10/03/2022 | Yazar: Gözde Demirbilek
Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği’nin (CEİD) “Çıtayı Yükseltmek: 2000-2019 Yılları arasında Türkiye’nin Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Performansı” rapor lansmanı dijital ortamda gerçekleşti.
Rapora göre Türkiye, 20 yıl süren düzenli ilerlemenin ardından, İnsani Gelişme Endeksine göre 2019 yılında 189 ülke arasında 54’üncü sırada ve ‘çok yüksek insani gelişme’ kategorisinde yer aldı. Toplumsal Cinsiyete Dayalı Gelişme Endeksi sıralaması ise çok geride: Dünyada 162 ülke arasında 68’inci sırada, İktisadi İşbirliği ve Gelişme Teşkilatı (OECD) ülkeleri arasında ise en alt sırada yer alıyor.
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nın (UNDP) desteğiyle, standart insani gelişme endeksleri kullanılarak son 20 yıldaki ilerleme ve gerilemenin tespitinde öne çıkan geri kalınan alanlar, gelir ve eğitim oldu:
“Toplumsal cinsiyet eşitliğinde sadece eğitim veya sadece gelir alanında elde edilen kazanımlar, çok yüksek İGE’nin yakalanmasını sağlamak için gereklidir, ancak yeterli değildir. Sadece aynı anda ikisinde birden gelişme sağlandığında yüksek İGE’ye sahip ülkelerle aynı düzeyde toplumsal cinsiyet eşitliği sağlanabilecektir. Eğitim, sağlık, siyaset ve istihdamda cinsiyet eşitsizliklerinin yanı sıra toplumsal cinsiyete dayalı ücret açığını bütüncül bir bakış açısıyla ele alan, her birinin karşılıklı olarak eşitsizlikleri azaltmasını destekleyen ve teşvik eden politikalar uygulanmalıdır.”
Rapora göre kadınların işgücüne katılım oranları istikrarlı ancak çok yavaş artıyor. Gelir getirici istihdam, kadınların İGE büyümesinin %26’sına katkı sağlarken ekonomik büyümenin kısıtlı kapsayıcılığının, yeni istihdam olanaklarının sınırlı kalmasına yol açtığı belirtiliyor:
“Kadınların işgücüne katılım oranı özellikle 2011 yılından sonra istikrarlı bir artış göstermektedir. Ancak, Türkiye’de kadınların işgücüne katılım oranları erkeklere göre hala çok düşüktür. 2019’da bu oran kadınlarda %34 iken erkeklerde %72’dir. Kadınlar istihdama katılsa bile gelirdeki büyük cinsiyet açığı hala devam etmektedir. Kadınların işgücü piyasasına katılımı pandemiyle birlikte 2020’de daha da azalarak %30’a düşmüştür.”
Raporu ve çalışmanın infografiğini buradan inceleyebilirsiniz.
Etiketler: insan hakları, kadın
