12/03/2021 | Yazar: Yıldız Tar
Ticaret Bakanlığı LGBTİ+’lara sansüre ilişkin Kaboğlu’nun sorularını yanıtladı. Bakanlığın paylaştığı TTB ve TBB’nin de imzasının olduğunu vurguladığı gerekçeli kararda açıkça LGBTİ+ ibaresi geçen her ürünün +18 uyarısı konulmadan satılamayacağı yazıyor.
Ticaret Bakanlığı Reklam Kurulu, 11 Kasım 2020’de aldığı kararla e-ticaret sitelerinde “LGBT ve gökkuşağı temalı ürünlere” +18 uyarısı koyulması şartı getirdi. "LGBT", "Love is Love" (Aşk aşktır), "Pride" (Onur), “Peace” (Barış), "LGBT Power" (LGBT Gücü), "Equality” (Eşitlik), Bisexual (Biseksüel), Freedom (Özgürlük), Lesbian (Lezbiyen), Gay (Gey) yazan ürünler ve gökkuşağı temalı ürünlerin e-ticaret sitelerindeki reklamlarına durdurma cezası verdi. Ceza getirilen ürünler plaj havlusu, kupa bardak, tişört ve telefon kılıfları.
Kurul bu ayrımcı uygulamasını “İnceleme konusu ürün ve tanıtımların "+18" yaş uyarısına yer verilmeden satışa sunulduğu, bu durumun çocukların ve gençlerin zihinsel, ahlaki, psikolojik ve toplumsal gelişim özelliklerini olumsuz yönde etkilediği, kültürel ve ahlaki sosyal davranışları bozmaya, değiştirmeye yönelik olduğu” ifadeleriyle gerekçelendirdi.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İstanbul Milletvekili İbrahim Kaboğlu, SPoD LGBTİ+ ile görüşerek bu uygulamayı Reklam Bakanlığı’na sordu. Kaboğlu, “LGBT ve gökkuşağı temalı ürünlere” +18 uyarısı koyularak tanıtım ve satış yapılması yükümlülüğünün, LGBTİ+’ların temel hak ve özgürlüklerini ihlal ettiğini ve ayrımcılık olduğunu belirtti.
Kaboğlu hem kararın gerekçeli halini sordu hem de LGBT’lere yönelik nefret söylemine dikkat çekti.
Bakanlık, Kaboğlu’nun soru önergesine yanıt verdi. Ticaret Bakanlığı, CİMER vasıtasıyla kendilerine 23 başvurunun ulaştığını, bunun üzerine bütün kurul üyeleriyle görüşerek bu kararı aldıklarını söyledi.
Bakanlık, kararlarına ilişkin “LGBTİ+ bireylere değil, cinsellik ve erotizm içeren tüm cinsel yönelimlere yönelik” ifadelerini de kullandı.
Reklam Kurulu kararında sansürün gerekçesi açıkça yazıyor: LGBT ve gökkuşağı!
Bakanlık, Kaboğlu’nun soru önergesine yanıtında “LGBTİ+ bireylere değil, cinsellik ve erotizm içeren tüm cinsel yönelimlere yönelik” dese de Reklam Kurulu kararında sansürlenen ürünlere dair şu ifadeler yer alıyor:
“www.trendyol.com adresli e-ticaret sitesinde yer alan plaj havlusu ürünlerinin; "Peace, Love is Love, Pride, LGBT" gibi ifadelerle birlikte, LGBT ve gökkuşağı temalarıyla satışa sunulduğu tespit edilmiştir.”
“www.trendyol.com ve www.gittigidiyor.com adresli e-ticaret sitelerinde yer alan tişört ve sweatshirt ürünlerinin; "Normal", "LGBT" ifadeleriyle birlikte, LGBT ve gökkuşağı temalarıyla satışa sunulduğu tespit edilmiştir.”
“www.trendyol.com ve www.gittigidiyor.com adresli e-ticaret sitelerinde yer alan kupa bardak ürünlerinin; "LGBT Power", "Equality, Bisexual, Freedom, Lesbian, Gay, Love is Love, Homosexual, LGBT Relationship" gibi ifadelerle birlikte, LGBT ve gökkuşağı temalarıyla satışa sunulduğu tespit edilmiştir.”
“www.trendyol.com, www.ciceksepeti.com ve www.gittigidiyor.com adresli e-ticaret sitelerinde yer alan telefon kılıfı ürünlerinin; "LGBT", "Love is Love", "Pride" gibi ifadelerle birlikte, LGBT ve gökkuşağı temalarıyla satışa sunulduğu tespit edilmiştir.”
Hem yasal düzenlemelere aykırı değil diyor, hem de sansürlüyor!
Bakanlık soru önergesine yanıtında “salt “gökkuşağı” görselinin herhangi bir yasal düzenlemeye ve uygulamaya aykırılığından bahsedilmemiştir” de dedi. Bakanlık yanıtında yasal düzenlemelere aykırılık olmamasına rağmen +18 kararının nasıl alındığından ise bahsetmedi.
TTB ve TBB de imzaladı mı: Bakanlık, karar oybirliğiyle alındı diyor
Bakanlığın Reklam Kurulu’nda Sağlık Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, Türk Tabipleri Birliği, Türkiye Barolar Birliği, Türk Diş Hekimleri Birliği, Türk Eczacılar Birliği ve Yükseköğretim Kurulu’ndan temsilciler de yer alıyor.
Ticaret Bakanlığı, kararları duyurduğu basın bülteninde bu kararların oybirliğiyle alındığını belirtti. Bakanlığın verdiği bilgilere göre kararların altında Türk Tabipleri Birliği, Türkiye Barolar Birliği, Türk Diş Hekimleri Birliği ve Türk Eczacılar Birliği’nin de imzası var.
Gzone’da yayınlanan haberde kendisine mikrofon uzatılan TTB temsilcisi Hakan Giritlioğlu ve TBB temsilcisi Av. Gülten Ayana yaptıkları düzeltmelerle kararın cinsel içerikli ürünleri kapsadığını söylese de bu yönde bir resmi açıklama ve düzeltme ne bakanlıktan ne de kurula temsilci gönderen kurumlardan geldi. Kararın internet sitesindeki hali herkesin erişimine açık.
Ticaret Bakanlığı soru önergesine yanıtta da oybirliğiyle alındığını vurguladı
Ticaret Bakanlığı, Kaboğlu’nun soru önergesine verdiği yanıtta bir kez daha kararın oybirliğiyle alındığını vurguladı. Bakanlık, kurul üyelerini de sayarak, “üyeler şahsi görüşlerine ve subjektif değerlendirmelerle değil temsil ettikleri kurumların uzmanlık alanlarının gereklerine ve uygulamakta oldukları mevzuata göre görüş bildirmekte ve oy kullanmaktadır” dedi. Bakanlık ayrıca kararın “peşinen ve alelacele alınmadığını” da söyleyerek 13 Ekim 2020’de gündemlerine geldiğini, karar almadan önce etraflıca incelediklerini, sağlık ve hukuki yönlerine ilişkin araştırma yapıp kararı 10 Kasım 2020’deki toplantılarında aldıklarını da yazdı.
Gerekçeli kararı da paylaştı: Ayrımcılığın ispatı!
Bakanlık soru önergesinde, LGBTİ+’lara sansüre ilişkin gerekçeli kararı da paylaştı. Bakanlığın Kaboğlu’na yanıtına göre bu gerekçeli karar da oy birliğiyle alındı. Oybirliğiyle alınan kararda ise sadece “cinsellik ve erotizm” içeren ürünlere +18 şartı getirilmediği, içinde LGBTİ+ geçen her ürünün sansürlendiği ortaya çıkıyor. Kararın ilgili bölümü şöyle:
“İnceleme konusu ürün ve tanıtımlarda cinsellik ve erotizm içeren tüm cinsel yönelimlere yönelik ürünlerin çocukların korunması amacıyla “18+” ibaresine yer verilerek satışa sunulması gerektiği, ancak söz konusu reklamlarda “LGBTİ+” ibarelerine yer verilmesine rağmen herhangi bir uyarıya yer verilmeden satışa sunulduğu, dolayısıyla bu durumun çocukların ve gençlerin zihinsel, ahlaki, psikolojik ve toplumsal gelişim özelliklerini olumsuz yönde etkilediği, kültürel ve ahlaki sosyal davranışları bozmaya, değiştirmeye yönelik olduğu…”
Öte yandan Kaos GL tarafından 15 Aralık 2020’de bakanlığa yapılan bilgi edinme başvurusuna ise henüz yanıt verilmedi.
Etiketler: insan hakları, medya
