06/10/2021 | Yazar: Defne Güzel
Ruh sağlığı uzmanlarına dönük, Mitler, Heteronormativite ve Heteroseksizm & İçselleştirilmiş Fobi etkinliğinde Murat Yüksel konuştu.
Kaos GL’nin Eşit Haklar İçin Savunuculuğu Güçlendirme Projesi kapsamında 17 Mayıs Derneği’nin katkısıyla 17 Mayıs Derneği’nin ruh sağlığı uzman ağına dönük olarak düzenlediği Mitler, Heteronormativite ve Heteroseksizm & İçselleştirilmiş Fobi etkinliği 2 Ekim tarihinde gerçekleşti.
Doğru bilinen yanlışların ve heteroseksizmin yanı sıra cisseksizmin ve cinsel çeşitlilik kavramının da ele alındığı etkinliğin konuşmacısı Klinik Psikolog/Psikoterapist Murat Yüksel oldu.
“Queer teori olumlayıcı terapiye dayanak oluşturdu”
LGBTİ+ psikolojisinin teorik çerçevesinde dönüştürücü terapiden olumlayıcı terapiye doğru ilerlenilen bir süreç olduğunu anımsatan Yüksel, bu süreçte queer teorinin ve feminist psikolojinin katkılarını katılımcılara anlatarak sunumuna başladı ve LGBTİ+’larla terapi sürecine dair şunları ekledi:
“Kişi yaşamını güzel, doğru ya da iyi yapmak veya yaşadığı sıkıntılar ile sorunlar konusunda destek almak için terapiye gelir. Kişinin nerelerde sıkıntı yaşadığını anlamaya çalışırken bu anlama sürecine heteronormativite dahil ediliyor. Çünkü uzlaşılmış ve ikili cinsiyet sistemine dayalı bir rejim heteronormativite.”
“70’li yıllardan itibaren kurumsal olarak psikoterapi alanını zorlayan bir queer hareket var. Bu hareket bir queer psikolojiden söz ediyor ya da psikolojiyi queerleştirmekten bahsediyor. Ekollerin bu gözle görülmeye ihtiyacı var. Feminist psikoloji ve queer teori, olumlayıcı terapiye dayanak oluşturdu.”
LGBTİ+ danışanlarla terapi
Cinsel yönelim ve cinsiyet kimliklerine dair de eklemelerde bulunan Yüksel şunları kaydetti:
“Toplum, cinsel yönelim ve cinsiyet kimliğini katı bir şekilde tanımlar. Bu tanımın dışındakilere şüphe ve korkuyla bakar. Tanımın dışındakileri bozuk, hasta ve tehditkar olarak görür. Dini, seküler ve medikal referanslar verir. Bir kontrol etme mekanizması olarak doğal olmayana hastalık ya da sapkınlık der.”
“Kimlikler, sosyal söylem ve onun düzenleyici pratikleri ile sınırlanıp sabitlenir. Danışanlar terapiye bu sosyal normları yıkmak için gelir.”
LGBTİ+ danışanlarla terapi sürecinde dikkat edilmesi gereken iki hususun; ayrımcılık/damgalama ve dayanıklılık/hayatta kalma stratejileri geliştirme olduğunu vurgulayan Yüksel, kişilerin yaşamlarını anlamlandırmanın, başa çıkma yolları aramanın ve dünyada bir yer bulma ihtiyacı hissetmenin LGBTİ+ danışanlar açısından önemine değindi. Bu sebeple terapide kişilere güvenli bir alan yaratılması gerektiğinin ve sürecin ilkelerini uygulamanın gerekliliğinin altını çizdi.
Terapistin yolculuğu
Sunumunun devamında ayrımcılık ve damgalamanın önyargı, utanç, izolasyon, güven kaybı, travma gibi deneyimlere yol açtığını ve stresi arttırdığını belirten Yüksel tipik bir LGBTİ+ danışanın olamayacağına ve çoklu kimliklere değindi. Terapistlerin yapması gerekenleri ise şöyle sıraladı:
- Bilinçdışı tutumların, inançların, duyguların farkına vararak öz farkındalık kazanmak.
- Süpervizör desteği almak. Akran öğrenmeleri yapmak.
- LGBTİ+ literatürünü takip etmek. Danışanın danışmanı eğitmesini beklememek.
- LGBTİ+’ların hayatlarını ve kültürlerini keşfetmek.
Yüksel’in sunumunun ardından soru-cevap bölümüne geçildi ve etkinlik sonlandı.
*Bu etkinlik, Kaos GL'nin düzenlediği 17 Mayıs Derneği'nin ise katkı sunduğu Avrupa Birliği'nin desteklediği Eşit Haklar için Savunuculuğu Güçlendirme Projesi kapsamında yapılmaktadır. Bu durum, etkinlik içeriğinin ve etkinlikte konuşulanların AB'nin resmi görüşünü yansıttığı anlamına gelmemektedir.
Etiketler: insan hakları, sağlık