15/06/2023 | Yazar: Belgin Günay
“Okulda kız ve oğlan çocuklar bedenlerini öğrenirken bizim intersekslerin varlığını da öğrenmememiz için hiçbir sebep yok.”
Avustralya'nın interseks kişileri rızaları olmadan yapılan tıbbi prosedürlerden koruyan ilk yasası geçtiğimiz günlerde ACT (Başkent Bölgesi Eyaleti) parlamentosunda itiraz görmeden kabul edildi.
Neden önemli?
ACT (Başkent Bölgesi Eyaleti) interseks çocuklara gereksiz tıbbi prosedürlerin uygulanmasını önlemek için bir yasa çıkararak diğer eyaletlere de örnek oldu ve öncülük etti.
İnterseks terimi, cinsiyet özelliklerinde veya gelişiminde doğal olarak oluşan farklılıklara sahip tüm kişileri tanımlıyor. Böylece yasadan LGBTİ+ komünitesi içindeki pek çok kişi faydalanabilecek.
İnterseks hak savunucuları, gereksiz prosedürlerin genellikle izin alınmadan yapıldığını ve ciddi fiziksel ve duygusal zararlara yol açabileceğini söylüyor. Bundan sonra interseks çocuk ve gençler bu zararlardan korunabilecek.
Miranda Hall interseks olarak doğdu. Doktorların tavsiyesi üzerine ailesi, o henüz bebekken, önemli fiziksel ve duygusal yansımaları olduğunu söylediği bir ameliyat olmasını kabul etti.
Hall, "Bu ameliyatın sonuçları, bedensel özerkliğin hiçe sayılmasından kaynaklanan psikolojik yaraları bir yana, hayatımın geri kalanında hormon replasman tedavisi almak zorunda kalmam anlamına geliyordu" diyor.
"Aynı zamanda kardeşlerimden arkadaşlarıma kadar hiç kimseye asla bahsetmemem öğretilen bir şeydi, bu yüzden çok fazla içselleştirilmiş utanca ve birçok beden imajı sorununa yol açtı; bedenimin yanlış veya anormal veya doğal olmadığına ve gerekli olduğuna dair çok fazla inanca yol açtı."
Hall, şimdi, ACT'de kabul edilen yeni mevzuatın interseks çocukların benzer durumlara düşmesini engelleyebileceğini umuyor.
Avustralya'da onaylanan yasa tasarısı cinsiyet özelliklerinde doğal farklılıklar olan kişilere, kişi kendisi karar verene kadar gereksiz tıbbi tedavileri yasaklayacak. İnterseks hak savunucusu Hall, yasayı "Bu yasa, büyürken beni korumuş olmayı dilediğim her şey. Gelecekteki tüm interseks çocukları korumak için burada olacağı için çok ama çok mutluyum." diye tanımlıyor.
İnterseks ne demek?
İnterseks, erkek veya kadın bedenleri için sosyal veya tıbbi normlarla uyuşmayan cinsiyet özellikleriyle doğan insanları ifade eden şemsiye bir terimdir.
Cinsiyet Gelişiminde Farklılıklar (DSD) veya Cinsiyet Özelliklerinde Varyasyonlar (VSC) olarak da bilinir ve hormonal, kromozomal veya anatomik varyasyonları içerebilir.
Bazı interseks kişilerde, hem erkek hem de dişi üreme organlarına sahip olmak gibi gözle görülür farklılıklar vardır, ancak bu her zaman açık değildir.
Bazı durumlarda, bir çocuk interseks olarak doğduğunda, ebeveynler çocuğun tıbbi tedavi görmesini kabul eder.
Equality Australia'ya göre, erken ve gereksiz tıbbi prosedürler doğurganlığı, cinsel işlevi, idrar yolu sağlığını ve cinsiyet kimliğini olumsuz etkileyebilir ve devam eden tıbbi tedaviye ihtiyaç yaratabilir.
İnterseks İnsan Hakları Avustralya'nın (IHRA) yönetici direktörü ve Sidney Üniversitesi Halk Sağlığı Okulu'nda araştırma görevlisi Morgan Carpenter, bu vakaların hayati zararlara yol açabileceğine dikkat çekiyor: "Cinsiyet özelliklerimiz farklı görüldüğü için vücutları damgalanmış çocuklara veya yetişkinlere yönelik her türlü tedaviyi endişe ve ciddiyetle karşılıyoruz. Çocuklara yapılan müdahalelerin insanların sağlığı ve esenliği üzerindeki etkileri derin."
Yeni yasadan memnuniyetini dile getiren Hall aynı fikirde ve "Bu ameliyatların yarattığı psikolojik zarar, vücudumuzu 'düzeltmeye' çalışmanın potansiyel faydalarından çok daha ağır basıyor. Düzeltilmeye ihtiyacımız yok." diyor.
ACT'deki yeni interseks mevzuatı nedir?
Cinsiyet Özelliklerinde Çeşitlilik (Kısıtlı Tıbbi Tedavi) Yasa Tasarısı 2023, interseks kişilerin cinsiyet özelliklerini değiştiren tıbbi tedavilere, bilgilendirilmiş onam aranması, sağlık gerekliliği ve aciliyet içermesi veya bağımsız bir değerlendirme kurulu tarafından yetki verildiğinde uygulanabilmesi gibi kısıtlamalar getiriyor.
Tıp, insan hakları, etik ve psikososyal destek alanlarında deneyim sahibi kişilerden ve uzmanlardan oluşan komitelerden oluşan bağımsız bir değerlendirme kurulu da oluşturulacak.
Kurul, interseks çocuklar ve gerekli tedaviye rıza gösterme kapasitesi olmayan diğer kişiler için tıbbi tedavi planlarını denetleyecek.
Morgan Carpenter, IHRA'nın 2010 yılında kurulmasından bu yana mevzuat üzerinde çalışıyor. Carpenter, yeni yasa için, "Gerçekten duygusal, güçlü bir an; çok çalışmanın bir sonucu. İnsanların yaşamları üzerinde derin bir etkisi olabilecek bu tıbbi müdahaleler ilk kez düzenleniyor." diyor.
Cody Smith de bir interseks bir varyasyonu ile doğdu ama bunu ancak 17 yaşında öğrendi. Cody, iki yaşından önce çok sayıda cerrahi müdahale geçirdi ve gençken hormon replasman tedavisi gördü.
Cody, "Çocukken benim için tüm hayatım boyunca zarar görmeme neden olan kararlar alındı ve bu yasanın söylediği şey, çocukken başıma gelenlerin iyi olmadığıdır. Yeni yasa, gelecek nesil çocukların benimkinden daha mutlu bir hikayesi olabileceği anlamına geliyor." diyor.
IHRA'da eğitim ve iletişim sorumlusu olan Cody, sekiz yıldır mevzuat için çalışan ekibin bir parçası. Yasanın neden bu kadar önem taşıdığını anlatmak için şu ifadeleri kullanıyor: "Yasanın geçmesinden derin bir mutluluk ve keyif duyuyorum. Bugün benim üzerimde derin bir etki yarattı. İnterseks insanlar her zaman insanlık durumunun bir parçası olarak var olmuştur; biz karmaşık değiliz, egzotik değiliz, tartışmalı değiliz. Okulda kız ve oğlan çocuklar bedenlerini öğrenirken bizim intersekslerin varlığını da öğrenmememiz için hiçbir sebep yok."
Etiketler: yaşam, dünyadan, medya okulu
