12/05/2021 | Yazar: Yıldız Tar
Hemşireler Günü’nde LGBTİ+ hemşirelerin yaşadığı sorunları, sağlıkta LGBTİ+’lara ayrımcılık ve çözüm yollarını derledik.
Bugün, Dünya Hemşireler Günü. Her yıl dünya genelinde Florence Nightingale'in doğum günü olan 12 Mayıs, Hemşireler Günü olarak kutlanıyor.
Bu yıl 12 Mayıs’a pandeminin yoğun etkileri altında giriyoruz. Covid-19 özellikle sağlık çalışanlarını yüksek riske sokarken, hemşireler bir yandan da sağlık çalışanları arasındaki eşitsizlikle mücadele ediyor.
Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası’nın (SES) bu yılki 12 Mayıs açıklaması tam da bu sorunlara işaret ediyor: “Ülkemizde bizler 4 hemşirenin yapacağı işi 1 hemşire ile yapmakta ve bunun sonucunda meydana gelen sorunları çözmek için de ayrıca çaba sarf etmek zorunda kalmaktayız.”
SES, atama bekleyen hemşirelere, fazla mesai, uzun çalışma saatleri ve aşırı iş yüküne bağlı tükenmişlik, hemşirelerin insanca yaşamalarını sağlayan ücret politikalarının olmaması gibi sorunlara dikkat çektiği açıklamasında şöyle diyor:
“Hemşirelik mesleğini uygularken bizler yaşam hakkına, insan haklarına saygılı bir hizmet üretmekte, yaş, renk, inanç, kültür, cinsiyet, cinsel yönelim, milliyet, politika, ırk ya da sosyal duruma göre herkese saygılı ve eşit davranmaktayız. Bizlere çalışma ilişkisi içerisinde bir insan olarak yaklaşılmasını beklemekteyiz.”
LGBTİ+ hemşireler neler yaşıyor?
Türkiye’de LGBTİ+ hemşirelerin yaşadığı sorunları doğrudan gündemleştiren herhangi bir araştırma olmasa da, Minority Nurse dergisinde 2014 yılında Jebra Turner imzasıyla yayınlanan bir yazı ABD’de LGBTİ+ hemşirelerin yaşadığı sorunları ortaya koyuyor.
LGBT hemşireler ve hastaların sağlık sistemi içerisinde benzer sorunlarla karşılaştığını belirten sağlık muhabiri Turner, düşmanca yaklaşan diğer sağlık personelleri ve güvencesiz çalışma koşullarından bahsediyor. Turner buna rağmen mücadele eden hemşirelere mikrofon uzatıyor.
30 yıldan uzun süre hemşirelik yapan Austin Nation, siyah eşcinsel erkek bir hemşire olarak çifte değil üçlü ayrımcılıkla karşılaştığını söylüyor. San Francisco’da yaşayan Nation, “Irkçılık, cinsiyetçilik ve homofobiyle karşılaştım” diyor. Nation, sağlık hizmeti sağlayan topluluğun muhafazakar olmaya eğilimleri olduğunu da belirtiyor ve ekliyor: “Heteroseksüelliğin paradigma olduğu bir yerden geliyoruz.”
Kaos GL’nin Kamu Çalışanı LGBTİ+’ların Durumu 2020 araştırmasına katılan ve sağlık personeli olarak çalışan lezbiyen bir kadın ise hemşirelerin yaşadıklarına dair şöyle diyor:
“Her sektörde her açıdan farklı bireylere yaklaşım farklı oluyor, sağlık sektöründe doktorlara öğretmenlere uygulanan kadar baskı uygulanmıyor, hemşire veya ebeler daha farklı uygulamalar ile karşılaşabiliyor. Çalışılan kurum, aile sağlığı merkezi, hastane veya ilçe sağlık müdürlüğü çok fark ettiriyor. Benim gözlemlediğim perifer her açıdan büyük şehirlerden çok daha rahat.”
Sağlıkta LGBTİ+’lara ayrımcılık
Öte yandan LGBTİ+’lar sağlık hakkına erişimde ciddi sorunlarla karşılaşmaya devam ediyor. Bu ayrımcılık bir yandan da iş hayatını da belirliyor.
Kaos GL’nin 2019 Nefret Suçları Raporu’na göre, LGBTİ+ kişilerin saldırılara maruz kaldığı yerler arasında hastaneler veya sağlık merkezleri de yer alıyor. Kaos GL ve 17 Mayıs Derneklerinin, HIV’le Yaşayan LGBTİ+’ların İnsan Hakları Raporu da özellikle hemşirelerin ayrımcı tutumlar gösterdiğini ortaya koyuyor. Katılımcıların büyük çoğunluğu hemşirelerin HIV konusunda yeterli bilgiye sahip olmadığından bahsediyor. Raporda yer alan çokça alıntıdan biri durumu şöyle özetliyor:
“Sağlıkçılar da bilinçli değiller. Doktorlardan yana bir sıkıntı yaşamadım ama hemşireler ve diğer çalışanlar bu konuyla ilgili yeterli bilince sahip değiller. Kullandıkları dil çok önemli ve insanları etkiliyor. Kan alan bir hemşirenin eldiven takması gerekiyorken takmadığı için hastayı suçlaması çok kötü bir durum.”
Hemşirelere 10 öneri
Hemşirelikle ilgili kaynakların yer aldığı Nurse.org sitesinde hemşirelere LGBTQ’larla ilgilenirken nelere dikkat etmeleri gerektiği 10 maddede açıklanıyor:
1. LGBTQ’lar ve sağlık hakkında kendinizi geliştirin
2. LGBTQ’lar hakkında anahtar kavramların farkında olun
3. LGBTQ konularında bilginizi derinleştirin
4. LGBQ hastalar için onları iyi hissettirecek ortamlar oluşturun
5. İçermeye yönelik bir dil kullanın
6. Cinsiyet nötr bir dil tercih edin.
7. Açık uçlu sorular sorun
8. Hastanın kullandığı dile uygun karşılık verin, varsaymayın
9. LGBTQ’ların ruhsal ve fiziksel sağlık riskleri hakkında farkındalık geliştirin
10. Saygılı davranın
Etiketler: insan hakları, çalışma hayatı, sağlık