeli olduğu bir yer. Şu an büyük oranda kalktı bu durum. Biz de bunun gücüyle bir sürü eylem yaptık. Flash moblar yaptık. Pazar yerinde, metroda çaldık. Gezi bizi buluşturdu, bir kapı oldu. Ancak, Gezi’yi kutsallaştırmıyoruz... Orada da bir park sorunu var; ‘Haninge’ parkı. Oraya odaklandık. Hatta 350 tane Türkiyeli gelip destek eylemleri yapınca İsveçliler çok şaşırdılar buna. O park için ilk eylem yapan biz olmuşuz.

 

Bir kere çaldık beraber. Zaten gönül bağı kurmak için de bu yetiyor. Yol yordam görmüş halk sanatçısının durumu ayrı. Şivan Perwer de öyle. O, ‘Halepçe’yi söylerken sahnede bulunmak benim için bir onur. Çünkü her konserimiz çok başka, ruhani bir deneyim gibiydi. Çok farklı, güçlü duygu hallerini yaşıyorsunuz onlarla. Bir sürü saygı duyduğunuz insan oluyor ama sevgi beslemiyorsunuz hepsine. Ben çok türkü söyleyebilen biri değilim ama Ertaş’ın ‘Yanıyorum’ türküsünü söylerken ölüp bitiyorum, varımı yoğumu ortaya koyuyorum. Söyleyebildiğim bir kaç tane türkü onun olduğu için apayrı bir yeri var bende.

 

“‘Dağılın lan!’ benim en kısa vadeli parçam olur diye düşünmüştüm. Çünkü her gün gündem değişiyor. O gün Ceylan gündemi vardı, sonra Rojava çıktı. Hrant öleli çok oldu, onun üzerine ne katliamlar yaşadık mesela. Ama ‘ Dağılın lan!’ en uzun vadeli parçam oldu.”