17/03/2022 | Yazar: Yıldız Tar
Ankara Büyükşehir’in toplu taşımada atanmış cinsiyete göre anons uygulaması özellikle trans öğrencileri mağdur ediyor. Belediye, “öyle kodlandı, değişmez” dese de Av. Dikmen, uygulamanın özel hayata saygı hakkını ihlal ettiğini vurguluyor.
Ankara Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı EGO Genel Müdürlüğü’nün öğrenci ve öğretmen ulaşım kartlarında cinsiyetli anonsları ayrımcılık yaratıyor.
AnkaraKart kullanarak toplu taşımadan faydalanmak isteyen öğretmen ve öğrenciler, kartı bastıklarında cinsiyete göre anonsla karşılaşıyor. Tüm otobüsün duyduğu anons, özellikle trans öğrenci ve öğretmenlerin şiddet ve ayrımcılıkla karşılaşmasına yol açıyor.
Trans erkek öğrenci Selim de bu uygulamanın mağdurlarından. Selim, üç kere Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin şikayet hattı Mavi Masa’ya başvurdu. İlk başvurusu yanıtsız kaldı. İkinci başvuruda, “Öyle kodlandı, değiştiremeyiz” cevabıyla karşılaştı. Selim çareyi üçüncü başvurusunu sosyal medyada paylaşmakta buldu.
Mavi Masa değiştiremeyeceklerini söylese de, uygulama önce “Bay” ve “Bayan” diye anons edilecek şekilde kodlanmıştı. Ancak gelen tepkiler üzerine değişti.
Peki bu uygulama tam olarak nelere yol açıyor? Meseleyi sosyal medyada gündemleştiren Selim ve Av. Kerem Dikmen, KaosGL.org’a anlattı.
Etraftan sürekli size bakan gözler varken otobüse nasıl bineceksiniz?
Mecbur kaldığı için tam kart kullandığını söyleyen Selim, daha önce şoförün ayrımcı ifadelerinden diğer yolcuların tacizkar bakışlarına toplu taşımanın kendisi için zulme dönüştüğünü söyledi:
“Özellikle hormon sürecinin başındayken çok sıkıntı yaşadım. Şoför bakıyor, görünüm erkek ama seslendiren kadın. Bunun üzerine ‘Başkasının kartını kullanmayın’ diyor. Bir keresinde bir şoför mesela ‘Tövbe, tövbe’ diye söylendi bana bakıp. Bunu tüm yolcular da görüyor ve duyuyor. Etraftan sürekli size bakan gözler varken otobüse nasıl bineceksiniz? Daha fazla bu stresi yaşamak istemediğim için ben tam kart kullanmaya başladım. Durduk yere sizi cinsiyet kimliğinizi bir otobüs dolusu insana açıklamak zorunda bırakıyor bu uygulama.”
Özel hayata saygı hakkını açıkça ihlal ediyor
Görüşlerine başvurduğumuz Kaos GL Hukuk Koordinatörü Av. Kerem Dikmen ise, uygulamanın yarattığı zorlukların yanı sıra ciddi hak ihlallerine de yol açtığını söyledi. Özel hayata saygı hakkının ihlal edildiğini vurgulayan Av. Dikmen, “Kişiler, her otobüse binişte makineden çıkan ses istemdışı bir şekilde bilginin aleniyet kazanmasıyla karşı karşıya kalıyor” dedi.
Av. Dikmen, bu uygulama için herhangi bir meşru amacının da olmadığını belirtti ve ekledi:
“Başkasının otobüs kartını kullanmanın ötesine geçmek için çok farklı yol ve yöntemler olabilir. Ayrıca bu uygulama başkasının kimlik kartını kullanmanın önüne de geçmiyor. Bu uygulama açıkça, özel hayata saygı hakkını ihlal ediyor.”
Etiketler: insan hakları, eğitim, kent hakkı
