02/06/2022 | Yazar: Sa Bahattin
Yazar Fırat Uran, Sa Bahattin’in sorularını kaosGL.org için yanıtladı. Fırat Uran kitaplarını ve yeni çalışmalarını anlattı.
Fırat Uran, Türkiye’deki ‘Kuir Edebiyat’ın günümüzdeki temsilcilerinden. 2010’lardan sonra İstanbul’da LGBTİ+ sosyalleşmelerinin ne durumda olduğunu, özellikle cis-eşcinsellerin, hatta daha da özel olarak cis-erkek eşcinsellerin neler yapıyor olduğunu anlamak için tarihsel bir kaydı da tuttuğunu düşünüyorum.
Kimliğini cesaretle taşıyan bu genç yazarı biraz daha yakından tanımak için onunla bir söyleşi gerçekleştirmek istedim ve sağ olsun ki, o da kabul etti. Hiç yüz yüze gelmemiş bir yazarla onun okuyucusunun, aynı zamanda iki lubunun, böylesine güzel bir Onur Ayı gününde yaptığı sohbete tanık olmak isterseniz okumaya devam edin.
Yazının sonunda yazara çevrimiçi olarak ulaşabileceğiniz araçlar ve onun bibliyografisini de bulacaksınız. Umarız oraya keyifle varırsınız…
Onur Ayı’mız kutlu olsun!
Merhaba Fırat. Öncelikle Onur Ayı’n Kutlu Olsun! Bize biraz kendinden bahsedebilir misin?
Herkese selam, ben Fırat Uran. “Otobanda Kaybolanlar”, “Kara Köpek”, “Olamayanlar”, “Ben Kitap Yazmak İstiyorum” kitaplarının yazarıyım. Bugünlerde ikinci kitabım “Kara Köpek”i mini diziye çevirmekle meşgulüm.
Geçtiğimiz hafta, bu zamana kadar yayımlamış (ve nazik bir şekilde bana göndermiş) olduğun dört kitabı okudum. Hiç yormayan, neredeyse çerez gibi yutulan kitaplar diyebilirim. Kitapları okurken, otobiyografik yanlarının çok güçlü olduğunu düşündüm. Yani, bu kitapları okuduktan sonra, senin nerelerde takıldığın, nasıl insanlarla arkadaşlık ettiğin ve ne tür ilişkiler yaşadığın hakkında fazlaca bilgi almış gibi hissettim kendimi. Yanılıyor muyum?
Kalpten yazılmış kitaplar yazar hakkında çok şey söyler. Bu noktada beni az çok tanıyorsun artık. Bir kitap yazarken gerçeklikten yola çıkıp kurgu yapıldığı zaman roman elde edilir. Sadece otobiyografiden oluşan eserler haliyle otobiyografi olur. Benim kitaplarımda gerçekler ve kurgular karışıktır. Seninle konuştuğumuz bir şeyi alıp, uzatıp değiştirip karakterlerden birisi söylemiş gibi yazabilirim. Bu aslında gerçek hayattan gelmekle birlikte, senin o karakter olduğun anlamına gelmez. (Gülümsüyor)
Kitaplarından roman özelliği taşıyan ilk ikisinde, iki ayrı gey çiftin kesinlikle sağlıklı sayılamayacak ilişkilerine tanıklık ediyoruz. Bu belki de içinde bulunduğumuz dönemde gençler arasında yaşanan birçok ilişkiyi temsil ediyor. Sen, karakterlerinde mercek altına aldığın kadarıyla, ‘ilişki kurmadaki bu başarısızlığı’ neye bağlıyorsun?
Bu soru beni güldürdü. Haklısın, Otoban’da ve Köpek’te sağlıksız ilişkileri anlatıyorum. Bunun nedeni çok açık; sağlıklı ilişkilerin pek anlatılacak bir tarafı yok.
Otobanda Kaybolanlar’da Alaz ve Batu’nun ilişkilerinin yürümemelerinin sebebi, Alaz’ın queer dünyasına yeni adım atmış olması ve bu nedenle tecrübesiz oluşu. Bunlara ek olarak bir de Batu’yu çok istemesi. Birisinin üzerine fazla gittiğinde o kişi haklı olarak bunalabiliyor. Alaz’ın alanlara saygı göstermeyi öğrenmesi lazım.
Batu tarafından değerlendirilecek olursa, bazı tesadüflerin ne kadar anlamlı olduğunu görmüyor olması. Bu kadar yüksek bir algısı olan karakterin, söz konusu Alaz olunca, anlatabilecekleri çok sınırlı. Bunun nedeni, bu hikayenin Batu’nun değil, Alaz’ın hikayesi olması. Sonuçta Otobanda Kaybolan kendisi değil.
Çizim: Ece Cangüden
‘Kara Köpek’e gelince, ikisi başka dünyaların insanları. Hayatları bir süreliğine kesişmiş iki yabancı. Ege’nin hatası, Berk’i tamamen kendi gözlerinden görüp, gerçekliğini yakalayamaması. Kendi hayalinde kurduğu bir köpek hikayesini yaşaması. Bir çeşit sanrı.
Berk’e baktığımızda ise Kara Köpek yalanına kendini inandırıp dünyadan soyutlanması. Bu durumun daha kolay ve havalı geliyor olması. Saray oyunlarını sevmesi.
İkisini bir araya getiren şey ise aynı Köpek yalanına inanmaları. Bu nedenle Kara Köpek’in sonu, Otoban’dan farklı bitiyor.
Çizim: Ece Cangüden
Kitaplarındaki ‘Teşekkür’ sayfaları çok hoşuma gitti. Eli-emeği değen herkesi, sıkıcı olmayacak bir şekilde anmışsın. Nasıl seçiyorsun teşekkürde yer alacak kişileri?
Kitabın yazım sürecinde bir şekilde parmağı dokunmuş herkesi selamlamayı seviyorum. Onlar olmasaydı olmazdı. İçlerinde, birçoğunun düşünceleri, tavsiyeleri, konuşmaları ve hissettikleri var. Bu nedenle her biri kendine has bir şekilde selamlanmayı hak ediyor.
Kitapların kültürel referanslarla dolu. Ve ben kitaplardaki böyle referansları çok ciddiye alırım. Şu ana kadar Lost Highway ve Yasemin Mori’de örtüştük. Senin sayende “The Rocky Horror Picture Show”u da izledim. Pek sevmedim ama…
Neyse, asıl söyleyeceğim şu; ikinci kitaptan itibaren kitapta çalan şarkıların listesini vermeye başlıyorsun. Hatta üçüncüde bunu bir Spotify listesine dönüştürüyorsun ki bu harika bir fikir! Ama şu ana kadarki tüm kitaplarında çalan şarkıları barındıran bir liste yapsan daha hoş olmaz mı? Ben açıkçası böyle bir şey olsun istedim. Her birini tek tek bulmak zor oluyor çünkü. (Alnımda bir damla utanç teriyle gülüyorum).
The Rocky Horror Picture Show’u Otobanda Kaybolanlar’a özellikle koymuştum. Bunun nedeni içinde bir sahnede çalan parçaydı. Adı ‘There Is a Light Over At The Frankestein Place’. Türkçe’ye çevirirsek, Frankestein’ın yerinde ışık var anlamına geliyor. Alaz karakteri, aynı ışığı Batu’nun otobanında gördüğü için orada kaybolmayı seçiyordu. Bilginin ışığı. Ama tabi herkese göre bir film değil. (Gülümsüyor)
Tüm kitapların playlist’ini aynı yerde toplamak istemedim çünkü farklı renk ve konuları var. Karıştırmak istemedim sanırım.
İkinci kitabın olan “Kara Köpek”in bir dizi olacağı müjdesini verdin? Kimler var ekipte, çalışmalar nasıl gidiyor?
Ekibimiz şu şekilde:
Yazar: Fırat Uran & Efsane Karayılanoğlu Toka
Yönetmen: Fırat Uran
Yardımcı Yönetmen: Orçun Karamustafa
Görüntü Yönetmeni: Ece Latifaoğlu
Görüntü Yönetmeni Asistanı: Anıl Arslan
Oyuncular: Can Özmen, Haydar Şahin, Alara Lokum, Arda Uğurlu, Alex Heinz
Ses: Ahmet Gürbüz, Nihat Pehlivan
Sanat: Melis Aydan, Bilgehan Bilgiç
Styling: Melis Aydan
Resimler: Ece Cangüden, Ecem Naz Dalmaz
Tipografi: Duru Ekşioğlu
Müzik: Dandy Island
Backstage Fotoğraf: Anıl Arslan
Kurgu: Gülin Ören
Post Prodüksiyon: Alaz Şen
Catering: Beyza Unalan, Kemal Erkin
Ortak Yapımcı: Müge Avcı
Şu an da ön yapım aşamasındayız. Ekip son derece heyecanlı. Her gün farklı bir departmanla toplantımız var. Çekime hazırlanıyoruz.
Zannediyorum bu dizi Türkiye’deki ilk LGBTİ+ dizisi olacak. Ve yapımı için bazı maddi zorluklar yaşadığınızı tahmin ediyorum. Bunun için izleyiciler ne yapabilir? Yönlendirmek ister misin?
Türkiye’nin ilk LGBTI+ başlığı doğru bir başlık değil. Geçen gün eve dönerken Twitter’ı bir açtım çoşmuş. Biz araştırmamızı yapmamıza rağmen bulamadığımız başka bir dizi ilk olma özelliğini taşıyor. Adı 1+1 Pandemi. Onların karakteri nonbinary & queer olarak kendisini tanımlıyor. Youtube’dan izlenebiliyor. Bunun dışında bir de Trans dizisi varmış. Adı: Koza. Bu durumda bizimkisi ilk gay dizi olma özelliğini taşıyor.
Türkiye’nin ilk gay dizisinin üç bölümünü çekmeye çalışıyoruz ve bunun için bir fongogo başlattık. Başlattıktan sonra içerikle ilgili değişiklik yapamadığımız için başlık o şekilde kaldı. Herkes hata yapabilir. Bizi lütfen madilemeyin arkadaşlar (gülüyor). Ben Twitter bakiresiyim. Korkuttunuz.
Evet, dizinin yapımı gerçekten çok para isteyen bir şey. Bu noktada desteğinize çok ihtiyacımız var. Tek başımıza altından kalkmamız imkânsız. Paylaşın, destekleyin, hep birlikte yapalım. (Gülüyor)
Yaptığın işler listesinde “Hayatta Kalma 202” isimli bir podcast’in yapımcılığı da vardı. Ben podcast’in ilk üç bölümünü bayağı beğendim. Dinlemeye de devam ediyorum. Konuşan kişi “Kara Şimşek” yakın bir arkadaşın mı? Ya da şöyle sorayım, nereden çıktı bu PodCast?
Kara Şimşek çok yakın arkadaşım. Burcu Eken. Kendisiyle yıllar önce NEVA adlı bir barda tanıştık. O zamanlar pek bana yanaşmazdı. Dışarıdan soğuk, tanıdığına sıcaktır. Yıllar sonra bir akşam ortak arkadaşlarımızı görünce onun adını sayıkladım. Dedim Burcu nerede? Bizim onunla yapacak işlerimiz var. O gece tesadüfen Burcu geldi. Birbirimize kavuştuk ve yardım etme kararı aldık. O günden beri ikiliyiz.
Hayatta Kalma 202 Podcast’i, Burcuyla bir telefon konuşması sırasında ortaya çıktı. Tanıdığım herkesten farklı bir hayatı vardır Burcu’nun. İyi bir hikaye anlatıcısıdır. Dedim ki sen aslında podcast yapsan, hikayelerini anlatsan. O da bana ‘podcast nedir hayatım?’ dedi. (Gülüyor)
Bir hafta sonra araştırmış, öğrenmiş, hazırlanmış bir şekilde geldi. Adını ben koydum. Hayatta Kalma 202 seçtim çünkü 101 kolay konular, 202 çetrefilli.
Toplamda 27 bölüm kaydettik. 27 bölüm boyunca farklı seslere kendilerini özgürce ifade edebilecekleri bir platform olmak harika bir his.
Buraya kadar şugar sorularla geldik. Şimdi izninle madi ağzımı açıyorum. Hazır mısın?
Normalde okuduğum kitaplarda bir karakteri diğerlerinden daha fazla önemserim ve orada kendime ilişkin bilgiler ararım. Senin kitabında, benim de ‘Ana Yara’m sayılabilecek eşcinsellik üzerinde ortaklaştığım onca karakter olmasına rağmen, karakterlerden hiçbiri ile özdeşleşemedim. Hatta bazı yerlerde, “ben bunlarla arkadaş olsaydım, işte tam bu noktada arkadaşlığımız bitmişti” gibi zıtlıklar buldum. Acaba yüz yüze gelsek anlaşamayacak mıyız, ne dersin? (Gülüyorum)
Bu soruya Kara Köpek ağzından cevap vermek istiyorum. Bazen anlaşırız, bazen anlaşamayız. (Gülüyor)
Kitapların ilk üçüncünün kurgu olduğunu düşünürsek, hep aynı şeyi yani “cis-erkek bir eşcinselin romantik-erotik kıvranışını” anlattığın konusunda bir eleştiriye cevabın ne olur?
Doğrudur, bu yazmayı en çok sevdiğim şey. (Gülümsüyor) Birisinin de bunu yapması gerekiyor değil mi?
İzninle, bir fen bilimci olarak, “Olamayanlar” (2021) kitabının sunuş sayfalarının birinde “Günün birinde iki atom çarpışır. Molekülleri karışır…” cümlelerinin yarattığı hayal kırıklığı üzerine de konuşmak istiyorum. Atomların molekülleri olmaz, Fıratçığım… Moleküller, atomlardan oluşur. Yani atomlar bir araya gelerek molekülleri oluştururlar (Kahroluyorum). Kitaplarında yazım ve mantık yönünden hassas olduğunu görüyorum. Ancak kadroda bir fen bilimci eksik. İlgili kitabın bir sonraki baskısında bu sunuş konusunda bir şey yapmak ister misin? (Gülüyorum)
Bundan sonraki kitap okumalarına seni de alıyorum! Havalı bir cümleydi fakat artık değil. Keşke fen derslerini daha dikkatli dinleseydim dedim. (Gülüyor)
“Ben Kitap Yazmak İstiyorum”u (2021) okumaya başlamadan önce, boyundan büyük bir işe kalkışmış olduğunu düşündüm. Yani, yazar olarak kendini kanıtladın mı ki, insanlara bu konuda yol gösteriyorsun; diye sorguladım açıkçası. Ama kitabın diline vs. bakınca, zaten derin bir yazın için yol gösterici olmadığını, sadece böyle arzusu olan birini harekete geçirme maksatı taşıdığını fark ettim. Ancak, sonlara doğru neyin daha çok sattığına dair ipuçları verdiğinde biraz bozuldum. Bir yazarın kaygısı eserinin ne kadar sattığı olmalı mıdır? Yoksa böylesi bir eleştiri ile dinozorluk mu ediyorum sence?
Bir kitabın yazılış amacı okunmasıdır. Ne kadar çok kişiye ulaşırsa o kadar amacına hizmet etmiş olur. Ben Kitap Yazmak İstiyorum kitabının sonlarında çeşitli yerlerden öğrendiğim somut verileri paylaştım. Mesela siyah kapaklı kitaplar raflarda çok kolay kayboluyor. Bunu bana söyleyen kişi D&R’da yıllar boyunca çalışmış bir arkadaşım ve yayınevinin sahibi. Bu konuda tecrübeleri dinlemek lazım. Yazarken binlerce kez baştan sona okuduğum kitaplarımın okunmasını isterim. Her yazar ister. Okuyucuya ulaşma olasılığını arttıracak bir iki önemli nokta varsa neden paylaşılmasın? (Gülümsüyor)
Instagram’daki Cansız Mankenler projen için ‘gayet hoşmuş’ dedim ve hemen takip ettim. Sonra bir dikkat ettim ki sen bunu (da) kitaplaştırmışsın. Her şeyi nakite çevirme kaygısı mı var sende? (Gülüyorum)
Cansız Mankenler ücret ödeyip bastırdığım tek kitabımdır. Diğerlerinden farklı olarak fotoğraf kitabıdır. Zamanında 15.000TL harcamama rağmen neredeyse hiç gelir elde edemedim. Bir başka deyişle şu an evimde 300 tane filan cansız kitap var. Ben de sevdiğim insanlara hediye ederek bu sayıyı makul tutmaya çalışıyorum. Pişman da olmadım çıkmasına, bir hayalim gerçekleşmiş oldu. Kendi yolculuğunu tamamladı.
Tamam, madilik bitti. Normale dönebiliriz (Gülüyorum ve oh, ben de rahatlıyorum)
Seni artık takibe aldım. Zaten genel anlamda Türkiye’deki Kuirleşmeye dair her şeyi takip etmeye çalışıyorum. Üstelik senin yüksek enerjin ve tuttuğunu koparan yapın nedeniyle çok daha farklı şekillerde karşım(ız)a çıkacağına eminim-ki ben de bunları görmek/bilmek isterim. Bize yeni projelerinden bahsetmek ister misin?
“Tüfeksiz Hareketler” adlı yeni kitabım tamamlandı. Çizimlerini Caniş Vardal yaptı. Kara Köpek’in çekimlerini bitirdikten sonra tez vakitte bir kitap okuma grubu kurup test okuması yapacağım.
Otobanda Kaybolanlar’ın sesli tiyatro olmasını çok istedim fakat bir türlü bu hayalimi gerçekleştiremedim. Hâlbuki sesli tiyatroya özel metni bile hazır. Belki bir gün birisi bunu okur ve bana yazar. Peşini bıraktım.
Hayatta Kalma 202’nin yeni bölümü geliyor. New York’ta Hayatta Kalma.
Çok teşekkür ederim katılımın için. Son söz olarak söyleyeceğin bir şey var mı? Ve tabii, sana ulaşmak isteyenler nasıl ulaşsınlar?
Biz hep birlikte bir bina inşa etmeye çalışıyoruz. İçinde özgür olabildiğimiz bir bina. Herkes farklı bir yerden tuğla koyuyor. Kimisi aktivizmiyle kimisi şarkılarıyla, ben şu an Kara Köpek dizisini yaparak bir tuğla koymak istiyorum. Bunun için desteğinize ihtiyacımız var. Buradaki linkten bir tuğla da siz koyabilirsiniz.
Bana ulaşmak isteyenleri buraya beklerim.
Fırat Uran’ın Bibliografisi
Otobanda Kaybolanlar (Sola Unitas, 2018)
Kara Köpek (Sola Unitas, 2020)
Cansız Mankenler (Paper Street Co, 2020)
Olamayanlar (Sola Unitas, 2021)
Ben Kitap Yazmak İstiyorum (Sola Unitas, 2021)
Kitaplara buradan ulaşabilirsiniz.
Fırat Uran’ın Websitesi
www.firaturan.com
Etiketler: kültür sanat
