15/03/2018 | Yazar: Kaos GL
“Queer Teori: Bir Giriş” kitabından kısa notlarla queer sözcüğünün tarihinde kısa bir gezintiye çıkıyoruz.
“Queer Teori: Bir Giriş” kitabından kısa notlarla queer sözcüğünün tarihinde kısa bir gezintiye çıkıyoruz.
Fotoğraf: Washington, 25 Nisan 1993.
Bazen kimliği tanımlamak bazen de tanımlanan kimliklerden azade olmak için sığındığımız queer hakkında kısa bir hafıza tazelemeye ne dersiniz?
Kaos GL ve Notabene işbirliğiyle yayınlanan ve geçtiğimiz yıl ikinci baskısını yapan Annamarie Jagose'un, “Queer Teori: Bir Giriş” kitabı “queer”in tarihsel serüveni hakkında önemli anlara işaret ediyor. 2015 yılında Ali Toprak’ın çevirmenliği ve Aylime Aslı Demir'in editörlüğünde Türkçeye kazandırılan kitaptan kısa notlarla “queer”in tarihine birlikte göz atalım.
Homoseksüel’in terk edilişi
“-Homoseksüel sözcüğünün- belli bir geçerlik ve yaygınlığı şüphesiz ki hâlâ söz konusudur, fakat tıp biliminin patolojikleştirici söylemleriyle arasındaki sarsılmaz bağlar nedeniyle artık salt bir kendini tanımlama terimi olarak nadiren kullanılmaktadır.”
Merhaba ‘gey’
“1960’larda özgürleşmeciler gey sözcüğünü literatüre ekleyerek ve böylece eskiden hakkında ahlaki kuşkular bulunan kadınlar için kullanılmış olan on dokuzuncu yüzyıl argo sözcüğünü yeniden düzenleyerek homoseksüel terimini stratejik olarak geride bırakmışlardır.”
‘Queer’in erken kullanımı
“İkinci Dünya Savaş’ı öncesi New York’unun görünür ve karmaşık gey dünyasını oluşturan farklı alt kültürlerde queer terimi “gey” teriminden daha erken bir tarihte kullanımdadır. 1910’lar ve 1920’lerde diye yazar (George) Chauncey, kadını andıran cinsiyet konumlarından ziyade, öncelikli olarak eşcinsel ilgileri temelinde kendilerini diğer erkeklerden farklı olarak tanımlayan erkekler kendilerini genellikle ‘queer’ olarak adlandırmışlardır.”
Argo olarak “queer”
“Yirminci yüzyıl Amerika’sında queerin eşcinsellere yönelik tacizde muhtemelen en popüler argo sözcük olduğunu kabul eden Encyclopedia of Homosexuality, kuşkucu bir ifadeyle şunu nakleder: bugün bile bazı yaşlı eşcinseller bu sözcüğü tercih etmektedirler ve hatta bunu zaman zaman sözcüğün değer yargısız olduğunu varsayıyor gibi davranarak yapmaktadırlar.”
Nihayet “queer”
“Queer’in bu hareketliliğinin ne zaman başladığı tam olarak tarihlendirilemese de, 1990’larda yaygın bir biçimde kabul gördüğü anlaşılmaktadır. Queer, lezbiyen ve gey kimlik meselelerine ilişkin tartışmaları gitgide şekillendiren belirli kültürel ve teorik baskıların ürünüdür.”
Fotoğraf: San Francisco, 1990.
BONUS: Kabul ve reddediş olarak ‘queer’
Queerin etkileri sınırlı algılanmamalı; cinsel alanda aydınlanmanın; kavramsal, sistematik, yapısalcı, normatif, ilerlemeci, özgürleştirici, devrimsel ve hatta sosyal bir değişim ile post-modern bir kabul ve aynı zamanda reddediş olarak düşünülmelidir.
Kitap hakkında ayrıntılı bilgi için burayı ziyaret edebilirsiniz.
Etiketler: insan hakları
