21/02/2023 | Yazar: Yıldız Tar
2010’da Haiti, 2023’te Türkiye… Deprem sonrası LGBTİ+’lara şiddet ve ayrımcılık tırmanıyor, eşitsizlik derinleşiyor. Peki ne yapmalı? Haiti depremi sonrası sivil toplum örgütlerinin tavsiyeleri adım adım anlatıyor.
İllüstrasyon: Pınar Ergün / KaosGL.org için stok görsel
Haiti’de 2010 yılında 7.0 büyüklüğündeki deprem 50 binden fazla kişinin hayatını kaybetmesine yol açtı. Üç milyon kişinin etkilendiği depremin ardından arama kurtarma çalışmalarındaki eksiklik, yardım dağıtımının gecikmesi gibi sorunlar dünya genelinde tartışıldı.
Haiti depremi aynı zamanda doğal afetlerde ayrımcılık ve hak ihlallerinin de daha fazla gündeme gelmesine yol açtı. Özellikle LGBTİ+’ların depremde bile ayrımcılığa uğraması, yardımlara erişememesi, artan cinsel şiddet gibi konular hak örgütlerini harekete geçirdi.
6 Şubat’ta Maraş merkezli depremler ve devam eden artçıların yaşandığı Türkiye’de de benzer bir tablo yaşanıyor. Hayatın her gününde ayrımcılığa ve şiddete maruz kalan LGBTİ+'lar yine ayrımcılığa uğrayan ve uğrama ihtimalinin de çok yüksek olduğu bir sistem içerisinde depreme yakalandılar. Deprem bölgesinden şiddet ve ayrımcılık haberleri gelmeye devam ediyor.
İnsan haklarını esas alın
Haiti depreminin ardından ülkede HIV üzerine çalışan SEROVIE örgütü, o dönemki adıyla Uluslararası Gey ve Lezbiyen İnsan Hakları Komisyonu ile bilgi notu hazırladı. Mevcut eşitsizliklerin depremle değiştiğini ortaya koyan bilgi notunda, bu eşitsizliklerin önüne geçmek için tavsiyeler de yer alıyor.
Haiti hükümeti ve kendilerini benzer bir felaket durumunda bulan ülkelere seslenen örgütler, yardım ve yeniden inşa çabalarını, cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği ne olursa olsun tüm insan haklarına saygı gösterilmesi ve bunların geliştirilmesini esas alma çağrısı yaptı.
Afet çalışmalarına LGBTİ+ örgütlerini dahil edin
HIV baskılayıcı ilaçlara erişimi kolaylaştırma, tedavi ve önleme çalışmalarına LGBTİ+’ları da dahil etme gerekliliğini vurgulayan bilgi notu, afet hazırlık ve afetle mücadele çalışmalarına LGBTİ+ örgütlerinin katılmasının önemli olduğunu da belirtti.
Örgütler, hükümete kolluk kuvvetlerinin LGBTİ+’lara ayrımcılık yapmaması ve şiddet uygulamaması için eğitim çağrısı da yaptı.
Cinsel şiddete karşı kapsayıcı yaklaşım
Bilgi notunda devletlere, uluslararası örgütlere ve sivil topluma tavsiyeler şöyle:
*Lezbiyenlerin, gey erkeklerin, biseksüellerin ve transların genellikle cinsel şiddetin açık hedefi olduğu, özel danışmanlık ve tıbbi ihtiyaçları olduğunu kabul eden, toplumsal cinsiyete dayalı şiddete yönelik kapsayıcı bir yaklaşım sağlayın.
*Gıda ve diğer yardım dağıtım politikalarında hemcins partnerlerden oluşan aileleri de kapsayın.
*Yardım ve kalkınma yardımlarının insan hakları ihlallerine yol açmamasını veya bunlara katkıda bulunmamasını ve en dışlanmış olanlar da dahil olmak üzere etkilenen tüm toplulukların yardım ve kalkınma yardımı çabalarına anlamlı katılımı için etkili mekanizmaların olmasını sağlayın.
LGBTİ+’lar için güvenli alanlar
*Kriz durumlarında etkili bir şekilde işlev görmelerini sağlamak için LGBTİ+ örgütlerini ve topluluk liderlerini afet yönetimine ilişkin kurslara ve eğitimlere dahil edin.
*Kriz durumlarında toplumsal cinsiyete dayalı şiddetin yaygınlığı göz önüne alındığında, LGBTİ+’ların buluşması ve örgütlenmesi için güvenli bir alan oluşturun.
*Afet meydana gelmeden önce, üyelerine acil destek sağlayabilmeleri için güçlü LGBTİ+ örgütlerinin kurulmasına yardımcı olun.
Etiketler: insan hakları, kadın, sosyal hizmet, dünyadan
