01/12/2022 | Yazar: Kaos GL
“Hastaneler ve devlet daireleri ayrımcılığın en çok yaşandığı alanlar olurken, HIV’le yaşayanlara yönelik ayrımcılıklar sıklıkla cezasız bırakılmaktadır.”
Halkların Demokratik Partisi (HDP) İstanbul Milletvekili Züleyha Gülüm, 1 Aralık Dünya AIDS Günü’nde ayrımcılığa ilişkin araştırma önergesi verdi.
Gülüm, “HIV/AIDS ile mücadele mekanizmalarındaki yetersizliklerin araştırılarak alınması gereken tedbirlerin belirlenmesi, önyargılar, ayrımcılık ve hak ihlallerin önlenerek bütüncül ve hak temelli politikaların oluşturulması amacıyla” Meclis araştırması açılmasını talep etti.
Ayrımcılık her yerde: İş, hastane, okul, medya…
HIV tanısı alan kişilerin yaşadıkları sağlık sorunlarının yanı sıra önyargılar ve ayrımcı uygulamalar nedeniyle hak ihlallerine uğradığını hatırlatan Gülüm, Pozitif-İz Derneği’nin hazırladığı “Türkiye’de Yaşayan HIV Pozitiflerin 2021 Yılı’nda Maruz Bırakıldıkları Hak İhlalleri Raporu”ndan verileri de paylaştı:
“HIV ile yaşayanlar; işte, hastanede, okulda, medyada ve yaşamın diğer birçok alanında ayrımcılığa uğramakta, doktorlar ve diğer sağlık çalışanları tarafından kötü muameleye maruz bırakılmakta, yeterli düzeyde sağlık hizmetlerinden yararlanamamakta, mahremiyet haklarını hiçe sayan pek çok uygulamayla karşılaşmaktadırlar.
“Pozitif-İz Derneği’nin hazırladığı “Türkiye’de Yaşayan HIV Pozitiflerin 2021 Yılı’nda Maruz Bırakıldıkları Hak İhlalleri Raporu”na göre 2020-2021 arası HIV pozitiflerin uğradıkları hak ihlalleri üç katı artmıştır. Rapora göre HIV ile yaşayan kişiler en fazla sağlığa erişim hakkına ilişkin hak ihlallerine uğramaktadır. Başta aile hekimleri olmak üzere, sağlık çalışanlarının HIV ile ilgili yeterli bilgiye sahip olmaması; tedaviden kaçınması, hastaya ayrımcılık uygulaması neticesinde, HIV ile yaşayan kişiler sağlığa erişimde büyük engellerle karşılaşmaktadırlar. Bununla birlikte MEDULA sisteminin sağlık hizmeti sağlayıcılarının erişimine açılmış olması, HIV ile yaşayanların damgalama, önyargı ve ayrımcılığa uğrama kaygılarını artırmıştır. MEDULA’nın açılması, kişisel verilerin korunması bağlamında başlı başına bir hak ihlali iken; bu sebeple yaşanan sağlık hakkına erişimin engellenmesi gibi yeni hak ihlallerine de yol açmıştır.”
“Ayrımcılıklar sıklıkla cezasız kalıyor”
Gülüm, HIV ile yaşayanların önyargılar ve ayrımcı uygulamalar nedeniyle iş ve sosyal yaşamda büyük mağduriyetler yaşadığını da belirterek, “İşe alımlarda ve işlerinin devamında HIV testine zorlanmakta, mobbinge uğramakta, sosyal hakları kısıtlanmakta, iş sözleşmeleri feshedilmektedir” dedi. Hastaneler ve devlet dairelerinin ayrımcılığın en çok yaşandığı alanlar olduğuna dikkat çekti ve ekledi:
“HIV’le yaşayanlara yönelik ayrımcılıklar sıklıkla cezasız bırakılmaktadır. Bu da HIV pozitif bireylerin destek mekanizmalarına, sağlık hizmetlerine ve yargı yoluna başvurmaktan uzak durmalarına yol açmaktadır.”
“Bütüncül ve hak temelli politikalar oluşturulmalı”
UNAIDS 95-95-95 Küresel Hedeflerinin altını çizen Gülüm, yapılması gerekenleri önergede şöyle sıraladı:
“Acilen teşhis ve tedavi standartlarının oluşturulmasına, önyargıların aşılmasına, yurttaşların gerçek bilgiye erişebilmesine ve toplumsal farkındalığın artmasına yönelik faaliyetlere ihtiyaç vardır. HIV/AIDS izleme ve değerlendirme sisteminin bir an evvel kurulması ve şeffaf veri paylaşımının yapılması, göçmen ve mülteciler dahil olmak üzere tüm HIV ile yaşayanlara ücretsiz tedavi hakkının tanınması, mahpusların ilaç ve tedaviye erişimlerinin önündeki sorunların giderilmesi, eğitim ve öğretim kurumlarında güncel ve kapsamlı HIV bilgisinin müfredatta yer alması gibi HIV’e ilişkin bütüncül ve hak temelli politikaların oluşturulması gerekmektedir.
“Bu bilgiler ışında; Türkiye’de HIV/AIDS ile mücadele mekanizmalarındaki yetersizliklerin araştırılarak alınması gereken tedbirlerin belirlenmesi, HIV/AIDS’e yönelik toplumsal farkındalığın yaratılması ve hâkim ayrımcılığın önlenmesi amacıyla bir araştırma komisyonu kurulmasını arz ve teklif ederim.”
Etiketler: insan hakları, mülteci, çalışma hayatı, barınma, sağlık, siyaset, hiv
