Tıp eğitimine nasıl müdahale edilebilir?

 

Panele konuşmacı olarak Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı’ndan Dr. Filiz Ak ve Ankara Tabipler Odası LGBTİ komisyonundan  Dr. Müge Yetener katıldı. 

 

Panel kapsamında Ankara Üniversitesi Aile Hekimliği Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Filiz Ak, “Lezbiyenler ve Biseksüel Kadınların Sağlık Alanında Yaşadığı Sorunlar" başlıklı araştırmasını sundu. LGBTİ sağlığının aile hekimlerinin uzmanlık eğitimlerinde yer alması gereken temel konulardan biri olduğunu vurguladı.

 

Ak, kadın sağlığına yaklaşımlarını Gender Medicine dersinde bir alt başlık olarak LGBT sağlığını da iki yıldır derslerine taşıyarak farkındalık yaratmayı amaçladığını söyledi. Ne yazık ki hekimlerin de homofobiden muaf olmadığını, dolayısıyla henüz eğitimin ilk aşamalarında hekimlere cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği farkındalığı kazandırmanın önemini vurguladı. Ayrıca hasta-hekim senaryoları üzerinden iletişim geliştirme örnekleri verdi.

 

 

Çalışmanın 7 LGBTİ örgütünden katılımcılarla gerçekleştiğini belirten Ak, katılımcıların büyük çoğunluğunun hekimlerden bekledikleri davranışlar arasında dikkatli dinlenmek, homofobisiz ve yargılayıcı olmayan davranışlar, etik ve mahremiyete saygı, periyodik izlem yapılması olduğunu paylaştı.

 

Filiz Ak, 1. basamak yani aile hekimliği ve pratisyen hekimlerin özellikle LB kadınların sağlık gereksinimlerini karşılayacak bir yapıda olması gerektiğini söylerken çalışma verilerinde sıklıkla karşılaşılan görmezden gelinme, hekime güvenmeme, mahremiyetin korunmaması, homofobik ve dışlayıcı davranış, uygulama alanında yeterli donanıma sahip olunmayacağı inancının verilen cevaplar içinde olduğunu söyledi.

 

Yapılan çalışmada katılımcılardan deneyimleri paylaşılması istendiğinde hekimlerin cinsel yönelimi değiştirebileceğini söylemesi, ters bakışlarla karşılaşma gibi örnekler verildi. Sağlığa erişimin önünde engel teşkil edebilecek bu yaklaşımların son bulması için LGBTİ örgütleri ve sağlık örgütleri bir arada çalışmalara başlayacak.

 

Dr. Müge Yetener ise genel sağlık politikalarında LGBTİ’lere yönelik heteroseksist olmayan bir bakış açısının eksik olması ve sağlık çalışanlarının homofobik bakış açısı nedeniyle sağlığa erişimde zorluk yaşandığını aynı zamanda sağlığın özelleştirilmesi nedeniyle sağlığın ücretsiz olmaktan da çıkması bu da kolayca ulaşımı engellediğini vurguladı.

 

Trans kadınların genel sağlık, eşcinsel biseksüel kadınların jinekoloji alanında sorunlarla daha yoğun karşılaşıldığını çünkü kadın cinselliğine damgalayıcı ve ayrımcı bakış açısının en yoğunlukta olduğu tıbbi alanın jinekoloji olduğunu söyledi. Çalışmada jinekolojik muayene olmak istemeyen kadınların oranın daha yüksek olabileceğini, jinekolojik muayeneler sırasında çok fazla travmatik deneyimle karşılaştıklarını, Ankara Tabip Odasının LGBTİ komisyonunun bu ayrımcılıkları toplayarak bir “sorulması ve sorulmaması gereken sorular rehberi” hazırlanabileceğini söyledi.