09/11/2018 | Yazar: Belgin Günay

“Ne zaman doktorlarımdan biri tıbbi terimler yerine ‘interseks’ kelimesini kullandı, o zaman kendimi yanlışlık ya da hasta olduğum fikrinin ötesinde görebildim.”

İnterseks Dayanışma Günü: Bir interseks olarak büyümek nasıl bir şey? Kaos GL - LGBTİ+ Haber Portalı

“Ne zaman doktorlarımdan biri tıbbi terimler yerine ‘interseks’ kelimesini kullandı, o zaman kendimi yanlışlık ya da hasta olduğum fikrinin ötesinde görebildim.”

PinkNews, 8 Kasım İnterseks Dayanışma Günü için üç interseks aktivistiyle konuştu. Aktivistler, bir interseks olarak büyümenin nasıl bir şey olduğunu ortaya koydu.

İnterseks ne demek?

Dünyada kızıl saçlı insanlarla aynı oranda interseks birey olduğu tahmin edilse de, interseks yaygın olarak bilinen bir durum değil. PinkNews kısa süre önce Sidney & Friends belgeselinde yer alan aktivistlerle konuştu ve Kenya’daki intersekslerin durumunu inceledi.

İnterseks, kişinin ikili cinsiyet anlayışındaki tipik erkek ya da dişi özelliklerine uymayan cinsiyet özellikleri ve hormon reseptörü yanıtlarıyla (bu genital organları, gonadları ve kromozom yapısını da kapsar) doğması anlamına gelir. İnterseks çok sayıda doğal beden varyasyonunu tanımlamak için kullanılan bir şemsiye terimdir. Bazı durumlarda interseks özellikleri doğuştan görünür olurken, bazı durumlarda ergenliğe kadar fark edilemeyebilir. Bazı interseks özellikleriyse yaşam boyunca hiç görünmeyebilir.

İnterseks olmak cinsel yönelim ve cinsiyet kimliğinden farklı bir olgudur. İnterseks yalnızca biyolojik cinsiyet özellikleriyle ilgilidir, bu da interseks bir bireyin kendisini akışkan cinsiyetli (genderfluid), transgender, heteroseksüel, gey, biseksüel, lezbiyen ya da aseksüel gibi farklı şekillerde tanımlayabilir.

İnterseks Dayanışma Günü nedir?

İnterseks Dayanışma Günü her yıl 8 Kasım’da kutlanmaktadır. Bu günü aktivistler, insan hakları savunucuları ve destekçileri interseks görünürlüğünü artırmak için bir fırsat olarak değerlendirir.

InterACT yöneticisi Kimberly Zieselman PinkNews’e “Benim için İnterseks Dayanışma Günü benden önce bu yolda öncülük edenleri ve şu anda interseks aktivizminin ön cephesinde yer alanları hatırlamak ve kutlamak için bir fırsattır. Bunlar arasında hayatını kaybeden Güney Afrikalı Sally Gross’un da adını mutlaka zikretmeliyim. İnterseks olmaktan gurur duymak ve birbirimizi bulduğumuz için şükretmek için iyi bir gün.” diye konuştu.

İnterseks olarak büyümek nasıl bir şey?

IntersexUK kurucularından, interseks ve panseksüel bir kadın olan Holly Greenberry, PinkNews’e verdiği röportajda 1980 ve 1990’lardaki gençlik yıllarını “oldukça zorluydu” diye tanımladı ancak şu an üniversiteye gitmiş, serbest dalış eğitimi almış ve 11 yaşında evlat sahibi bir interseks olarak pozitif bir rol modeli teşkil etmekten mutlu olduğunu belirtti.

Greenberry geçmişte “ibne, trans, lezbo gibi her türlü aşağılayıcı ifadeye” maruz kaldığını söyledi.

Holly Greenberry interseks ameliyatları üzerine hiç deneyimi olmayan bir cerrah tarafından ameliyata alınmak için baskı görmüş. Ameliyat sırasında ciddi problemlerle karşılaşıldı ve Greenberry zarar görmüş. İnterseks kadın, daha sonra UCLH’nin (University College London Hospitals) multidisipliner interseks ekibine başvurarak iyi bir bakım aldı ve pozitif bir rol modeli olarak kendisini güçlendirdi.

Greenberry “Artık on bir yaşında bir kız çocuğum var ve çocuğum hayatımda başıma gelen en iyi şey. IntersexUK için çalışmaktan mutluyum. Parlamenterlerle çalışıyoruz ve raporlarımız Birleşmiş Milletler’in İngiltere’de çocuklar üzerinde yapılan ameliyat ve diğer zararlı uygulamaları kınamasında etkili oldu.” diye konuştu.

İnterseks olduğunu nasıl anlarsın?

İnterseks Dayanışma Günü için 23 yaşındaki interseks aktivisti Anick, PinkNews’e deneyimlerini ve intersekslerin karşılaştığı sorunları anlattı.

Anick, şunları dile getirdi: “Çok küçük yaşta farklı olduğumu anladım. Sanırım 5 yaşındaydım. Sanki uzaylıymışım gibi hissettim çünkü her zaman bedenime aşırı bir ilgi vardı. Neyin farklı olduğunu bilmiyordum ama farklılığın ‘aşağıda’, özel organlarımda olduğunu hissediyordum. Doktor ve hemşirelerin benim bedenimle ilgilenme tarzı başkalarına da hakları olmadığı halde bedenme bakmaları için cesaret veriyordu. Ne zaman ki doktorlarımdan birisi tıbbi terimler yerine ‘interseks’ kelimesini kullandı, o zaman kendimi bir yanlışlık ya da hastalık olduğum fikrinin ötesinde görebildim. İnterseks kelimesi deneyimimi normalleştirmemi, kendimi anlamamı, yalnız olmadığımı görmemi sağladı.”

InterACT yöneticisi Kimberly Zieselman ise interseks olduğunu yetişkinlikte öğrenmiş: “1970’ler ve 80’lerde büyüdüm ve yetişkinliğimde tıbbi kayıtlarıma ulaşana kadar interseks olduğumu bilmiyordum. Kendi bedenimle ilgili gerçek ve çocukluğumda bana yapılan tıbbi müdahaleler bir sır olarak saklanmıştı. O dönemde bu daha yaygındı ve neyse ki günümüzde bu gizlilik azalıyor. Öte yandan, geri döndürülemez ve gereksiz tıbbi müdahaleler hala gerçekleştiriliyor ve artık durmak zorunda.”

Holly Greenberry internet öncesi zamanlarda şefkatli bir aile içinde büyümüş: “Ben doğduktan bir kaç gün sonra anne ve babam interseks olduğumu fark etmiş. İlk başta erkek olarak yetişmem gerektiğine karar vermişler. Yorkshire’de gerçekten şefkatli bir ailede büyüdüm ama dış dünyada çok büyük zorluklar yaşadım. Hiçbir zaman diğer kızlarla kendimi bir tutamadım ve farklı olduğumu biliyordum. Dört ya da beş yaşından itibaren bir sorun olduğunu anlamıştım.”

Greenberry intersekslerin birbirlerine ulaşması ve destek olmasının çok önemli olduğunu belirtti. IntersexUK bünyesinde Holly Greenberry şu anda diğer interseks ailelerine destek veriyor ve interseks sorunlarının gündeme getirilmesi için hükümet yetkilileriyle çalışarak mücadele yürütüyor.

Müttefikler yardım etmek için ne yapabilir?

İnterseks mücadelesine yardım etmek isteyenler interseks aktivistleriyle tanışabilir, yürüttükleri projeler hakkında bilgi edinebilir, intersekslerin seslerinin duyulması için alan açabilir ve onları kapsayan bir dil kullanmaya özen gösterebilir, ayrıca diğerlerini interseks konusunda eğitebilir.

Anick, açıklamalarına şunları ekledi: “Kullandığınız dile dikkat edin. İnterseks kötü bir sözcük değil. Evet, bazı insanlar başka terimler kullanmayı tercih edebilir ancak en iyisi intersekslerin daha çok neyi tercih ettiğini dikkate almaktır.”

Holly Greenberry ise interseks örgütlerinin çoğunlukla bütçe sıkıntısı çektiğini ya da hiç bir parasal kaynakları olmadan mücadele yürüttüklerini belirterek “İnsanların bağış yapması gerçekten çok önemli. Müttefiklerimizin bizler için alan açmasına da ihtiyacımız var.” dedi.

Aktivistlere göre, interseks bireylerin kendilerini çok çeşitli şekillerde tanımladıklarını ve farklı terimler kullanabildiklerini dikkate almak gerek. Örneğin, Greenberry bazı insanların interseks yerine VSC (cinsiyet özellikleri çeşitliliği) terimini tercih ettiğini belirtti.

Greenberry ayrıca cinsellik eğitiminin yaygınlaştırılması ve interseksleri de içermesinin gerekliliğine dikkat çekti, tıp çalışanlarının da interseks bireyler hakkında daha bilgili olması gerektiğini söyledi.

Holly Greenberry “Aynı tıp kurumları trans bireylerin reşit olmadan önce hormon blokerleri kullanmasına karşı çıkarken interseks bebek ve çocuklara rızaları dışında cinsiyet değiştirme ameliyatları yapabiliyor.” diyerek her iki tarafa da yapılan insan haklarına aykırı uygulamalara dikkat çekti.

Greenberry “Hala sadece buz dağının ucunu görüyoruz. Çocukların önünde onlar hakkında ama sanki orada yoklarmış gibi hiçe sayarak karmaşık ve yaralayıcı konuşmalar yapılıyor. Aileler bize onları en çok yaralayan şeylerden birisinin tıp çalışanlarının konuşma biçimi olduğunu aktarıyor.” dedi.

Yazının orijinali ilk olarak pinknews.co.uk web sitesinde yayınlanmıştır.


Etiketler: insan hakları, sağlık
nefret