18/11/2021 | Yazar: Melike Öztürk
“Siz göç etmediniz, taşınmadınız fakat doğa göç etti. Artık bulunduğunuz yerdeki doğa orada değil. Siz olduğunuz yerdesiniz fakat artık olduğunuz yer artık olduğunuz eski yer değil.”
Özgür Renkler Derneği’nin düzenlediği etkinlikte Uzman Psikolog Elif Gül Şahin, “İklim Değişikliğinin Psikolojik Sonuçları: Ekoanksiyete, Solastalji ve Ekolojik Yas” hakkında konuştu. 13 Kasım 2021 günü Zoom üzerinden online olarak yapılan etkinlikte, katılımcıların hem iklim değişikliğine dair farkındalığını artırmak hem de iklim değişikliğinin insanlar üzerindeki psikolojik etkileri hakkında fikir sahibi olmaları hedeflendi.
İklim değişikliği ve travma sonrası tepkiler
Uzman Psikolog Elif Gül, iklim değişikliğine ilgisinin nasıl başladığını katılımcılarla paylaştı. Malatya’da ailesinin evinin önünde Aralık ayında çiçek açan bir incir ağacı, Şahin’in annesini derinden etkilemişti. Uzun bir süre bu yaşantıyı tekrar tekrar anlatan annesinin travma sonrasında gözlemlenen tepkilerle ortak özellikleri olduğunu keşfeden Şahin, artık iklim değişikliği hakkında çalışmak ve bu durumun insan psikolojisini nasıl etkilediğini anlamak istiyordu:
“Sonra dedim ki iklim değişikliği, benim Malatya’da yaşayan, 50 yaşındaki annemi bile bu şekilde etkiliyorsa iklim değişikliğinden etkilenmek için herhangi bir entelektüel bilgiye gerek yok…”
İklim değişikliğine dair kaygı, varoluşsal bir kaygı
İklim değişikliğinin doğrudan ve dolaylı olarak psikolojimizi etkilediğini aktaran Şahin, iklim değişikliğine dair yaşanan kaygının varoluşsal bir kaygı olduğunu ifade etti:
“İklim değişikliğine dair yaşanılan kaygı; temel varoluşsal güven kaybıyla dünyanın sürekliliği ve zarar görmezliğine yönelik bir tehdit olduğu için yaşadığımız bir durum. Çünkü kişilerin bilgisinin ve güvendiği anlayış sistemlerinin artık doğru olmadığı hissi diğer tüm duygulara eşlik eden ve altta yatan yayılımcı bir kaygı durumu haline geliyor.”
“Siz göç etmediniz, taşınmadınız fakat doğa göç etti”
İklim değişikliğiyle ilişkili bir diğer terim olan “solastalji”den bahsedilirken, çoğumuzun bu duyguyu bir yerlerden tanıdık bulduğu fark edildi:
“Siz göç etmediniz, taşınmadınız fakat doğa göç etti. Artık bulunduğunuz yerdeki doğa orada değil. Her zaman baktığınız manzara artık eskisi gibi değil. Her zaman bindiğiniz vapurda seyrettiğiniz deniz aynı deniz değil. Artık eskisi gibi duyduğunuz kuşların sesini duymuyorsunuz. Siz olduğunuz yerdesiniz fakat artık olduğunuz yer artık olduğunuz eski yer değil.”
Etkinlik iklim değişikliğinin yarattığı kaygı durumlarıyla baş etmek için çeşitli önerilerle devam ederken ortak kaygılara sahip insanlarla dayanışmanın ve bu alanda yapılan aktivizmin kaygıyı düşürdüğü aktarıldı.
Etkinlik katılımcıların soru ve katkılarıyla yeni alanlar açarak ve “Ne yapabiliriz? diye düşünmemize devam etmemize olanak sağlayacak şekilde sona erdi.
Etiketler: yaşam, sağlık, ekoloji
