Denizin Dibinde İzinli Katliam

Urla Özbek ve Çeşmealtı bölgesinde deniz patlıcanı avcılığının yasal mevzuata aykırı olarak gerçekleştirildiğini savunan İzmir Bölgesi Su Ürünleri Kooperatifleri Birliği Başkanı Ahmet Yapıcı yetkilileri göreve çağırdı. Yapıcı, “Profesyonel dalış belgeleri olmayan avcılar deniz ekosistemine zarar veriyor, denetim sağlanmalı” dedi.

 

Uzak Doğu ülkelerinde meze ve afrodizyak olarak tüketilen, ülkemizde amatör balıkçıların yem olarak değerlendirdiği deniz patlıcanları Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın verdiği özel izinlerle İzmir, Mersin ve Çanakkale’de avlanabiliyor.

 

İzmir’de özellikle Urla Yarımadası çevresinde 300’e yakın teknenin bakanlıktan aldığı izinlerle deniz patlıcanı avcılığı yaptığını ifade eden İzmir Bölgesi Su Ürünleri Kooperatifleri Birliği Başkanı Ahmet Yapıcı, “Bakanlıktan izin alınarak yapılan avcılık denetimsizlik sebebiyle denizlerimizin sonu olacak. Kompresörlerle dalış yapan avcılar deniz dibinde işe yarayan ne var ne yoksa avlıyor. Bir teknenin günde 10 bin deniz patlıcanı avladığı oluyor. Deniz patlıcanının yanı sıra ahtapot gibi deniz canlıları da avlanıyor. Profesyonel dalış belgesi olmayan kişilerin avlanması yasak olmasına rağmen yasal görünen “yasadışı avcılık” başta küçük balıkçılar olmak üzere tüm doğaya zarar veriyor” dedi.

 

Urla Özbek Köyü’nde kooperatif üyesi balıkçılarla biraraya gelerek gazetemize değerlendirmelerde bulunan Yapıcı, kooperatif birliğine bağlı 24 üyenin tamamının deniz patlıcanı avına karşı olduğunu ifade ederek, “Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı izinleri vermeden önce bilimsel tespit ve raporlar ışığında bir inceleme yapmalı.  Sahil Güvenlik Bölge Komutanlığı’na yaptığımız şikâyetler sonucunda çeşitli cezai uygulamalar yapıldı ancak kaçak avcılar işi kılıfına uydurmayı başarıyor. İlgili kurumların işbirliği halinde sıkı denetim gerçekleştirmesini istiyoruz” diye konuştu.

 

Yasadışı avcılığın artması ve deniz ekosistemine zarar veren boyutlara geldiği iddialarını değerlendiren Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Hidrobiyolog Dr. Ertan Dağlı deniz patlıcanlarının ekolojik döngüye katkılarının bilindiğini belirterek, “Derisi dikenli olan bu canlıyı diğer deniz canlıları tüketemiyor. Ekonomik değeri sebebiyle avcıların gözdesi konumuna geldi. Özellikle Uzak Doğu’da tüketimi yoğun. Denizlerimizde deniz patlıcanı avcılığı yasal izinlerle belirli oranlarda yapılıyor. Hayvansal bir canlı olan bu ürünün belirlenenden fazla avlanması ekosisteme zarar verecektir. Bu durumun bilimsel olarak incelenmesi gereklidir” dedi.

 

Deniz patlıcanı avına izin veren kurum olan Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı yetkilileri ise konuyla ilgili birçok şikâyet aldıklarını ancak avcılık izni konusunda ölçütlerinin tekne donanımı olduğunu vurguladı. Bakanlığın teknelerin teknik donanımı yeterli olduğunda ekonomik kazanç sağlayan deniz patlıcanı avcılığına izin verdiğini belirten yetkililer, profesyonel dalış belgesi olmayan kişiler tarafından av yapıldığı iddialarının Denizcilik Müsteşarlığı tarafından denetlemesi gerektiğini ifade etti.  Günden güne artan şikâyetlerin bakanlıkça incelendiğini ve bundan sonraki süreçte izin belgesi verilirken şikâyetlerin değerlendirileceği vurgulandı.

 

---

Deniz Patlıcanları, derisidikenlilerden Holothuroidea familyasından omurgasız hayvanlardır. Ülkemizde 15, dünya denizlerinde 1200’e yakın denizhıyarı türü vardır. Holothuria tubulosa ve Stichopus regalis türü 20-45 cm boyuna ve 8 cm çap büyüklüğüne ulaşabilirler.   Ülkemizde besin maddesi olarak tüketilmeyip, olta balıkçılığında yem olarak değerlendirilen bu türlerin tamamı ihraç malıdır. Denizlerin kıyılara yakın sığ yerlerinde rastlanır. Kayalık yerlerde, yumuşak zeminlerde ve deniz çayırı yatakları içerisinde 5 ile 100 m derinlikleri arasında yaşarlar. Yumurtlayarak ürerler, erkek ve dişilerinin şekli birbirine çok benzer. Tentakülleriyle yakaladıkları plankton ve çamurlardaki organik maddelerle beslenirler. Yaz aylarında (temmuz- ağustos ve eylül) sığ sularda üreme gerçekleşir. Uzak doğuda afrodizyak etkisinin olduğuna inanılmaktadır. Besin değeri açısından zengin su ürünleri türlerinden biri olan kozmetik ve sabun sanayinde de kullanılan denizhıyarı, ayrıca eklem iltihapları ile AIDS hastalığının tedavisinde de ilaç olarak kullanılıyor.