12/02/2025 | Yazar: Elif Gölet
17 Mayıs, Ankara Gökkuşağı Aileleri, Hevi LGBTİ+, Muamma LGBTİ+ ve Özgür Renkler dernekleri, 2025’e dair beklentilerini KaosGL.org’a anlattı.
Fotoğraf: Fatoş Sarıkaya / csgorselarsiv.org
2025 yılı, LGBTİ+ hareketi için hem zorlukların hem de dayanışmanın ön planda olacağı bir yıl olmaya aday. “Aile Yılı” olarak ilan edilen bu dönemde, LGBTİ+’lar ve örgütler, iktidarın aileyi homojen bir yapıya indirgemeye çalışan politikalarının, hak ihlallerini derinleştireceğini öngörüyor. Artan baskılar, hukuki ve sosyal alanlardaki daralmalar, örgütlerin mücadele yöntemlerini yeniden gözden geçirmesini zorunlu kılıyor. Ancak LGBTİ+ örgütleri, bu süreçte daha güçlü işbirlikleri kurarak, topluluk içi dayanışmayı büyüterek ve yeni stratejiler geliştirerek mücadeleyi sürdüreceklerini vurguluyor.
TIKLAYIN - 2024’te LGBTİ+ dernekleri: Baskılar, nefret ve dayanışma
Peki, Türkiye’deki LGBTİ+ dernekleri 2025’ten neler bekliyor? Hangi alanlarda daha fazla dayanışmaya ihtiyaç duyuluyor? Ne tür mücadele yöntemleri öne çıkıyor? 17 Mayıs Derneği, Ankara Gökkuşağı Aileleri Derneği, Hevi LGBTİ+ Derneği, Muamma LGBTİ+ Derneği ve Özgür Renkler Derneği’ne mikrofon uzattık. İşte derneklerin 2025 yılına dair beklentileri, karşılaşacakları muhtemel zorluklar ve dayanışmayla güçlenen mücadele pratikleri:
“Aile Yılı ilan edilmesiyle birlikte, LGBTİ+’lara yönelik sistematik hedef gösterme politikası artık resmiyet kazandı”
17 Mayıs Derneği : “2024 yılı, hükümetin LGBTİ+’ları hedef alan politikalarını daha da sertleştirdiği bir yıl oldu. “Aile Yılı” ilan edilmesiyle birlikte, LGBTİ+’lara yönelik sistematik hedef gösterme politikası artık resmiyet kazandı. Bu söylemler ve politikalar, 2025’te de devam edecek gibi görünüyor ve bizleri oldukça sert bir yılın beklediğini söylemek mümkün.Ancak ne kadar politika geliştirilirse geliştirilsin, varoluşumuz yasaklanamaz. LGBTİ+’lar her zaman kendi sözünü üretecek, hayatın her alanında var olmaya devam edecek. Bu sert iklimden en az etkilenmek için topluluk içi dayanışmamızı daha da güçlendirmeli, kendimizi topluma daha iyi anlatmalı ve daha fazla temas kurmalıyız. Hem bireysel hem de kolektif olarak güçlenerek, baskılara karşı birlikte direnmenin yollarını bulmalıyız.”
Ankara Gökkuşağı Aileleri Derneği :“Hükümet, 2024 yılında 81 ilde aile çalıştayları düzenledi ve bunların sonucu olarak da “Ailenin Korunması ve Güçlendirilmesi Vizyon Belgesi”ni ortaya koydu. Bu belgede yer alan kararlar uygulanmaya başlandı, bir Aile Enstitüsü ve Nüfus Politikaları Kurulu kuruldu. Bu vizyon belgesi, LGBTİ+’ların temel hak ve özgürlüklerine yönelik kapsamlı bir saldırı anlamına geliyor. Cinsiyet uyum süreçlerinden örgütlenme hakkına kadar bir dizi hakkın bu kararlardan etkileneceğini düşünmemek için bir neden yok.”
Hevi LGBTİ+ Derneği : “2025’te LGBTİ+ karşıtı politikaların ve baskıların devam edebileceğini öngörüyoruz. Bununla birlikte, bu baskılar bizim daha esnek davranışlar geliştirmemize ve kazandığımız alanları korumak için daha fazla mücadele etmemize sebep oluyor. Yeni kaynak yaratma, iş birliklerini artırma ve deneyim paylaşımına odaklanarak sahayı ve birbirimizi güçlendirmeyi hedefliyoruz.”
Muamma LGBTİ+ Derneği: “Türkiye’de hükümet politikaları bireyler üzerinde doğrudan bir etki yaratıyor. Bunu özellikle 2024 yılının son döneminde hormon yasakları ile acı bir şekilde deneyimledik. Hükümet özellikle konu LGBTİ+’lar olduğunda sorumluluk alarak yasal hakların güçlendirilmesine yönelik değil, var olanın zorlaştırılması yönünde çalışmalar yürütüyor. Bununla birlikte Türkiye’de hükümetin karşısında bir muhalefet bulmak çok zor. Ya açıkça hükümetsiniz ya da gizlice hükümetimsi. Tüm bu zorluk kişileri yalnız bırakıyor. Fakat bu yalnızlığın bir getirisi var. O da tüm yolları öğrenmek. Bugün bir LGBTİ+ kendi ile ilgili çıkmaza girdiği bir konuda ne yapması gerektiğini biliyor. Hayatta kalmayı öğreniyor. 2025’te hayatta kalma becerilerimizi daha da geliştireceğimizi düşünüyorum.”
Özgür Renkler Derneği: “2025’in LGBTİ+’lar için zorlu bir yıl olacağı, “Aile Yılı” adı altında sürdürülen nefret siyasetinden şimdiden belli oluyor. Bir trans erkek olarak, özellikle hormona erişimin kısıtlanması ve cinsiyet uyum süreçlerinin hedef gösterilmesi gibi politikalar beni endişelendiriyor. Anayasa’nın 10. maddesi ve uluslararası insan hakları normlarına rağmen, Türkiye’de LGBTİ+ hakları sistematik olarak ihlal ediliyor ve bu yıl da hükümetin ayrımcı uygulamalarıyla bu eğilim derinleşecek. Ancak LGBTİ+lar olarak baskılar karşısında, varoluşumuzdan ödün vermeden, haklarımızı savunmaya ve güçlenmeye devam edeceğimiz bir yıl olacak.”
“Kaybetmek istemediklerimiz kazanmak istediklerimizden daha çok olduğunda büyük bir sıkışmışlık yaşıyoruz”
17 Mayıs Derneği : “Lubunyalar olarak birbirimizden öğrenmek, deneyimlerimizi paylaşmak ve dayanışmayı güçlendirerek yola devam etmek, içinde bulunduğumuz baskı ortamında her zamankinden daha önemli. Hepimiz farklı deneyimlerden ve geçmişlerden geliyoruz, ancak ortak mücadelemiz bizleri bir araya getiren en büyük güç.Dayanışmayı güçlendirmek için öncelikle kişisel egolarımızı ve geçmişten gelen kırgınlıklarımızı bir kenara bırakıp ortak bir zeminde buluşmalıyız. İç tartışmaların ve ayrışmaların bizi zayıflatmasına izin vermemeli, aksine bunları aşarak mücadelemizi daha da güçlendirmeliyiz. Birleşerek, ortak kampanyalar düzenleyerek ve birbirimizin sesini daha fazla duyurarak dayanışmayı büyütebiliriz.Ayrıca, örgütler arası iletişimi artırmak, ortak kaynaklar yaratmak ve farklı şehirlerdeki LGBTİ+ topluluklarıyla daha sık temas halinde olmak da mücadelemizi daha sürdürülebilir hale getirecektir. Dayanışma, sadece kriz anlarında değil, her zaman inşa edilmesi gereken bir güçtür. Birlikte daha güçlüyüz ve bu gücü büyütmenin yollarını aramaya devam etmeliyiz.”
Ankara Gökkuşağı Aileleri Derneği : “Türkiye’deki LGBTİ+ örgütlerinin arasında güçlü bir dayanışma olduğunu düşünüyorum. İktidarın ve iktidar dışı odakların LGBTİ+’ların temel hak ve özgürlüklerine yönelik merkezi bir saldırısıyla karşı karşıya olduğumuz bir dönemde, buna merkezi bir cevap verebilmek için daha fazla bir araya gelmenin, maddi ve manevi dayanışma pratiklerinin nasıl yoğunlaştırılabileceğine dair daha fazla kafa yormanın elzem olduğu görüşündeyim.”
Hevi LGBTİ+ Derneği: “Dernekler arasında deneyim aktarımı, dayanışmayı güçlendirmenin en etkili yollarından biri. Bu sayede, sahayı daha etkili bir şekilde nasıl güçlendirebileceğimizi daha iyi anlıyoruz. Ayrıca, iş birliklerini artırmak, kaynakları paylaşmak ve bölgesel ağlar oluşturmak örgütlerin gücünü artırabilir. Stratejik iş birlikleri ve görünürlük kampanyaları, 2025’te daha güçlü bir direniş hattı kurmamıza yardımcı olabilir. Ayrıca, farklı hak gruplarıyla dayanışmayı güçlendirmek, LGBTİ+ hareketinin daha geniş bir tabana yayılmasını sağlayacaktır.Sokakta ve sahada baskıların yoğun olduğu bu dönemde, birbirimizi desteklemek ve alternatif çözümler üretmek daha da kritik hale geldi.”
Muamma LGBTİ+ Derneği: “Bence öncelikle büyük bir itiraf ile başlamalı ve hükümetimsi davranan tüm kurumlara bir neler oluyor sorusunu sormalıyız. Kaybetmek istemediklerimiz kazanmak istediklerimizden daha çok olduğunda büyük bir sıkışmışlık yaşıyoruz. Bence bu çok doğal fakat bu bizleri elimizdekileri muhafaza ederken hareket alanımızın kısıtlanmasına sürüklüyor. Bu nedenle burada düğümü çözmek özellikle sadece hak alanında çalışmayan diğer özel kurum ve kuruluşlara düşüyor. Daha fazla ilişki kurmak ve daha fazla destek almamız gerektiğini düşünüyorum.”
Özgür Renkler Derneği: “Örgütlerin iktidarın baskıcı söylemlerine karşı seslerini yükseltmek için açık ve kararlı bir tutum sergilemeleri şart. LGBTİ+ haklarına destek vermeleri, yalnızca sözde değil, somut ve görünür bir şekilde olmalı ve bu desteğin sürekli kılınması gerekli. Ortak zeminde buluşmak zorundayız, birbirimizin derdini görmek ve ortak bir şekilde ses çıkarmak zorundayız.”
“2025’te, görünürlük alanlarımızı koruyarak ve yeni stratejiler geliştirerek hareketin daha da güçlenmesini umut ediyoruz”
17 Mayıs Derneği : “2025 için en büyük umudumuz, LGBTİ+ hareketinin dayanışma ağlarını daha da genişletmesi ve lubunyalar için gerçek anlamda güçlendirici mekanizmalar oluşturması. Özellikle derinleşen ekonomik kriz ve yoksulluğun LGBTİ+’ları doğrudan etkilediği bir dönemde, bu ağlar hayat kurtarıcı bir rol oynayabilir. İşsiz bırakılan, barınma hakkı elinden alınan ya da temel ihtiyaçlara erişimi kısıtlanan lubunyalar için güçlü bir dayanışma hattı oluşturmak, hareketimizin en büyük gücü olabilir.Bunun yanı sıra, farklı toplumsal hareketlerle kurduğumuz bağları güçlendirerek, hak mücadelesini daha geniş kesimlere anlatmayı ve daha fazla insana ulaşmayı umuyoruz. Ne kadar baskı artsa da, LGBTİ+’lar olarak birbirimize sahip çıkarak, görünürlüğümüzü artırarak ve hep birlikte güçlenerek mücadele etmeye devam edeceğiz.”
Ankara Gökkuşağı Aileleri Derneği: “2025’te LGBTİ+ hareketi için en büyük umudum, ayrımcılığın ve nefretin son bulması. Bunun bir hayal olduğu söylenebilir ama hayal kurmadan hedef belirlemek ve bu hedefe doğru yol almak da mümkün değil. Peş peşe kazanımlar elde edeceğimiz bir yıl olmasını diliyorum.”
Hevi LGBTİ+ Derneği: “2025’te, görünürlük alanlarımızı koruyarak ve yeni stratejiler geliştirerek hareketin daha da güçlenmesini umut ediyoruz. Dayanışma ağlarının genişlemesi, bireylerin ihtiyaçlarına yönelik daha kapsamlı çözümler üretmek ve sokakta da var olabilmek için mücadelemizi sürdürmek en büyük hedeflerimizden biri.”
Muamma LGBTİ+ Derneği: “LGBTİ+ hareketi için en büyük umudum özel sektör ile daha fazla ilişki kurabilmesi olacaktır. İlişki ağlarının büyüklüğü etkinin de büyümesine katkı sağlayacaktır.”
Özgür Renkler Derneği: “2025’te LGBTİ+ hareketi için çok büyük bir umudum yok ama kendimizi güçlendirmeye ve inatla “buradayız” demeye devam edebilmek en büyük dileğim. Trans+ların hormon ilaçlarına erişim süreçlerine dair güçlü bir dayanışma ağı oluşturabilmemizi umuyorum. Aynı zamanda, LGBTİ+’ların varoluş haklarının tanınması, nefret cinayetlerinin sonlandırılması ve sürdürülebilir bir mücadele zemini yaratabilmemizi umuyorum.”
Etiketler: insan hakları, kadın, medya, kültür sanat, yaşam, nefret suçları, aile, siyaset, özel haber, beda, araştırma, inceleme, yorum
1720430400.jpg)