01/12/2015 | Yazar: Kaos GL
‘HIV/AIDS nedir? HIV nasıl bulaşır, nasıl bulaşmaz? Nereden destek alabilirim?’ 1 Aralık Dünya AIDS Günü dolayısıyla sıkça sorulan soruları derledik.
“HIV/AIDS nedir? HIV nasıl bulaşır, nasıl bulaşmaz? Nereden destek alabilirim?” 1 Aralık Dünya AIDS Günü dolayısıyla sıkça sorulan soruları derledik.
Bugün 1 Aralık Dünya AIDS Günü. Senelerdir bu gün hem HIV/AIDS dolayısıyla yaşamını yitirenleri onurlandırmak hem de HIV/AIDS’e ilişkin farkındalığı arttırmak için dünyanın dört bir yanında çeşitli etkinlikler yapılıyor.
HIV/AIDS cinsel yönelim, cinsiyet kimliği, ırk, inanç, yaş, cinsiyet ayırmaksızın hayatın bir gerçeği. Peki, HIV/AIDS hakkında neler biliyoruz?
1 Aralık dolayısıyla Pozitif Yaşam Derneği ve Kaos GL’nin yayınlarından HIV/AIDS’e ilişkin sıkça soruların soruları derledik.
HIV Nedir?
HIV (Human Immmunodeficiency Virus), Türkçe’de “İnsan Bağışık Yetmezlik Virüsü” olarak adlandırılan bir virüstür. Adından da anlaşılabileceği gibi bu virüs insan bağışıklık sisteminin zayıflamasına ve tedavi alınmadığı durumda etkisiz hale gelmesine neden olur. Bağışıklık sistemi çöken vücut, normalde kolaylıkla direnç gösterebileceği hastalık etmenlerine açık ve savunmasız hale gelir.
AIDS nedir?
"AIDS (Acquired Immune Deficiency Syndrome) HIV tarafından oluşturulan, Türkçe’de “Edinilmiş Bağışık Yetmezlik Sendromu” olarak adlandırılan bir hastalıklar bütünüdür. AIDS; HIV adlı virüsün insan vücuduna girmesinden sonra tedavi olanaklarından yararlanılmadığı durumda ortaya çıkan hastalıklar bütünüdür.
HIV pozitif birey aynı zamanda AIDS tablosu da gelişmiş kişi demek değildir. Doğru zamanda ilaç tedavisine başlayan ve ilaçlarını düzenli bir şekilde almaya devam eden HIV pozitifler hiçbir zaman AIDS evresine gelmeden sağlıklı bir şekilde yaşamlarını sürdürürler.
HIV vücuda girdikten sonra tedavi edilmezse ortaya çıkan hastalıklar bütününe AIDS denir. AIDS bir hastalık değil, hastalıklar bütünü / sendromdur. Bu nedenle ”AIDS hastalığı” ve ”AIDS hastası” söylemi doğru bir ifade değildir.
Dolayısıyla HIV pozitifler kişiler için kullanılması gereken doğru terminoloji ”HIV/AIDS ile yaşayan” veya ”HIV Pozitif” dir.
-li ve –lı gibi ekler ayrımcılığı destekleyen eklerdir. Bu nedenle ”AIDS’li” veya ”HIV’li” demiyoruz. Bunun yerine ”HIV ile yaşayan” veya ”HIV+ kişi” diyoruz.
HIV’in bulaşma yolları nelerdir?
1. Korunmasız Cinsel İlişki: Tüm bulaşmaların % 80-85′i bu yolla olmaktadır. Korunmasız cinsel ilişki: Oral – Vajinal – Anal
2. Kan Yoluyla Bulaşma: Tüm bulaşmaların % 10-15′i bu yolla olmaktadır.
Kan veya kan ürünlerinin transfüzyonu (nakli)
İğne batması ve açık yaradan HIV ile temas yoluyla bulaşma
İntravenöz (damar içi) ilaç kullanıcıları arasında iğne paylaşımı
3. Perinatal Geçiş (Anneden bebeğine): Tüm bulaşmaların % 3-5′i bu yolla olmaktadır.
Hasta veya taşıyıcı anneden bebeğe anne karnında ya da doğumda
Hasta veya taşıyıcı anneden bebeğine emzirmeyle
HIV hangi durumlarda bulaşmaz?
• Aynı odada bulunma,
• Aynı okulda okuma,
• Aynı havayı soluma
• HIV sağlam deriden geçmez.
• El sıkışma, deriye dokunma, okşama, kucaklama, sosyal öpüşme.
• Tükürük, gözyaşı, ter, aksırık, öksürük, idrar, dışkı.
• Yiyecekler, içecekler, çatal, kaşık, bardak, tabak, telefon
• Tuvalet, duş, musluk, yüzme havuzu, deniz, sauna, hamam.
• Sivrisinek ve diğer böceklerin sokması, kedi, köpek ve diğer hayvanlarla yaşamak HIV’nin bulaşmasına neden olmaz.
Ben de partnerim de HIV pozitifiz. Kondom kullanmamıza gerek var mı?
İki HIV pozitif kişi birbirlerinden enfekte olmamışlarsa ve viral yükleri baskılanmamışsa arasındaki cinsel ilişkide prezervatif kullanımı şarttır. HIV’in farklı türleri olduğu için, birbirlerine yeniden HIV bulaştırmak mümkündür. Bir HIV türünün başka bir HIV ile enfekte olan birisine geçmesine “yeniden enfekte olmak” denilir.
Örneğin, kişi “A”da tedaviye cevap veren bir HIV türü var ise, ve kişi “B”de tedaviye cevap vermeyen bir tür var ise, kişi “B”den kişi “A”ya bu virüs türü geçerse, kişi “A”yı tedavi etmek zorlaşır. Ayrıca, unutmamak gerekir ki prezervatif kullandığınız sürece başka CYBH’lere karşı korunmuş olursunuz.
Nereden destek alabilirim?
2006 yılında ilk kez hizmete başlayan Pozitif Yaşam Destek Merkezi (PYDM), HIV ile yaşayan herkese tıbbi, psikolojik, hukuki ve sosyal destek vererek HIV ile yaşayan kişilerin ilk tanı travmasını atlatıp, HIV/AIDS konusunda bilgilenip düzenli ilaç tedavisi ile hayatlarına devam edebilmesi konusunda her türlü desteğin ücretsiz sağlandığı Türkiye’deki ilk ve tek destek merkezi’dir. Bu güne kadar 550’nin üzerinde HIV ile yaşayan kişiye destek verilen Merkezde tüm çalışanlar mahremiyet konusunda hassastır. PYDM sadece HIV pozitif kişilere ve yakınlarına destek vermektedir
*Bu haberi hazırlarken Pozitif Yaşam Derneği’nin “Sık Sorulan Sorular”ından ve KaosGL.org’ta yayınlanan yazılardan faydalandık.
Etiketler: insan hakları, sağlık
