AİHM, Türk Hükümetinden cevap bekliyor

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Kaos GL Dergisi’nin pornografik(!) bulunan "Pornografi" sayısının toplatılması ile ilgili Davada; Türk Hükümeti’nin ifade özgürlüğü’nün engellenip engellenmediği konusunda cevap vermesini istedi.

Kaos GL Dergisi’nin 2006 yaz döneminde piyasaya sürülmek üzere hazırlanan ve pornografinin sorgulamasına yer veren ‘Pornografi’ dosya konulu 28. sayısı, henüz matbaada iken, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı Basın Savcılığı’nın 21/07/2006 tarih ve 2006/1708 kararı ile pornografik(!) bulunarak toplatılmıştı.

 

Toplatma kararına karşı Kaos GL Derneği avukatlarından Av. Oya Aydın Ankara 12. Sulh Ceza Mahkemesi’ne itiraz etmiş, ancak itiraz mahkemenin aynı günlü (21.07.2006) 2007/848 Müt. sayılı kararı ile reddedilmişti.

 

Av. Oya Aydın tarafından üst mahkeme olan Ankara 15. Asliye Ceza Mahkemesi’ne yapılan itiraz ise, yine mahkemenin 28.07.2006 gün ve 2006/223 sayılı kararı ile reddedilmişti.

 

Ankara 15. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından verilen ret kararından sonra iç hukuk yolları tüketilmiş olduğundan ve karar kesinleştiğinden, Kaos GL Derneği tarafından ‘İfade özgürlüğünün ihlal edildiği, adil yargılama yapılmadığı ve yargılama sırasında ayrımcılığa maruz kalındığı’ iddiaları ile Türkiye devleti aleyhine 26.01.2007 tarih ve 4982/07 sayılı başvuru ile AİHM’ne başvurulmuştu.

 

AİHM dosya üzerinde yaptığı inceleme sonucu, başvurunun kabul edilebilir olduğu sonucuna vararak, ifade özgürlüğünün ihlal edilip edilmediği konusunda Türk hükümetinin cevap vermesi konusunda, 19.06.2009 gün ve 4982/07 sayılı karar verdi. Karar ile birlikte, davaya ilişkin görüş bildirilmesi için Türk Hükümeti’ne 09 Ekim 2009 tarihine kadar süre verildi. Karar mahkemenin resmi sitesinde 06.07.2009 tarihinde 30. sırada yayınlandı.

 

Türk hükümeti tarafının davaya cevap vermesinin ardından, AİHM ifade özgürlüğünün ihlal edilip edilmeyeceğini inceleyecek.

 

Kararın Türkçe Tercümesi;

 

‘İkinci Daire

 

Strazburg, 19 Haziran 2009

Başvuru no: 4982/07, Kaos GL, Türkiye aleyhine

 

Sayın..

 

Mezkûr dilekçenizin kabul edilebilirliği açısından 16 Haziran 2009 tarihinde yapılan ön inceleme ardından, davaya bakacak daire başkanının, AİHM tüzüğü 2b&54. maddesi gereği, Türk hükümetini başvuru konusunda bilgilendirme ve yine hükümeti, başvurunun kabul edilebilirliği ve yerindeliği (haklılığı) konusundaki müşahedesini yazılı olarak sunmaya davet etme kararı aldığını bildirmek isterim.

 

Ekte, dilekçe sahibinin dikkatine sunulmuş, tebliğ sonrası prosedürle ilgili bir bilgilendirme notu bulacaksınız.

 

Başvuru, tüzüğün 54A ve sözleşmenin (AİHS) 29&3 maddeleri uyarınca, kabul edilebilirlik ve esas açısından ortak incelemeye uygun durumda. Sonuç olarak, eğer mahkeme başvuruyu kabul edilebilir ve esastan incelenebilir bulursa, 54A&2 maddesi gereği ivedilikle bir karara varabilecek.

 

Hükümet (Türk), müşahedesini, 9 Ekim 2009 tarihinden önce sunmaya davet edildi. Bu müşahede, 41. madde (tüzüğün de 60.maddesi) uyarınca size de iletilecek ki sonrasında, eğer gerekirse, hakkaniyetli bir sonuca ulaşma talebinizi de ekleyerek dilekçe sahibi adına müşahedeye yazılı olarak cevap verebilirsiniz.

 

Daire Başkanı, hükümete, müşahedesinin ekteki dokümanda (mahkeme kalemince hazırlanan vakıa sunumu ve taraflara yöneltilen soruyu içeren mektup) yer alan soruya cevap teşkil etmesi gerektiğini bildirdi.

 

Hükümet aynı zamanda, yukarıda belirtilen tarihe kadar, davanın dostane çözümü konusundaki tavrını belirlemeye ve gerekirse, dostane çözüme ilişkin önerilerini sunmaya (tüzüğün 62.maddesi) davet edildi. Aynı şeyi siz de, bu öneriler elinize ulaştığında yapabilirsiniz.

 

Tüzüğün 34&3 maddesi uyarınca, prosedürün bu aşamasında, dilekçe sahibi ya da temsilcilerinden gelen her türlü müşahedenin, mahkemenin resmi dillerinden biri ile (İngilizce ya da Fransızca) kaleme alınmasının gerekli olduğunu bilginize sunarım. 

 

Bu arada dikkatinizi AİHM tüzüğünün 33. maddesine çekmek isterim. Bu maddeye göre mahkeme kalemine taraflar ya da diğer müdahillerce sunulan belgeler, daire başkanı söz konusu maddenin 2. paragrafında belirtilen nedenlerle aksi yönde bir karar vermedikçe kamuya açık olmak zorunda.

 

Ayrıca genel kural olarak, mahkeme kalemine sunduğunuz dokümanlardaki daha önce açıklanmamış bütün bilgiler, özellikle de adı belli ya da kimliği saptanabilir kişilerle ilgili bilgiler, kamu tarafından incelenebilir. Dahası bu bilgiler, mahkemenin internet aracılığıyla ulaşılabilen veri tabanında (HUDOC) yer alabilir.

 

Mahkeme veri tabanında başvurana ait bilgilerin (ad, soyad, doğum tarihi) eksiksiz yer almasını kolaylaştırmak amacıyla kişinin kimlik kartının ön yüzünün bir kopyasını bu alana yerleştirebilirsiniz.  

 

Başvurunuza dair işlemlerde bir aksilik olmaması için size ilişikte kod-barlı 10 etiket gönderiyorum. Davayla ilgili olarak mahkemeyle her yazışmanızda lütfen bunları kullanınız. Mahkeme kalemine göndereceğiniz her yazının ilk sayfasının sağ üst köşesinde bu etiketlerden biri olmalı.  

 

Saygılarımla

 

S. Dollé, bölüm zabıt kâtibi

 

Ek..

Kaos GL tarafından Türkiye aleyhine verilen dilekçe (nO 4982107, 26 Ocak 2007)

 

Olay:

Başvuran bir örgüt ve Sayın Aydın tarafından temsil ediliyor.

 

Başvuran, Kaos Gey ve Lezbiyen Kültürel Araştırmalar ve Dayanışma Derneği.

21 Temmuz 2006, Ankara savcılığı, anayasanın 28, ceza muhakeme usulü yasasının da 162. maddeleri uyarınca, örgütün çıkardığı derginin ‘Pornografi’ başlıklı 28.sayısını toplatma emri çıkartmak üzere Sulh Ceza Mahkemesi’ne gidiyor. Aynı gün mahkeme talebi yerine getiriyor ve 24 Temmuz 2006’da 375 dergiye el konuyor. 28 Temmuz 2006’da dernek tarafından yapılan itiraz Ankara Asliye Ceza Mahkemesi’nce reddediliyor. 18 Kasım 2006 tarihli savcılık iddianamesinde, dernek başkanı ve dergi yazı işleri müdürü Umut Güner, basın yoluyla pornografik yayın yaparak ceza kanununun 226&2 maddesine aykırı davranmakla suçlanıyor. Hâlihazırda davanın, Ankara Asliye Ceza Mahkemesi’nde bir çözüme bağlanamadığı belirtiliyor.

 

Şikâyet:

Başvuran, Sözleşmenin 10. maddesi uyarınca, tartışmalı/üzerinde uzlaşıya varılamayan yayınlara el konarak ifade özgürlüğü hakkı ihlal edildiği için şikâyetçi. 6&1 maddesi gereği, mahkeme kararlarında gerekçe eksikliği olduğu şikâyetinde bulunuyor. Başvuran aynı zamanda, yetkililerin tavrının cinsel yöneliminden kaynaklandığını ve sözleşmenin 14. maddesine aykırı olduğunu dile getiriyor. 

 

Taraflara Soru:

AİHS’nin (Avrupa İnsan hakları sözleşmesi) 10&1. maddesi gereği, başvuranın ifade özgürlüğü engellendi mi?’ 

 

Kararın Fransızca Aslı;

 

 

DEUXIÈME SECTION

Requête n^o 4982/07
présentée par KAOS GL contre la Turquie
introduite le 26 janvier 2007

EN FAIT

La requérante est une association et est représentée par M^e Aydın.

La requérante se nomme « Association Chaos de recherches culturelles et de solidarité gays et lesbiennes » (Kaos Gey ve Lezbiyen Kültürel Araştırmalar ve Dayanışma Derneği). Le 21 juillet 2006, le procureur d’Ankara saisit le tribunal de police pour obtenir en vertu des articles 28 de la Constitution et 162 du code de procédure pénale, une ordonnance de saisine du 28^e numéro du magazine de l’Association, intitulé « La pornographie ». Le même jour, le tribunal fit droit à la demande. Le 24 juillet 2006, les 375 exemplaires du magazine furent saisis. Le 28 juillet 2006, l’opposition formée par l’Association fut rejetée par le tribunal correctionnel d’Ankara. Le 18 novembre 2006, le procureur introduisit un acte d’accusation contre le président de l’Association, Umut Güner, également rédacteur en chef du magazine, pour publication pornographique par voie de presse, infraction prévue par l’article 226 § 2 du code pénal. L’affaire serait pendante devant le tribunal correctionnel d’Ankara.

GRIEFS

Invoquant l’article 10 de la Convention, la requérante se plaint d’une violation à son droit à la liberté d’expression par la saisie des publications litigieuses. Sous l’angle de l’article 6 § 1, elle se plaint de l’absence de motivation des décisions des tribunaux. La requérante considère aussi l’attitude des autorités fondée sur l’orientation sexuelle et ainsi contraire à l’article 14 de la Convention.

Y a-t-il eu atteinte à la liberté d’expression de la requérante au sens de l’article 10 § 1 de la Convention ?

 

Kararı bulabileceğiniz web adresi;

 

 

(Not: Karar 06.07.2009 tarihinde 30. sırada yayınlandı)