‘Zamların Gerçek Nedeni Savaş Bütçesinin Maliyetini Vatandaşa Yüklemek Midir?’

Barış ve Demokrasi Partisi (BDP) İstanbul Milletvekili Sebahat Tuncel, Başbakan Erdoğan’a güvenlik ve askeri harcamalar nedeni ile son 30 yılda savaşa ayrılan bütçeyi sordu.

 

Tuncel, Ocak-Haziran döneminde, ’Güvenlik ve savunmaya yönelik mal, malzeme ve hizmet alımları’ tutarının, toplam 732.7 milyon lirayı, bu harcamaların Temmuz ayında 473.5, Ağustos’ta ise 372.4 milyon lirayı bulduğuna dikkat çekti.

 

“Silaha ayrılan bütçeden dolayı insanlar en temel eğitim, sağlık haklarından mahrum kalmaktadır”

BDP İstanbul Milletvekili Sebahat Tuncel, son 30 yılda savaşa ayrılan bütçenin maliyetini ve 2012-2013 yıllarında savaşa ayrılan bütçe giderlerini yazılı soru önergesi ile Başbakan Erdoğan’a sordu.

 

Tuncel, verdiği önergede Türkiye’de 30 yıldır süren çatışmalı ortamdan dolayı savaşa ayrılan bütçenin bedelinin yoksullara, emekçilere yüklendiği dikkat çekti. Savaşa ayrılan bütçe arttıkça yani barıştan uzaklaştıkça eğitime, sağlığa ve adalete bütçe ayrılmasının beklenmesinin hayalcilik olacağına işaret eden Tuncel’in altını çizdiği noktalar şöyle:

 

“Savaşa ayrılan bütçeden dolayı yoksullar daha da yoksullaşmakta, insanlar en temel eğitim, sağlık haklarından mahrum kalmaktadır. Daha önce Başbakan savaş için 300 milyon Dolar ayrıldığını belirtmişti. Dolayısıyla her yıl benzer tablo yaşanmaktadır, halkların bütçesi savaşa gitmektedir. Kamuoyuna yansıyan bilgilere göre, 2012 yılında sadece Türkiye’deki savaşa değil aynı zamanda muhaliflerin desteklenmesi amacıyla Suriye’de yaşanan savaşa da bütçe ayrılmıştır.”

“Temmuz ve Ağustos’ta yılın ilk altı ayında yapılan toplam harcamanın üzerine çıkıldı”

Resmi söylemde her daim bütçe açığının ’olağan şüphelileri’ olarak gösterilen personel harcamaları ile sosyal güvenlik transferlerinin, zammın tek gerekçesi olmadığı Maliye Bakanlığı’nın verilerine bakıldığı zaman anlaşıldığını belirten Tuncel, soru önergesinin gerekçe kısmında şunlara değindi:

 

“Temmuz ve Ağustos aylarında savaşa bütçeye ayrılan giderleri sekiz aylık bütçe rakamlarına bakıldığında son iki ayda (Temmuz ve Ağustos 2012) bütçeden silah araç ve gereçlerine yapılan harcamalarda eşi görülmemiş bir artış yaşanmıştır. Temmuz ve Ağustos aylarında, bütçeden silah, araç gereç ve mühimmata yapılan harcamalar, yılın ilk altı ayında yapılan toplam harcamanın üzerine çıkmıştır. Ocak-Haziran döneminde, ’Güvenlik ve savunmaya yönelik mal, malzeme ve hizmet alımları’ tutarı, toplam 732.7 milyon lira’yı, bu harcamalar temmuz ayında 473.5, ağustosta ise 372.4 milyon lira’yı bulmuştur”

Başbakan Erdoğan’a sorular

Bütçede, ’gizli hizmet giderleri’ kalemi altındaki örtülü ödenekte Ocak-Haziran döneminde toplam 431 milyon lira olan örtülü ödenek harcamasının, son iki ayda yapılan 156.5 milyon liralık harcamayla, 587.7 milyon liraya yükseldiğine dikkat çeken BDP’li Tuncel’in, soruları şöyle:

 

“1990’dan itibaren yıllara göre güvenlik ve askeri harcamalara ayrılan bütçe nedir? Bu çatışmalı sürecin 2012 yılında Türkiye’ye maliyeti nedir? Maliye Bakanlığı’nın rakamları dışında örtülü ödenekten ne kadar bir bütçe savaşa ayrılmıştır? Güvenlik ve askeri harcamalara ayrılan bütçenin kalemleri nedir? Yapılan zamların gerçek nedeni savaşa ayrılan bütçenin maliyetini vatandaşlara yüklemek midir?

Kürt sorununun çözümü ve müzakere yönünde adım atılarak Güvenlik ve askeri harcamalara giden Türkiye bütçesinin eğitime ve sağlığa gitmesi için bir projeniz var mı? Türkiye’nin Suriye’de muhaliflere yaptığı destek ne kadardır? Bu bütçenin kaynağı nedir? 2013-2014 yılında savaşa ne kadar bütçe ayırmayı planlıyorsunuz?”

 

Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü verilerinden yola çıkarak konuyu ele alan Akşam gazetesinden Çiğdem Toker’in haberinde, sadece Temmuz ayındaki silah harcamasının ilk altı ayın 84 milyon üzerinde olduğu anlaşılmıştı. 

Bütçenin bu yıl Ocak-Ağustos döneminde 8 milyar 520 milyon lira açık verdiği açıklanmıştı. Hükümet bu açığı ardı ardına zamlarla kapatmaya çalışıyor. Son olarak akaryakıt, alkollü içecek ve tapu harçlarında vergi zammı yapıldı.

 

BDP’li Hasip Kaplan, zam furyasının nedenini AKP’nin Kürtlere yönelik operasyonların ve Suriye için yaptığı harcamaların bütçede yol açtığı açıklar olduğunu söyledi.

 

Bütçenin öngörülen oranın üzerine çıktığına dikkat çeken Şırnak milletvekili Hasip Kaplan, “Hükümet bunları dolaylı vergilerle, ideolojik zamlarla gidermeye çalışıyor. Akaryakıt, alkol, tütün mamulleri ve benzer alanlarda zamlar yapılarak bunu kapatmaya çalışıyor. Kışa giriyoruz ve yakında doğalgaza, akaryakıta bu vesileyle otomatik zamlar yapılacağının sinyalini görüyoruz” dedi.

Hasip Kaplan, şu eleştirilerde bulundu: “Son Sayıştay Kanunu’nda bu harcamaların gizli yönetmelikle yapılacağı kararlaştırıldı. Milletvekili olmamıza rağmen bizim denetlememize dahi izin verilmiyor. Maliye Bakanlığı’ndan bilgi istedim ancak verilmedi. Sayıştayın gizli genelgesinden istedim; verilmedi. Bugün anamuhalefet partisi de dahil hiçbir muhalefet partisinin bu genelgeden haberi yok. Harcamaların denetlenme imkânı tamamen ortadan kaldırılmış durumda.”