16/03/2022 | Yazar: Gözde Demirbilek
Genç LGBTİ+’nın LGBTİ+ Dostu Gençlik Merkezleri Çalıştayı raporundan: “Ayrımcılık yasağına ilişkin yükümlülüklerin, belediyelerin temel yasalarında tanımlanmamış olması hak ihlallerine yol açıyor.”
Genç LGBTİ+ Derneği’nin 14-15 Eylül 2021 tarihlerinde İzmir Büyükşehir Belediyesi Sosyal Projeler Yerleşkesi ev sahipliğinde gerçekleştirdiği LGBTİ+ Dostu Gençlik Merkezleri Çalıştayı’nın raporu geçtiğimiz hafta yayınlandı.
Anıl Kocaoğulları (Yerelİz), Mustafa Onur Kaygısız (GoFor ve Toy Gençlik), Halim Kır (Şişli Belediyesi Eşitlik Birimi), Ezgi Yılmaz, Bulut Öncü Gençlik Merkezi, Havagazı Gençlik Merkezi ve Örnekköy Gençlik Merkezi’nin katılım gösterdiği etkinliğin açılış konuşmasını Genç LGBTİ+ Derneği’nden Ecem Payçu gerçekleştirdi. Derneğin yerel yönetim çalışmalarını ise Barış Azar anlattı.
Çalıştayda; sivil toplum örgütleri ile yerel yönetimlerin iş birliği, gençlik hakları ve gençlerin yerel düzeyde katılımı, genç dostu gençlik merkezleri, belediyelerin LGBTİ+’lara sunduğu hizmetler, queer mekanlar konuşuldu.
Raportörlüğünü Senem Alp’in yaptığı çalıştayın raporunu Alp, Barış Azar, Mahmut Şeren hazırladı. Ecem Payçu’nun katkı sunduğu raporun tasarımı ise Getu Creative’den Birol Koyuncu imzalı.
“Taleplerimiz tüm gençlik merkezleri için geçerli”
Raporun önsözünde Barış Azar, çalıştayda sadece LGBTİ+ gençlerin değil gençlerin genel beklentilerine odaklanıldığını ve önerilerin konuşulduğunu şöyle ifade ediyor:
“Derneğimiz bu projeyi tasarlarken ortak çalışma deneyimi üzerinden yerel yönetimleri odağına almıştır. Ancak gençlik merkezleri sadece belediyeler tarafından sunulan bir hizmet değildir. Çeşitli kamu kurumlarına ve STK’lara bağlı gençlik merkezleri de bulunmaktadır. Ülke genelinde Gençlik ve Spor Bakanlığına bağlı gençlik merkezleri de hizmetlerini sürdürmektedir. Her ne kadar çalışmanın ana odağı yerel yönetimler tarafından sunulan gençlik merkezleri hizmetleri olsa da çalışma sonucunda ortaya konulan talepler tüm gençlik merkezleri için geçerlidir. Raporda yer alan önerilerin yaygınlaştırılması için gençlik merkezleri ve yerel yönetimlerle temaslarımız devam edecektir.”
Neden böyle bir çalıştay?
LGBTİ+ Dostu Gençlik Merkezleri Çalıştayı’nda bir araya gelme sebeplerini dernek şöyle sıralıyor:
“LGBTİ+ gençler hayatları boyunca sosyal hak ve imkanlara ulaşma konusunda oldukça zorluk yaşıyorlar. Gençlerin karşılaştıkları en temel sorunların maddi imkan ve desteklerden yoksun olmak, ücretsiz, nitelikli ve bilimsel bir eğitim almaktan mahrum bırakılmak, sosyal imkanlardan yararlanmak konusunda eşit fırsatlara sahip olamamak ve işsizlik olduğu düşünüldüğünde LGBTİ+ gençler bu sorunların dahi yalnızca heteroseksüel ve natrans gençler açısından tanımlanabilecek, anlaşılabilecek bir temelden ilerlemesi nedeniyle daha fazla zarara uğruyor.”
2020 yılında COVID-19’un pandemisi ile birlikte mevcut sorunların yarattığı zararı gençlik kavramı ve gençlik çalışmaları üzerinden değerlendiren etkinlik, gençlik merkezlerini LGBTİ+ kapsayıcı hale getirebilmeyi amaçlıyor.
“LGBTİ+’lar ve gençler, belediye hizmetlerinden yararlanması beklenen gruplar arasında yer almıyor”
Raporun mevzuata ilişkin bölümünde; belediyelerin kanunlar gereği görev, yetki ve sorumlulukları arasında yer alan, LGBTİ+’lara dönük ayrımcılığa karşı tedbirler alma ve eylemlerde bulunma yükümlülüklerini yerine getirmesi gerektiği şöyle ifade ediliyor:
“Hizmet biçimlerinin belli hedef gruplara yönelik olarak planlanması gerektiği vurgulanmıştır: ‘... yetişkinler, yaşlılar, engelliler, kadınlar, gençler ve çocuklara yönelik her türlü sosyal ve kültürel hizmetleri yürütmek, geliştirmek ve bu amaçla sosyal tesisler kurmak…’ Burada adı geçenlerin toplumdaki ‘dezavantajlı gruplara’ mensup olduğu görülmektedir. Ancak sayılan gruplar arasında gençler yer alsa da özel olarak LGBTİ+’lar yer almamaktadır. LGBTİ+’ların cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği temelinde ayrımcılığa uğrayan bir toplumsal grup olduğu sayısız araştırmada, raporda, akademik çalışmada, yargı dışı denetim organlarının kararlarında ve yargı içtihatlarında belirtilmektedir. Belediyeler doğrudan kendisi ayrımcılık yapmaması gerektiği gibi ayrımcılık nedeniyle var olan eşitsiz durumun ortadan kalkması için pozitif tedbirler alma ve eylemlerde bulunma yükümlülüğü altındadır.”
Stratejik plan ve performans programının hazırlanmasında sivil toplum örgütlerinin görüşlerinin gönüllü katılım şeklinde düzenlendiğini hatırlatan dernek, LGBTİ+ gençlerin hizmetlerden yararlanması beklenen gruplar arasında sayılmadığına şöyle dikkat çekiyor:
“Yerel yönetimlerin seçimle belirlenmesi, hemşehri hukuku, meclis toplantılarının açık yapılması, sivil toplum örgütlerinin ve uzmanların ihtisas komisyonlarına katılarak görüş bildirebilmesi; kent konseyi ve belediye hizmetlerine gönüllü katılım şeklinde düzenlenmiştir. Hizmetlerden yararlanması beklenen gruplar ‘yaşlılar, kadınlar, çocuklar, engelliler, yoksul ve düşkünler’ olarak sayılmış ancak LGBTİ+’lar ve gençler burada da yer almamıştır. Bu da katılım hakkının tam olarak yerine getirildiği anlamına gelmemektedir. Katılım hakkı, oy kullanmak veya görüş bildirmekten ibaret değildir. Katılma mekanizmasının samimi, özgür, sistematik, yeterli imkanları olan, kapsayıcı, dikkate alınır ve uygulanabilir olması gerekir.”
Talepler neler?
Raporda, LGBTİ+ gençler için yerel yönetimlerde ihtiyaçların kendileri tarafından belirlendiği ve kesintili değil belirleyici, değişmez bir kültür ve yasa sistemi oluşturulması gerektiği ifade ediliyor.
Yerel yönetim yöneticilerinin değişmesi halinde gençlere yönelik hizmetin kesintiye uğramadığı, yöneticilerin tutumlarına göre değişmeyecek; sürekliliğin sağlandığı bir gençlik kültürü oluşturulması için fiziki koşullara, faaliyetlere ve hizmetlere yönelik talepler raporda sıralanıyor.
Talepler arasında LGBTİ+ alanına dönük birimler kurmak, katılım sağlamak adına alanlar açmak ve hizmetlere erişimde eşitlik sağlamak yer alıyor.
Genç LGBTİ+ Derneği hakkında
Genç Lezbiyen Gey Biseksüel Trans İnterseks Gençlik Çalışmaları ve Dayanışma Derneği (Kısa adı Genç LGBTİ+ Derneği) LGBTİ+ gençlerin sorunlarını araştırmak, bu sorunları gündemleştirmek, çözüm önerileri sunmak ve LGBTİ+ gençlere kendilerini ifade edebilecekleri alanlar açmak amacıyla 2016 yılında İzmir’de kurulmuştur.
Barınma, eğitim ve sağlık gibi temel ihtiyaçlara erişim hakkı için çalışmalar, gençlik hakkı, cinsel haklar, sosyal faaliyetler, hak savunuculuğu, nefret suçlarıyla mücadele ve akran desteği derneğin temel faaliyet alanını tanımlar.
Derneğin çalışmalarını Instagram, Twitter ve Facebook’tan takip edebilirsiniz.
Etiketler: insan hakları, kent hakkı
