17/01/2017 | Yazar: Yıldız Tar
Kendisinden yıllarca saklanan kimliğini doğum belgesine yazdırarak ABD’de interseks doğum belgeli ilk kişi oldu.
Sara Kelly Keenan, 48 yaşındayken interseks olduğunu öğrendi. Kendisinden yıllarca saklanan kimliğini 55 yaşındayken doğum belgesine yazdırarak ABD’de interseks doğum belgeli ilk kişi oldu.
Foto: Sam Levin/Guardian
Sara Kelly Keenan bir Google aramasının hayatını değiştireceğini düşünmezdi. Ama 2009 yılında 48 yaşındayken ailesinin ve doktorların kendisinden on yıllar boyunca sakladığı bir gerçeği keşfetti: Keenan interseksti!
“Bedenim hakkında kandırıldığımı öğrenmek şok ediciydi”
Guardian’ın haberine göre kendisi gibi interseks biriyle daha tanıştıktan ve endokrinolog ile randevusunun ardından interseks olduğu kesinleşti:
“30 yıllık bir yalanı açığa çıkaracağımı sanmazdım. Bedenim hakkında kandırıldığımı öğrenmek şok ediciydi.”
Keenan interseks olduğunu öğrendikten 7 yıl sonra, 55 yaşındayken Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) bir ilke imza attı. Üzerinde interseks yazan bir doğum belgesi aldı.
Aktivistler bu gelişmeyi, “kamu görevlileri, doktorlar ve ailelerin interseksleri daha yakından tanıması ve intersekslere saygı duyması için çığır açan bir olay” olarak değerlendiriyor.
Santa Cruz Kaliforniya’daki evinde kocasıyla birlikte verdiği bir röportajda Keenan, intersekslere ilişkin bazen kişilerin hayatlarını kökten değiştiren hatta ölümcül sonuçları olabilen çok fazla yanlış bilgi ve anlayış olduğu için hikayesini herkesle paylaşmak istediğini söyledi.
İnterseks bireyler kimdir?
İnterseks bireyler, erkek ya da dişi kategorilerine katı şekilde uymayan ya da her iki kategoriye de giren cinsiyet özellikleri ile (kromozomlar, genital organlar ve/veya hormonal yapı) doğar. Doktorlar çoğunlukla ebeveynlere interseks çocuklar üzerinde cerrahi ve başka tıbbi müdahaleler yapılmasını, böylece bedenlerinin görünürde kadın ya da erkek özelliklerine kavuşturulmasını önerir. OII Europe, ILGA Europe, İnterseks Anatolya, Pembe Hayat Derneği ve Kaos GL ortaklığında çıkan “İnterseks Bireylerin İnsan Haklarını Savunmak: Nasıl Yardım Edebilirsiniz?” kitapçığına göre pek çok vakada, bu müdahaleler tıbben gereksiz ve interseks çocuklar üzerinde büyüdükçe üzerlerinde çok olumsuz etkileri olabilir.
Kitapçıktan…
“İnterseks” kavramı insanlarda doğal olarak görülen bir cinsiyet özellikleri yelpazesini ifade eder. İnterseks ayrıca cinsiyetin bir spektrum olduğu ve insanların dişi ya da erkekten başka cinsiyet özellikleriyle de var olabileceği fiziksel gerçeğini yansıtır.
Tarihsel olarak “interseks” terimi tıbbi müdahale ya da “iyileştirme” gereken bir bozukluk olarak kullanılmıştır. Bu terim son yirmi yıldır interseks hakları savunucuları tarafından yeniden ele alınarak sahiplenilmiş ve insan hakları temelli bir şemsiye terime dönüştürülmüştür.
İnterseks ya da değil, kişilerin cinsiyet özellikleri, doğumları ile birlikte başlar. Öte yandan, bir kişinin interseks olduğu hayatının farklı aşamalarında görünür hale gelebilir (bazı durumlarda doğar doğmaz, bazen çocuklukta, ergenlikte ya da yetişkinliğinde). Çevresindeki koşullara göre kişi kendisinin interseks olduğunu da farklı zamanlarda öğrenebilir. Bunun bir tabu olarak görüldüğü durumlarda interseks bireyin kendisinin farkına varması da gecikebilir. Hattâ bazı interseks bireyler interseks olduklarını hiç öğrenememektedir.
“İnterseks Bireylerin İnsan Haklarını Savunmak: Nasıl Yardım Edebilirsiniz?” kitapçığının dijital versiyonuna buradanulaşabilirsiniz.
Ayrıca kurumunuza temin etmek için kkm@kaosgl.org adresine mail atmanız yeterli.
Etiketler: insan hakları, sağlık
