23/02/2018 | Yazar: Yıldız Tar
“Üniversitenin bana mahkeme yolunu göstermesi en hafif tabirle trajedi”
.jpg)
Mezun olduğu Ege Üniversitesi, trans erkek A.’nın diplomada değişiklik talebini reddetti. İzmir İdare Mahkemesi, red kararının yürütmesini durdurdu. A. süreci “Üniversitenin bana mahkeme yolunu göstermesi en hafif tabirle trajedi” diye değerlendiriyor.
Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi’nden mezun olduktan sonra cinsiyet geçiş sürecini tamamlayan trans erkek A., diplomasının yeni kimlik bilgilerine göre düzenlenmesi için üniversiteye başvurdu. Ege Üniversitesi, diploma değiştirme yönetmeliğini ileri sürerek, diploma değişimi talebini reddetti.
Mahkemeden yürütmeyi durdurma kararı
A., Avukatı Kerem Dikmen aracılığıyla rektörlüğün kararını İzmir İdare Mahkemesi’ne taşıdı. Mahkemeden hem üniversitenin bu kararı için yürütmeyi durdurma hem de buna dayanak yönerge maddesinin iptalini talep etti. Mahkeme, diploma değişiminin reddedilmesine ilişkin yürütmeyi durdurma kararı verdi ancak yönerge maddesinin yürütmesini durdurmadı. Mahkeme, üniversitenin red kararının “hukuka aykırı ve uygulanması halinde telafisi güç sorunlar yaratacağına” hükmetti.
Dikmen dilekçesinde cinsiyet geçiş sürecini düzenleyen Türk Medeni Kanunu 40. maddeye atıfta bulunarak, “Müvekkilin isim ve cinsiyet hanesi ile uyumsuz olan diploma bilgisi hem müvekkilin özel hayatına ilişkin bilgilerin irade ve isteği dışında aleniyet kazanmasına hem de başkaca sorunlara yol açmaktadır” dedi.
“Talebin reddedilmesi hak ihlalidir”
Dikmen dilekçesinde diploma değişikliği talebinin reddedilmesinin bir hak ihlali olduğunu ise şöyle açıkladı:
“Bütün bu hususların yanı sıra, kişi taşımadığı bir cinsiyetin ve ismin ve geçmişte bıraktığı bir özel hayatın göstergeleri ile gününü yaşamaya zorlanamaz. Böyle olmasa dahi Mahkeme kararı ile tamamlanmış bir sürecin, bir geçmişin, bir kamu idaresi tarafından davacı müvekkil açısından güncel kılınması, temel bir hak ihlalidir.”
“Kararın hukuka aykırı olduğunu bile bile mahkemeye yönlendirilmek trajedi”
Süreçle ilgili KaosGL.org’a açıklama yapan A. da yaşadıklarını şöyle anlattı:
“Ege Üniversitesi Türkiye’nin en köklü akademilerinden biridir. Gerek eğitim sistemi, gerek akademisyenleri ile bilimin ve insanlığın evrensel değerlerini yücelten nesiller yetiştiren bir kurumdur. Ben onurlu, insanca bir yaşam için verdiğim mücadelenin hukuki dayanaklarını, akademik eğitimim sırasında aldığım hukuk derslerinden öğrendim.
Diploma değişim talebim reddedildiğinde, Öğrenci İşleri Daire Başkanı dahil olmak üzere birçok kişiyle görüşerek, talebimin reddedilmesinin hukuka aykırı olduğunu, aldığım hukuk eğitimine dayanarak söylemiştim. Gönül bağı duyduğum, mezun olmaktan her daim onur duyduğum bir kurumla mahkemelik olmak istemediğimi, kararlarını gözden geçirmelerini tekrar tekrar rica etmiştim.”
“Anayasal ve evrensel hukuk değerlerini öğreten bir kurumun, verdiği kararın hukuka aykırı olduğunu bile bile, bana mahkeme yolunu göstermesini en hafif tabirle trajedi olarak değerlendiriyorum. Mahkemenin yürütmeyi durdurma kararını kendi adıma eksik bir sevinçle karşılıyorum. Bu durumun tekrar yaşanmaması için ilgili yönetmelik iptal edilene kadar mücadeleye devam edeceğim.”
“Bu engelleme üniversitenin kendi tasarrufudur”
Av. Dikmen ise dava sürecini KaosGL.org’a şöyle değerlendirdi:
“Diploma değişimine ilişkin talebi reddeden üniversite işleminin iptalini istemekle yetinebilirdik. Ancak başvurucu ile birlikte ortak kararımız, bu davanın diğer mağdurlar için de bir sonuç üretmesi için ne gerekiyorsa yapılması gerektiğiydi ve bu amaçla hem diploma değişim talebinin reddi kararının hem de buna dayanak yönerge maddesinin iptalini talep ettik. Ve ayrı ayrı yürütmenin durdurulmasını talep ettik. Mahkeme mağdur özelindeki işlemin yürütmesini durdursa da işleme dayanak yönerge maddesinin yürütmesini durdurmadı. Kişi özelinde sevinçliyiz elbette ama bununla yetinmek mümkün değil. Şunu belirtmek zorundayız, bu engelleme Ege Üniversitesi'nin kendi tasarrufudur, yoksa ne üniversitenin kuruluş kanununda ne de Yüksek Öğretim Kanunu'nda bu yasağın dayanağı bulunmamaktadır, emredici bir kural yoktur. Nitekim, böyle bir uygulama bulunmayan üniversiteler de vardır. Dileriz ve umarız, davanın sonuçlanmasını beklemeden üniversite gerekli iç süreçlerini işletir ve ayrımcı uygulamaya yol açan bu yönergede gerekli gözden geçirmeleri yapar.”
Aksaray İdare Mahkemesi de benzer karar vermişti
Pembe Hayat Derneği’nin 2017 yılında yaptığı benzer bir başvuruda Aksaray İdare Mahkemesi rektörlüğün red kararını iptal ederek, diplomanın yeni kimlik bilgilerine göre yeniden düzenlenmesinin hukuki bir talep olduğuna hükmetmişti. Karar, rektörlüğün diplomayı yeni bilgilere göre düzenlememesi durumunda kişinin büyük sorunlar yaşayabileceğine dikkat çekmişti.
Etiketler: insan hakları, eğitim
