22/09/2018 | Yazar: Gözde Demirbilek
Kaos GL’nin “Temel Haklar” konulu Aktivizm Okulu’nun ikinci ve üçüncü gününde, medeni ve siyasi haklar masaya yatırıldı.
Kaos GL’nin “Temel Haklar” konulu Aktivizm Okulu’nun ikinci ve üçüncü gününde, medeni ve siyasi haklar masaya yatırıldı.
Kaos GL, LGBTİ Örgütlerin ve Aktivistlerin Kapasitesini Güçlendirme Programı kapsamında Eylül- Aralık 2018 döneminde Aktivizm Okulları düzenliyor. Aktivizm Okulları’nın ilki 12- 16 Eylül tarihleri arasında yapıldı. İlk Okul’da “Türkiye’de LGBTİ’lerin Durumu Değerlendirmesi” ve sonrasında temel haklar eğitimi yer aldı.
Katılımcılar, Okul’un birinci gününde Türkiye'de LGBTİ'lerin durumuna ilişkin bulgulama toplantısı ve SWOT analizi yaptı. İkinci gün ise Feray Salman yürütücülüğünde medeni ve siyasi haklar tartışıldı.
Salman, ikinci güne hakka öznesinin varlık sebebiyle sahip olduğunu belirterek neler üzerinden belirlendiğini anlatarak başladı:
“İnsan hakları, öznesi olan bizler bakımından varlığımız nedeniyle sahip olduğumuz haklar silsilesi. Hukuki olarak devletlere tahvili sözleşmeler üzerinden yapılmıştır. İkinci dünya savaşının ardından Birleşmiş Milletler’in kurulması ve insan hakları ilkelerinin sözleşmelere evrilmesiyle gerçekleşmiştir. Bağlayıcılığı tartışmalı olmakla birlikte doğuştan gelen haklardır. İnsan onurunun korunması saikiyle düzenlenmiştir.”
Haklar ve özgürlüklerin barış için tesis edildiğine değinen Salman, düşüncenin ifade edilmesinin beraber yaşam alanlarının organizasyonu açısından önemli bir yere sahip olduğunun altını çizdi:
“Kişinin düşündüğünü ifade etmesi, beraber yaşam alanının organize edilmesi ve barış için tesis edilir haklar ve özgürlükler. Çünkü baro ancak hak ve özgürlüklerin tesisiyle mümkün olabilir. Haklar öznesi olan herkesindir. Hak öznesinin haklarını tesis edebilmesi için alanını oluşturması gerekir. Özne buradaki düzenin, kuralların ve ilkelerin niteliğine göre haklarını kullanabilir ya da kullanamaz hâle gelir. İnsan hakları hukuku da bu düzenin kuruluşuna müdahale eder.”
Hak tanımlarının tartışılmasından sonra, ikinci gün sırasıyla; sığınma, işkence ve insanlık dışı cezalandırma veya muamele görmeme, mülkiyet, toplanma özgürlüğü, dernek kurma özgürlüğü, ifade özgürlüğü, kamusal bilgiye erişim, konuta saygı ve ayrımcılık görmeme haklarının mevzuatlarının tartışılması ile sona erdi.
İzleme ve diyalog mekanizmaları
Üçüncü gün ise; sözleşmelerin ve izleme mekanizmalarının kabulünü şöyle açıkladı Salman:
“Sözleşmeler ve izleme mekanizmalarını devletler kabul eder. İzleme mekanizmaları, yani komiteler, sözleşmeler hakkında ‘genel yorumlarda’ bulunur. Sözleşmenin soyut maddelerini somutlaştırarak yapar bunu. Tavsiyelerde de bulunmakla birlikte bu yorumlar standardı oluşturur.”
Salman, İnsan Hakları Hareketi’nin tam da bu noktada sözleşmelerin uygulanışını izlediğini belirterek devam etti:
“İnsan Hakları Hareketi, haklar bakımından sözleşmelerin uygulanmasını izler, müdahale eder, raporlamasını yapar ve tavsiyede bulunur. Bunları izleme döngülerinde komitelere ve devletlere sunar. Bunları hep diyalog mekanizması olarak adlandırılıyor. Bağlayıcı değil aslında. Örneğin Birleşmiş Milletler mekanizmaları meşruiyeti sağlar ve bunu tavsiyeler yapar. Çünkü hukukun üstünlüğünden uzaklaşmış bir devlet, yatırımcılar tarafından güvenilebilir bir devlet değildir.”
Üçüncü gün, yaşam, barınma, çalışma/sendika, eğitim, sağlık, özel hayata saygı ve kişisel güvenlik hakları masaya yatırılmasıyla devam etti. Katılımcılar mevzuatlar üzerinden hakların kapsamlarını tartışarak ideal hakların tanımlarını aradı.
*Bu etkinlik Avrupa Birliği'nin desteklediği LGBTİ'lerin İnsan Hakları için Farkındalık ve Savunuculuk Projesi kapsamında yapılmıştır. Bu, etkinlik içeriğinin AB'nin resmi görüşlerini yansıttığı anlamına gelmemektedir.
İlgili haber
Kaos GL’nin Aktivizm Okulu’nun ilki nasıl geçti?
“İnsan hakları, kavramlar üzerine inşa edilir”
Hak temelli ve ihtiyaç temelli yaklaşım nerede ayrılıyor?
Hak ihlallerini raporlamak niçin önemli?
Etiketler: insan hakları