BM: İran, LGBTQ+’ları protestolara destek verdiği için cezalandırdı

07/08/2024 | Yazar: Yıldız Tar

BM’nin yeni yayımlanan raporuna göre, İran, Jina Mahsa Amini protestolarına destek veren LGBTQ+’ları özellikle cezalandırdı.

Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Konseyi tarafından kurulan, Bağımsız Uluslararası İran Hakkında Gerçeği Araştırma Misyonu, Jina Mahsa Amini’nin öldürülmesinden sonra başlayan “Jin, Jiyan, Azadî” protestolarıyla ilgili yeni raporunu yayımladı.

BM raporunda, özellikle Kürt ve Beluçlar olmak üzere etnik ve dini azınlıkların İran’ın 2022’de başlayan protestolara baskılarından “orantısız bir şekilde etkilendiği” vurgulandı. Misyon, bunun uzun süredir devam eden ve derhal sona erdirilmesi gereken ayrımcılığın doğrudan bir sonucu olduğunu belirtti.

BM, İran'da güvenlik güçleri tarafından azınlıklara karşı işlenen yargısız infazlar, gereksiz ölümcül güç kullanımı, keyfi tutuklamalar, işkence, tecavüz, zorla kaybetmeler ve toplumsal cinsiyet temelli zulüm gibi birçoğu insanlığa karşı suç teşkil eden bir dizi ağır insan hakları ihlalini belgeledi.

Rapora göre, “Etnik ve dini azınlıklara mensup çocuklar, protestolar bağlamında, öldürme ve sakat bırakma, tutuklama, zorla kaybetme, gözaltı, işkence, tecavüz ve diğer cinsel şiddet biçimleri de dahil olmak üzere, özellikle korkunç ihlallere maruz kaldı” ve bu durum kalıcı zararlara yol açtı.

Protestolara destek veren LGBTQ+’lar cezalandırıldı

BM raporunda protestolara destek veren LGBTQ+’ların cezalandırıldığı da belgelendi. Rapora göre, İran güvenlik güçleri “LGBTQ+’lara şiddetin hoşgörülmesi ve teşvik edilmesinden” faydalanarak protestolara katılan ya da destek olan LGBTQ+’ları cezalandırdı.

Raporda, 2022’de gözaltına alınan Kürt eşcinsel bir erkeğin yaşadıklarına şu ifadelerle yer verildi:

“Örneğin, 2022 yılının sonlarında bir eyalette sivil polisler tarafından gözaltına alınan eşcinsel bir Kürt erkek, protestolara katıldığını itiraf etmeye zorlamak için ailesine cinsel kimliğini açıklamakla tehdit edildi.”

Gözaltına alınanlar işkence ve tecavüze maruz bırakıldı

Gerçeği Araştırma Misyonu raporunda, güvenlik güçlerinin protestolara katılan veya hareketle dayanışma içinde olduğunu ifade eden etnik ve dini azınlık mensuplarına yönelik kitlesel keyfi tutuklama ve gözaltılar gerçekleştirdiğini belirtti. BM’ye göre, gözaltına alınanlar insanlık dışı koşullara, işkenceye, kötü muameleye, tecavüze ve diğer cinsel ve toplumsal cinsiyete dayalı şiddet biçimlerine maruz bırakıldı.

Yargılamaların da ihlallerle gölgelendiğini vurgulayan BM raporunda, “Gözaltına alınan azınlıklar, azınlıkların aktivizmini ulusal güvenliğe tehdit olarak gösteren ve uzun süredir devam eden devlet söyleminin bir parçası olarak genellikle hatalı bir şekilde güvenlikle ilgili suçlarla itham edildi. Eylül 2022 protestolarından bu yana, özellikle azınlıkların yoğun olarak yaşadığı bölgelerde infazlarda çarpıcı bir artış yaşandı ve en son etnik azınlık kökenli kadınlara karşı verilen birkaç ölüm cezası, azınlık hakları aktivizmi üzerindeki caydırıcı etkiyi artırdı” denildi.

Misyon, insanlığa karşı işlenen toplumsal cinsiyet temelli zulüm suçunun etnik ve dini temelli zulüm kesiştiğini tespit etti.

İran’daki başörtüsü protestoları

Protestolar, 22 yaşındaki İranlı Kürt kadın Jina Mahsa Amini'nin İran'ın zorunlu başörtüsü yasalarına uymadığı iddiasıyla "ahlak polisi" tarafından tutuklanmasının ardından Eylül 2022'de gözaltında hukuksuz bir şekilde öldürülmesiyle başlamıştı.

Raporda; etnik ve dini azınlıkların, 2023'e kadar harekete en yüksek ve en uzun süreli katılımı sağlayan gruplar olduğu kaydedilirken, bu grupların halihazırda yaygın yoksulluk, onlarca yıldır süren ayrımcılık ve kendilerine karşı işlenen ihlallere yönelik yaygın cezasızlıkla karşı karşıya oldukları belirtildi:

“Azınlıkların yoğun olarak yaşadığı sınır illerinde önceden var olan yoğun askeri ve güvenlik varlığı, devletin protestoları bastırması için elverişli bir ortam yarattı. Bu durum, etnik ve dini azınlıkların tüm hareket boyunca en yüksek sayıda ölüm ve yaralanmaya maruz kalmasına yol açtı.”

Misyonun Mart ayında yayımladığı raporda Amini’nin ölümüne yol açan fiziksel şiddetten İran’ın sorumlu olduğu belgelenmişti.

Etiketler: insan hakları, kadın, nefret suçları, din/inanç, siyaset, dünyadan, özel haber