30/12/2016 | Yazar: Kaos GL
Nefret suçu davalarında yaygın savunmalardan biri olayın önyargı saikli bir suçtan ziyade ‘sadece bir kavga’ olduğu. Peki bu savunma neye dayanıyor?
Nefret suçu davalarında yaygın savunmalardan biri olayın önyargı saikli bir suçtan ziyade “sadece bir kavga” olduğu. Peki bu savunma neye dayanıyor?
Fotoğraf: Stefan Fersterer
Birçok nefret suçu, “yol kavgası” veya komşular arasındaki mülk sınırı ya da gürültü kavgası gibi aslında başka tetikleyicileri olabilen olaylar esnasında ortaya çıkar. Bu saikler, olay(lar)ın gidişatı esnasında ırkçı veya diğer önyargı saikli suçlara dönüşebilir. Benzer şekilde, gruplar arası şiddet, çetelerin sıklıkla – çoğunlukla etnik köken temelinde – çatıştığı yerlerde bazı topluluklar için sıradan bir olay haline gelebilir. Kolluk kuvvetleri genellikle mağdurun grup kimliğiyle ilgili saldırgan sözcüklerin veya hakaretlerin kullanılmasıyla ortaya çıkan önyargı saikini kimi zaman görmezden gelme ya da reddetme eğiliminde olabilirler.
Diğer durumlarda, nefret suçu failleri bir kavga sırasında mağdurla alay edebilirler. Alay ederken ırkçı veya saldırgan hakaretler kullanılabilir, ancak bu gibi durumlarda genellikle tek bir mağdura karşı birden fazla saldırgan söz konusudur. Kavga sırasında ırk, etnik köken, din, cinsiyet veya cinsel yönelimle ilgili saldırgan ifadeler sıklıkla kullanılır. Bu unsurların bileşimi en baştan bir mağduru hedef alma planına veya niyetine işaret eder.
Bu tür vakalardaki yaygın bir savunma da olayın önyargı saikli bir suçtan ziyade “sadece bir kavga” olduğudur. Savunma, ceza yasasında söz konusu eylemi kesin bir biçimde tarif ediyor gibi görünen ancak önyargı saikini hesaba katmayan hükümlere işaret edebilir (örneğin holiganlık).
Bir nefret cinayeti – sadece bir kavga değil!
12 Temmuz 2009’da Amerika’nın Pennsylvania eyaletindeki küçük bir kasabanın spor takımında yer alan altı lise öğrencisi, merkezi bir alışveriş caddesinde alkol alıyordu. Haber metinlerinde anlatıldığı üzere öğrenciler, Meksikalı bir göçmene eşlik eden 15 yaşındaki bir kızla ilgili bazı uygunsuz yorumlar yaptılar. Adam öğrencilerin yorumlarına itiraz ettiği zaman öğrenciler, adama ırkçı ifadelerle bağırmaya başladılar ve ona “Meksika’ya geri dönmesini” ve onun “kendi kasabalarına ait olmadığını” söylediler. Adam ve lise öğrencileri arasında kavga çıktı. Altı öğrencinin hepsi bağırarak hakaret ederken bir taraftan da mağduru yumruklayıp dövdüler. Dayağın çoğunu iki öğrenci attı ve mağdurun kafasını defalarca tekmeleyip adamı kaldırımda serili biçimde bıraktılar. Grup olay yerinden kaçarken grup liderlerinden birisi görgü tanıklarına “Meksikalı arkadaşlarınıza Shenandoah’u terk etmelerini söyleyin yoksa siz de onun yanında yatıyor olacaksınız!” diye bağırdı. Mağdur, aldığı yaralardan ötürü iki gün sonra hastanede hayatını kaybetti.
Saldırının iki lideri, Pennsylvania Eyalet Mahkemesi’nce cinayet, nitelikli saldırı ve nefret suçuyla ilgili cezalar dahil birçok konuda suçlu bulundu. Savunmanın birincil argümanı bunun ırkçı bir saldırı değil, alkol ve genç erkek agresifliğiyle dolu ve yanlış yöne sapan bir kavga olduğuydu. Jüri onları en ciddi cezalarda suçsuz bulurken alelade saldırıdan suçlu buldu ve bunlardan da sadece şartlı tahliye cezası aldılar.
Federal savcılar da davayı ırkçılığa dayalı nefret suçlarını soruşturma ve kovuşturma yetkileri kapsamında araştırmaya başladılar. Araştırmaları, yerel polis departmanının bazı üyelerinin tanıklara gözdağı verdiğini, lise öğrencilerini nasıl yalan söyleneceği konusunda eğittiğini, kanıtların imha edilmesine yardımcı olduğunu ve yanlış polis raporları yazdığını ortaya çıkardı. Bu kişilerin çoğunun öğrencilerin aileleriyle bağlantıları vardı.
Federal savcılar ikili egemenlik ilkesi kapsamında yalnızca iki lider öğrenciyi cinayetle bağlantılı nefret suçu işlemekten cezalandırabildi. Jüri “sadece bir kavga” savunmasını reddetti ve her ikisini de nefret suçu cinayeti işlemekten suçlu buldu. Bu iki öğrenci dokuzar yıl hapis cezasına çarptırıldı. Kararlar ve cezalar temyizde onaylandı.
Bu dava, mağdurların çoğunlukla ötekileştirilmiş toplulukların mensubu oldukları nefret suçu vakalarındaki yaygın temanın altını çizmektedir. Bağımsız devlet kurumlarının dikkatsizliklerinin tartışmalı davalarda oynadığı rolü fark etmek önemlidir. Bu ayrıca, yıkıcı bir etkisi olan davranışı en aza indirmek için alkol veya “sadece bir kavga” argümanlarına atıfta bulunan yaygın savunma stratejilerinin altını da çizmektedir.
“Sözlerim ırkçı değil”
Davalılar bazen kullandıkları sözcüklerin sadece gerçeği dile getirdiğini ve kü- für içeriği olmadığını iddia ederek önyargı saikini reddederler. Birçok sözcük hem olgusal hem de küfür içerikli kullanılabilir. Örneğin “göçmen” veya “Çingene” sözcükleri kasten hareket etmek için kullanılmayabilir. Öte yandan eğer bu kelimeler bir tartışma esnasında veya bir duvar yazısında düşmanca bir içerik dahilinde kullanılırlarsa, burada olgusal bir anlatının değil, ırkçı veya yabancı düşmanı bir niyetin olduğu açıktır.
Davalılar ayrıca sözlerinin aşağılama niyetiyle söylenmediğini ve mağdurun mensubu olduğu gruba karşı herhangi bir olumsuz hislerinin olmadığını da iddia edebilirler. Olay esnasında sarf edilen diğer sözler de dahil olmak üzere olayların tam içeriği, genellikle davalının iddiasını daha az inanılır kılan bir kanıtlar bütünü sunar.
Aynı argümanlar sembollerin kullanımı için de söz konusudur. Örneğin ulusal veya dini onura dair bir sembol kendi başına nefret göstergesi olmayabilir. Ancak belirli bir sembol diğer Neo-Nazi sembollerle veya göçmenin “evine gitmesini” söyleyen ifadelerle birlikte bir göçmenin evine bırakılırsa, o ulusal sembol failin milliyetçi ideolojisi ve önyargı saikiyle ilgili daha fazla kanıt teşkil eder.
Davalının ilişkileri
Davalının, mağdurla benzer geçmişe sahip insanlarla ilişkisinin olması, mahkemeye konu olan cezai eyleminin önyargı ve peşin hükümle güdülenmiş olma olasılığını dışarıda bırakmaz. Önyargı ve peşin hüküm karmaşık olgulardır. Önyargılı insanlar sıklıkla, normalde güvenmeyecekleri gruplardan kişiler tanıyor ve bu kişilerden hoşlanıyor olabilirler, ancak bu kişileri basmakalıp yargılarını olumsuzlayan örnekler olarak değil de istisna olarak görürler. Davalının suçlandığı olay içerisindeki davranışını, belirli bir ey emdeki önyargıyı ve peşin hükmü görmek adına değerlendirmek önemlidir.
Bu içerik hazırlanırken Nefret Suçlarının Kovuşturulması Pratik Kılavuzu'ndan yararlanılmıştır.
Etiketler: insan hakları, nefret suçları
