17/04/2018 | Yazar: Yıldız Tar
Tazminat talebini ise reddetti.
AYM, LGBTİ mahpusların deneyimlerini aktaran Voltaçark kitabının bir hükümlüye verilmemesine ilişkin “ifade özgürlüğü ihlali” kararı verdi. Tazminat talebini ise reddetti.
Anayasa Mahkemesi (AYM), LGBTİ mahpusların deneyimlerini aktaran “Voltaçark, Hapiste LGBTİ Olmak” kitabının cezaevindeki bir mahpusa verilmemesine ilişkin karar verdi. AYM, “İnfaz Kurumunda hükümlü olan başvurucuya gönderilen yazılı bir dokümanın ona verilmemesinin, haber veya fikir alma özgürlüğü ve dolayısıyla ifade özgürlüğüne yönelik bir müdahale” diye belirtti. Müdahalenin orantılı olup olmadığının belirlenebilmesi için mahkemelerin denetime açık gerekçeler ortaya koyması gerektiğine hükmetti.
Ne olmuştu?
Ankara 1 No’lu F Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumundaki bir hükümlüye 2015 yılında Voltaçark kitabı, “Türkiye Cumhuriyeti devletini suçlu gösteren, kamu kurumları ve görevlileri hakkında hedef gösterici ve doğru olmayan ifadelere yer verildiği” iddiasıyla verilmedi. Hükümlü, İnfaz Hakimliğinin ret kararına itiraz etti. Ankara Batı 2. Ağır Ceza Mahkemesi, İnfaz Hakimliği kararının usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle başvurucunun itirazının reddine karar verdi.
AYM, kararda somut olarak hangi bölümlerin bu nitelikte kabul edildiğinin belirtilmediğini vurguladı.
Demokratik düzen ve ölçülülük
AYM, hükmünü oluştururken cezaevi idaresinin müdahalesinin ve bu müdahale ardından mahkemelerin verdiği kararların ifade özgürlüğünü kısıtlama bakımından “demokratik toplum düzeninin gereklerine” ve “ölçülülük” ilkelerine uygun olup olmadığını, mahkemelerin karar verirken bu ilkelere uygun olduğunu inandırıcı bir şekilde ortaya koyup koymadığını inceledi.
“Somut bağlantı ve yeterli gerekçe yok”
AYM, mahkemelerin kararlarında ilkelere uygun davranmadığını, kitapla içeriğinde yer alan ifadelerin “İnfaz Kurumu güvenliği için tehlike oluşturabileceği ve mahkumun ıslahını engelleyeceği şeklindeki gerekçelere” ilişkim somut bağlantı kurulmadığını söyledi. Bu nitelikte kabul edilen ifadelerin yer aldığı bölümler çıkarılarak geri kalan kısmın başvurucuya teslim edilmesinin mümkün olup olmadığının da tartışılmadığını belirtti ve ekledi:
“Dolayısıyla başvuruya konu kitap biçimindeki yazılı dokümanın başvurucuya verilmemesinin demokratik bir toplumda gerekli olduğu ilgili ve yeterli bir gerekçe ile gösterilebilmiş değildir.”
Tazminat talebi reddedildi
AYM, ihlal kararının başvuruya konu yayının başvurucuya verilmesi gerektiği şeklinde anlaşılamayacağını da belirtti:
“İlgili derece mahkemeleri, Anayasa Mahkemesi kararında ortaya konulan kriterler ve gösterilen yöntemle yeniden yargılama yaparak yargılamanın sonucuna göre bahse konu yayının ya da bir kısmının başvurucuya verilmesine veya verilmemesine karar vermelidirler.”
AYM manevi tazminat talebini ise “ifade özgürlüğünün ihlal edildiğinin tespiti ile kararın, yeniden yargılama yapmak üzere ilgili yargı merciine gönderilmesine hükmedilmesi yeterlidir” diyerek reddetti. Bu süreçte mahpus ise tahliye oldu.
Voltaçark hakkında
CİSST, Friedrich Ebert Stiftung ve Ermeni Kültürü ve Dayanışma Derneği’nin çıkardığı kitap, Türkçe ve Kürtçe olarak yayınlandı. Kitap, Rosida Koyuncu’nun 17 LGBTİ mahpusla söyleşilerinden oluşuyor.
İlgili haberler:
İçerinin sesini dışarıya taşıyan kitap: Voltaçark!
Hapishanelerdeki yayın yasakları son bulmalıdır!
Etiketler: insan hakları
