05/02/2024 | Yazar: Kaos GL
Kaos GL’nin yeni YouTube haber yorum programı Yıldız Tar ile Söz Konusu’nun “İntiharlar” konulu ilk bölüm konukları Cihan Erdal, Demet Lüküslü ve Doğukan Kocabaş oldu.
Yıldız Tar’ın hazırlayıp YouTube’da sunduğu Kaos GL haber yorum programı “Söz Konusu” başladı. Canlı yayınlanan programınn ilk bölüm konusu “intiharlar” oldu.
1 Şubat Perşembe saat 19:00’da da Kaos GL Youtube kanalında yayınlanan ilk bölümün konukları SPoD’dan Psk. Doğukan Kocabaş, İstanbul Gençlik Araştırmaları Merkezi’nden Cihan Erdal ve Demet Lüküslü idi.
Yıldız Tar, konuklarının yorumlarına geçmeden önce yayına hazırlanma sürecinde Türkiye Gazeteciler Sendikası’nın ve uluslararası basın kuruluşlarının yönlendirmelerini okuduğunu, bu yönlendirmelerin intiharın medyada yaygınlaştırılma biçimlerinin bir sonucu olarak kopya intiharlardan bahsederek intihar eden kişilerin ardından romantik hikayelerden bahsetmemek gerektiğini söylediğini paylaştı.
Programın ilk konuğu Demet Lüküslü, “Türkiye’de Genç İntiharları” raporunu hazırlama sürecinde neler öğrendiklerini şöyle paylaştı:
“Farklı bir dünya kurma hayalimiz varsa, ölümle sonuçlanmış olan intiharların ardından bize kalan videolar ve notlar eşliğinde bu genç intiharlarından ders alabileceğimizi gördük. Kendini birey olarak görememe, toplumun bir parçası hissetmeme, kendini diğer gençlerden farklı hissetme, ait hissetmeme, baskılarla karşı karşıya kalma, geleceğe karşı umudunu yitirme… Bütün bunlar genç intiharlarına bakarken karşımıza çıktı.
Araştırmanın en önemli sorularından biri ‘İntiharı önleme çalışmaları Türkiye’de kamu eliyle nasıl ilerliyor?’ idi. İntiharın sadece konuşulup bırakılması değil, uzun soluklu olarak gençlik çalışmalarını ve politikalarını da içine alarak düşünülmesi gerekiyor.”
Cihan Erdal, intiharı araştırırken nelere dikkat ettiklerini şöyle paylaştı:
“İntihar konusunun biz uzun yıllar psikiyatri biliminin ve medikalizasyon ve tıbbileştirme etkisi altında kaldığını gördük. 2010’lu yıllarla birlikte eleştirel intihar araştırmalarının Türkiye dışında arttığını görüyoruz. Bu sevindirici bir gelişme. Özetle belirtmek gerekirse bu çalışmalar intihar olaylarını hazırlayan toplumsal eşitsizliği hesaba katmayı öneriyor. Biz de bu araştırmamızda genç intiharlarının sosyolojik analizini ortaya koyarken bu anlayışı takip ettik.
Bu araştırmada, 22 yaşındaki trans kadın Burcu’nun arkadaşlarının veda yazısından aile baskısıyla intihar ettiğini öğrendik. COVID-19 döneminde ailesinin yanına dönmek zorunda kaldığı belirtiliyor bu mektupta. Ailesinden destek görmediği, psikolojik transfobik şiddete maruz kaldığı söyleniyor. Ve Burcu intiharları etmeden 9 gün önce feveran ediyor Türkiye’de intihar önleme hatlarının olmamasıyla ilgili. Sınırlı bilgiyle yola çıktığımızda dahi meselenin çetrefilli, karmaşık, birden çok sosyopolitik ve bireysel değil sistem krizi olduğunu görüyoruz.
Araştırmamız iç içe geçen baskı biçimlerini ortaya serdi. Risk faktörlerinin daha iyi anlaşıldığı ve belirlendiği noktada, çok katmanlı poltikaların inşası da mümkün hale gelecek. Gençlerin değersiz, güçsüz, yalnız hissettiğini görüyoruz. Örneğin 20’li yaşların sonlarına doğru çalışma hayatına giren gençlerin çalışma acısı olarak tanımladığımız acısını konuşmamız gerekiyor. Bu meseleyi kamusal halk sağlığı sorunu olarak tartışmamız gerekiyor.”
Doğukan Kocabaş, yayına video kayıt ile katılarak intihara psikopatolojilerin sonucu olarak yaklaşmanın ve insandışılaştırmanın, LGBTİ+’ları temel insan haklarından mahrum hale getirdiğine dikkat çekti:
Bu konuşmayı bir derneğin psikoloğu olarak yapıyorum ama LGBTİ+ intiharları meselesini ele almak bu meselenin eleştirisine dayanıyor. İntiharı salt bireysel, psikolojik ve uzmanlığın konusu olarak ele almanın eleştirisine dayanarak intihara psikopatolojilerin bir sonucu olarak yaklaşılmasının bir sonucu olarak psikomedikal modeli eleştirmeyi içeriyor. Biz LGBTİ+ aktivistleri olarak biliyoruz ki bu model intiharları ele almak için oldukça eksik. Çünkü intiharlar politik, ekonomik, sosyal, kültürel ve psikolojik faktörlerin kompleks ilişkisine dayanıyor ve bu model ilişkiselliği iptal ediyor.
Dolayısıyla LGBTİ+ intiharlarını ele alırken devlet politikası haline gelen LGBTİ+fobiden bahsetmemiz gerekiyor. LGBTİ+’ların son dönemde insandışılaştırıldığını ve temel hakların ihlal edildiğini görüyoruz. Bunun en güçlü örneklerinden biri, aile kurumunun LGBTİ+ karşısına konularak, LGBTİ+’ların aileyi yıkmaya çalışan ahlaki teröristler olarak gösterilmesidir. İnsandışı görülen LGBTİ+’lar yararlanılmasında tek kriter olan evrensel insan haklarından mahrum bırakılmış oluyorlar.”
Yıldız Tar ile Söz Konusu programının ilk bölümünü aşağıda izleyebilirsiniz. 15 Şubat’ta aynı saatte gerçekleşecek ikinci bölüm için hatırlatıcı almak için Kaos GL’ye YouTube’da abone olabilirsiniz.
İlgili Video:Etiketler: insan hakları, medya, yaşam
