21/02/2023 | Yazar: Yıldız Tar
Türkiye, LGBTİ+ haklarında yüz üzerinden dört puan alarak 49 Avrupa ülkesi arasında 48. sıradaki yerini yine kimseye kaptırmadı.
Fotoğraf: Hayri Tunç
ILGA-Avrupa'nın “Avrupa ve Orta Asya'daki LGBTİ Kişilerin İnsan Hakları Durumuna İlişkin Yıllık İncelemesi”, 2022'nin hem planlı, vahşi saldırılar yoluyla hem de doğrudan politikacılar, dini liderler, sağcı örgütler ve medyadan gelen yaygın nefret söyleminin ardından intiharlardan dolayı 2022’nin son on yılın en kötü yılı olduğunu ortaya koyuyor.
Raporun Türkiye bölümünde de çarpıcı veriler yer alıyor. Kaos GL ve 17 Mayıs derneklerinin doğrudan katkı sağladığı raporda AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun sistematik nefret söylemleri hatırlatılıyor. Raporda, LGBTİ+ örgütlerine IŞİD tehditleri, “Büyük Aile Yürüyüşü” adı altında nefret mitingleri, İslamcı grupların LGBTİ+’ları ölümle tehdit etmesi, nefret cinayetleri ve süregiden davalar yer alıyor. Öne çıkan bir diğer konu ise transların geçiş/uyum süreci operasyonlarına engeller ve “onarım terapisi” adı verilen işkencenin yaygınlaşması.
Rapordaki konu başlıklarından bazıları şöyle: Mülteci LGBTİ+'lara ayrımcılık, işsizlik, polis işkencesi, onur yürüyüşlerine yasaklar, RTÜK sansürü, barınma hakkının gasp edilmesi, derinleşen yoksulluk, TİHEK’in ayrımcılığı…
Yüz üzerinden sadece dört puan alabildi!
ILGA-Avrupa, senelik raporuyla birlikte ülkelerin LGBTİ+ hakları karnesini değerlendirdiği Gökkuşağı Haritası’nı da güncelledi. Türkiye, geçtiğimiz yıl olduğu gibi bu yıl da sondan ikinciliği kimseye kaptırmadı.
49 ülke arasında 48. sırada yer alan Türkiye’den daha kötü durumda olan tek ülke ise Azerbaycan. “Eşcinsel propaganda yasağı” ile sık sık gündeme gelen Rusya bile Türkiye’den daha iyi durumda.
Harita, LGBTİ+’ların temel hak ve özgürlükleri konusunda devletlerin attığı adımlar üzerinden ülkelere puan veriyor. En yüksek puanın 100 olduğu sistemde Türkiye’nin puanı 4.
Anayasa, yasa ve mevzuatlarda ayrımcılığa karşı koruma, nefret suçları, intersekslerin bedensel bütünlüğü, sivil toplum, iltica gibi konularda eşitliği ölçen haritaya göre; Türkiye sadece üç kriteri sağlıyor: Cinsiyetin yasal olarak tanınmasında mevzuatın varlığı, isim değişikliği yapabilme ve sivil toplumun küresel fonlara erişmesini engelleyen bir yasanın olmaması.
Tavsiyeler
ILGA-Avrupa’nın Türkiye hükümetine tavsiyeleri ise şöyle:
*Cinsel yönelim, cinsiyet kimliği, cinsiyet ifadesi ve cinsiyet özelliklerine açıkça atıfta bulunarak LGBTİ kişilere anayasa kapsamında koruma sağlamak.
*LGBTİ örgütlerinin toplanma ve örgütlenme özgürlüğünün etkili bir şekilde kullanılmasının önündeki engellerin kaldırılması ve LGBTİ insan hakları savunucularının güvenliğinin sağlanması.
*Cinsel yönelim, cinsiyet kimliği, cinsiyet ifadesi, cinsiyet özelliklerinin ilerlemeyi ölçmek için belirli mekanizmalarla birlikte bir eşitlik eylem planına açıkça dahil edilmesi.
Etiketler: insan hakları, kadın, mülteci, nefret suçları, çalışma hayatı, eğitim, kent hakkı, barınma, sosyal hizmet, aile, sağlık, siyaset, dünyadan