12/04/2023 | Yazar: Kaos GL
Genç LGBTİ+ Derneği’nin Türkiye’de kan temin süreçlerinin LGBTİ+’lar tarafından incelendiği ve dünyadaki durum hakkında bir çerçeve sunan bilgi notu “Kan Acil Değil Sürekli İhtiyaçtır” yayında.
Genç LGBTİ+ Derneği, “Kan Acil Değil Sürekli İhtiyaçtır – LGBTİ+’lar için Kan Bağışı Hakkında Bilgi Notu”nu dijital ortamda yayınladı.
Barış Azar’ın kaleme aldığı bilgi notunda Sağlık Bakanlığı ve Kızılay tarafından 2016 yılında yayımlanmış olan Ulusal Kan ve Kan Bileşenleri Hazırlama, Kullanım ve Kalite Güvencesi Rehberindeki kan bağışı formlarına ilişkin detaylara yer veriliyor.
Bilgilendirilmiş Onam Formunda yer alan “Aşağıdaki Durumlardan Biri Sizin İçin Geçerli ise Lütfen Kan Vermekten Vazgeçiniz!” başlığı altında sayılan maddelerin bazıları şunlar:
“Son 1 yıl içinde kondom (prezervatif, kılıf) kullanarak ya da kullanmadan para karşılığı cinsel ilişkide bulunmuşsanız,
Para kazanmak için cinsel ilişkide bulunmuşsanız,
Kondom (prezervatif, kılıf) kullanarak ya da kullanmadan ve bir defalığına bile olsa oral veya anal yolla erkek erkeğe cinsel ilişkide bulunmuşsanız,
Son 1 yıl içinde 3 günden fazla tutuklu kalmışsanız veya böyle biriyle son 1 yıl içinde cinsel ilişkide bulunmuşsanız.”
Azar, seks işçiliğini ve erkeklerle cinsel ilişkiye giren erkekleri damgalayan ve patolojize eden bu ayrımcı anlayışı şöyle yorumluyor:
“İncelendiğinde güncel bilimsel yaklaşımın ve insan haklarının esas alınmadığı görülmektedir/değerlendirilmektedir. Cinsel yol ile aktarılan enfeksiyonların kana geçmesi ve kan transfüzyonu ile bir başka kişiye aktarılması risk olmakla birlikte cinsel ilişki sırasında kondom kullanımı cinsel yolla aktarılan enfeksiyonlara karşı büyük oranda koruma sağlamaktadır. Kondom kullanarak yapılan oral ilişkide koruyuculuk oranı daha da artmaktadır.
Bu bağlamda önemli bir diğer nokta ise kan bağışını almaya yetkili kurumların yasa ve yönetmelikle gerekli bağışlanan kanlara test yapma zorunluluğudur. Bu testlerin düzenli olarak yapılması durumunda kan transferi ile ortaya çıkabilecek aktarım riskinin ortadan kalkacağı ve söz konusu riskin yukarıdaki maddelerde sayılan gruplar dışındaki kişiler için de enfeksiyon riski olması sebebiyle bahsi geçen testlerin bağışlanan her kan için yapılması gerekmektedir. Bilimsel veriler ve bu maddeler bir arada değerlendirildiğinde seks işçiliğini ve erkeklerle cinsel ilişkiye giren erkekleri damgalayan, patolojize eden ayrımcı bir yaklaşımın varlığı görülmektedir. Benzer şekilde devletin gözetiminde olan ceza ve tevkif evlerinde kalmak ya da kalmış birisiyle cinsel ilişki yaşamak da kan vermenin önünde engel olarak tanımlanmıştır.
Onam Formu ve Kan Bağışçısı Sorgulama Formunda yer alan bu damgalayıcı sorular, yukarıda belirtilen gruplarda yer alamayan kişilerde, bu gruplara yönelik bir önyargı oluşmasına veya var olan önyargıların pekişmesine sebebiyet verebilmektedir. Kan bağışı yapmaya giden bir kişi bu formları gördüğünde LGBTİ+’lara ve seks işçilerine yönelik önyargı içeren ve bilimsel verilerle çelişen şekilde bilgilendirilmiş olacaktır.”
Bilgi notunun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
Etiketler: insan hakları, sağlık, sağlık hakkı
1720430400.jpg)