19/05/2023 | Yazar: Kaos GL

6rang’in araştırma raporu, İranlı LGBT+ toplumunun cinsel yönelim veya cinsiyet kimliğini değiştirmesi baskısıyla geniş tıbbi istismara maruz kaldığını gösteriyor.

“İran’da sağlık sistemi LGBT+ toplumuna şiddet kaynağı haline gelmiştir” Kaos GL - LGBTİ+ Haber Portalı

Fotoğraf: 6rang, 12. İstanbul Onur Yürüyüşü’nde (2014)

İranlı Lezbiyenler ve Translar Ağı – 6rang, İran’da sağlık sisteminde görevli uzmanların, çeşitli baskı ve işkence yöntemleriyle LGBT+ toplumunu cinsel yönelim veya cinsiyet kimliklerini değiştirmeye zorladığını duyurdu.

6rang’in 17 Mayıs, Uluslararası Homofobi, Bifobi, Transfobi ve İnterfobi Karşıtlığı Günü için yayınladığı “Sağlık Üniformasında İşkence, Değiştirici Tedaviler Adı Altında LGBT+ Toplumunu Taciz Etmek” adlı araştırma raporuna göre psikologlar ve psikiyatristlerin, LGBT+ toplumuna karşı şiddet ve ayrımcılığa dayanan bir hükümet sistemi etkisinde çalışması, toplumun baskı araçlarından biri haline geldi.

“Tedavi” değil işkence

Araştırma kapsamında İran’ın 25 eyaletinden katılım sağlayan 210 LGBT+ katılımcının yarısı bu “tedavilere” maruz kaldığını ifade ediyor. Maruz kalanların yarısını çocuklar (18 yaş altı kişiler) teşkil ediyor. Bu “tedavileri” alan kişilerin %90’ı uzmanlar tarafından sözlü ve psikolojik şiddete, %60’ı kontrol edici ve zorlayıcı davranışlara, %30’u fiziksel şiddete maruz kaldıklarını söylüyor. Katılımcıların 45’i bu “tedavilerin” biri veya birden çoğuna maruz kaldıklarını söylerken bu 45 kişinin 15’ini yine çocuklar oluşturuyor. Tedavi görenlerin çoğunluğu bu tedavilere istemeden ve baskı altında katıldıklarını anlatıyor: 

“‘Değiştirici veya dönüştürücü tedavi’ olarak adlandırılan bu tedaviler; eşcinsel, biseksüel, translar ve intersekslerin cinsel yönelim ve cinsiyet kimliklerini değiştirmek için kullanılan insanlık dışı, acımasız ve aşağılayıcı yöntemlere verilen isim. Bu tedavi yöntemleri son yıllarda dünyanın birçok ülkesinde yasaklanmıştır.” 

Araştırma raporuna göre doktorlar, LGBT+’ların cinsel yönelim ve cinsiyet kimliğini değiştirmek için psikoaktif ilaçlar veriyorlar. Katılımcılardan 9 kişi elektroşok işkencesine maruz kaldığını belirtiyor:

“Cinsel duyguları değiştirmek için karşı cinsle cinsel ilişkiye girmeye zorlamak ya da teşvik etmek, dini törenlere katılmak, giyim ve davranışı değişmek, istedikleri partnerlerle iletişimi kesmek, evlenmek, arkadaş grubundan uzaklaşmak, müzik dinlememek veya çalmamak ve porno izlemek gibi psikoterapi ve davranış terapisi de yaygın bir şekilde uygulanan başka bir yöntemlerdir.”    

Sağlık vadeden sistemden şiddet kaynağına

Gey erkekler ve lezbiyen kadınlar bu işkenceye en çok maruz kalanlar; onları biseksüeller, translar ve lubunya toplumundan çeşitli gruplar izliyor. Mağdur kişiler tedavi süresinde ve ondan sonra depresyon, intihar isteği, uyku problemi, hafıza kaybı, kekelemek ve birkaç başka yıkıcı etkiyi tecrübe ettiklerini anlatıyor.  

6rang Ağ Yöneticisi Şadi Amin, bazı anlatıların insanların sağlık sisteminin karşısında ne kadar savunmasız olduklarını gösterdiğini belirtiyor. Eşcinsel ilişkinin suç olarak tanımlanması, LGBT+ toplumunun kanun karşısında hassas bir konuma getirilişi; herhangi bir yüzleşme ve savunma olasılığından mahrum bırakıyor.

İran İslam Cumhuriyeti uluslararası toplantılarda LGBT+ toplumuna karşı kullandığı elektroşok ve tedavi adı altında yapılan başka işkence yöntemlerini reddetmiş olsa da; araştırma, yöntemlerin hala kullanıldığını gösteriyor.

6rang, 2018 yılında da saha çalışmasına dayanan bir araştırma gerçekleştirerek; sağlık merkezleri, psikologlar ve psikiyatristlerin devlet desteğiyle LGBT+ toplumunun cinsel yönelim ve cinsiyet kimliğini değiştirmek için işkence ve eziyet ettiğini duyurmuştu: 

“Bu raporları hazırlayıp yayınlamak ve uluslararası kuruluşlara bildirmek; bir taraftan İran İslam Cumhuriyeti’ne baskı diğer taraftan ise evrensel sağlık kuruluşlarıyla bağlı çalışan doktorlar, psikologlar ve psikiyatristleri cevap vermek zorunda bırakmak açısından önemlidir. Bu yüzden, insan hakları örgütlerinin ajandasında yer almalıdır.

İran İslam Cumhuriyeti’nde aynı cinsle cinsel ilişki suçtur ve kırbaçtan idama kadar cezası var. LGBT+ toplumunun insan hakları, cinsel yönelimi veya cinsiyeti kimliği hakkında bilgilendirme ise idama kadar ceza almakta. Böyle bir ortamda sağlık sistemi, geniş bir seviyede istatistiksel ve coğrafi olarak cinsel yönelim ve cinsiyeti kimliğini hastalık olarak adlandırmaktadır. Böylelikle sağlık sistemi, özellikle psikologlar ve psikiyatristler; LGBT+ toplumunun güvenilir ve iyileştirici yeri olmaktansa şiddet uygulayıcı kaynak haline gelmiştir.”


Etiketler: insan hakları, nefret suçları, sağlık, dünyadan, sağlık hakkı
İstihdam