31/03/2021 | Yazar: Yıldız Tar
Ticaret Bakanlığı Reklam Kurulu’nda yer alan TTB, oybirliğiyle alınan “LGBT ve gökkuşağı temalı” ürünlere +18 şartına ilişkin açıklama yaptı. Toplantıda alınan kararların farklı değerlendirildiğini; havlu, kupa, tişört gibi ürünlere +18 şartı getirilmesinin gerekli olmadığını söyledi.
Ticaret Bakanlığı Reklam Kurulu, 11 Kasım 2020’de aldığı kararla e-ticaret sitelerinde “LGBT ve gökkuşağı temalı ürünlere” +18 uyarısı koyulması şartı getirdi. "LGBT", "Love is Love" (Aşk aşktır), "Pride" (Onur), “Peace” (Barış), "LGBT Power" (LGBT Gücü), "Equality” (Eşitlik), Bisexual (Biseksüel), Freedom (Özgürlük), Lesbian (Lezbiyen), Gay (Gey) yazan ürünler ve gökkuşağı temalı ürünlerin e-ticaret sitelerindeki reklamlarına durdurma cezası verdi. Ceza getirilen ürünler plaj havlusu, kupa bardak, tişört ve telefon kılıfları.
Kurul bu ayrımcı uygulamasını “İnceleme konusu ürün ve tanıtımların "+18" yaş uyarısına yer verilmeden satışa sunulduğu, bu durumun çocukların ve gençlerin zihinsel, ahlaki, psikolojik ve toplumsal gelişim özelliklerini olumsuz yönde etkilediği, kültürel ve ahlaki sosyal davranışları bozmaya, değiştirmeye yönelik olduğu” ifadeleriyle gerekçelendirdi.
Bakanlığın Reklam Kurulu’nda Sağlık Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, Türk Tabipleri Birliği, Türkiye Barolar Birliği, Türk Diş Hekimleri Birliği, Türk Eczacılar Birliği ve Yükseköğretim Kurulu’ndan temsilciler de yer alıyor.
TTB’den açıklama
Ticaret Bakanlığı, kararları duyurduğu basın bülteninde bu kararların oybirliğiyle alındığını belirtti. Bakanlığın verdiği bilgilere göre kararların altında Türk Tabipleri Birliği, Türkiye Barolar Birliği, Türk Diş Hekimleri Birliği ve Türk Eczacılar Birliği’nin de imzası var.
TTB Merkez Konseyi, bu karara ilişkin dün (30 Mart) yazılı bir açıklama yayınladı. Toplantıda alınan kararların, toplantıda paylaşılandan farklı sonuçlara yol açtığını söyledi.
TTB, açıklamasında “tüm cinsel yönelimlere yönelik” ifadesi kullanılarak herhangi bir ayrımcılığa mahal verilmemesi sağlanmaya çalışıldığını, cinsellik ve erotizmin varlığı ve yokluğuna göre “18+” değerlendirmesi yapıldığını, bu konuda da herhangi bir ayrım üzerinden değerlendirme yapmanın mümkün olmadığını” savundu.
“18+” kapsamında olması değerlendirilen tanıtımlara ilişkin kararı verildiğini belirten TTB açıklamaya şöyle devam etti:
“Cinsellik ve erotizm içeren LGBTİ+ ürünlerinin de “18+” olarak diğer ürünler gibi tanıtım ve satışına ilişkin bir sorun yoktur. Yasal dernek isimleri kullanılması Reklam Kurulu’nun değerlendirme kapsamı dışında olup bu konuda bir yorum yapılmamıştır.
“Alınan karar doğrultusunda bu ürünlerin cinsellik ve erotizm içermeyenlerinin reklam ve tanıtımına ilişkin bir sorun bulunmadığı, bu ürünlerin “18+” olarak tanıtım yapmasının gerekli olmadığı açıktır. Kararın gökkuşağı kullanımının yasaklanması şeklinde değerlendirilmesi üzüntü vericidir ve birliğimiz yaklaşımı ile de bağdaşmamaktadır.”
Sansürlenen ürünler: “LGBT ve gökkuşağı temalı” havlu, tişört, kupa, telefon kılıfı
Ticaret Bakanlığı da TTB gibi, “LGBTİ+ bireylere değil, cinsellik ve erotizm içeren tüm cinsel yönelimlere yönelik” dese de Reklam Kurulu kararında sansürlenen ürünlere dair şu ifadeler yer alıyor:
“www.trendyol.com adresli e-ticaret sitesinde yer alan plaj havlusu ürünlerinin; "Peace, Love is Love, Pride, LGBT" gibi ifadelerle birlikte, LGBT ve gökkuşağı temalarıyla satışa sunulduğu tespit edilmiştir.”
“www.trendyol.com ve www.gittigidiyor.com adresli e-ticaret sitelerinde yer alan tişört ve sweatshirt ürünlerinin; "Normal", "LGBT" ifadeleriyle birlikte, LGBT ve gökkuşağı temalarıyla satışa sunulduğu tespit edilmiştir.”
“www.trendyol.com ve www.gittigidiyor.com adresli e-ticaret sitelerinde yer alan kupa bardak ürünlerinin; "LGBT Power", "Equality, Bisexual, Freedom, Lesbian, Gay, Love is Love, Homosexual, LGBT Relationship" gibi ifadelerle birlikte, LGBT ve gökkuşağı temalarıyla satışa sunulduğu tespit edilmiştir.”
“www.trendyol.com, www.ciceksepeti.com ve www.gittigidiyor.com adresli e-ticaret sitelerinde yer alan telefon kılıfı ürünlerinin; "LGBT", "Love is Love", "Pride" gibi ifadelerle birlikte, LGBT ve gökkuşağı temalarıyla satışa sunulduğu tespit edilmiştir.”
Gerekçeli karar ayrımcılığın ispatı
Bakanlık, LGBTİ+’lara sansüre ilişkin gerekçeli kararı da paylaştı. Oybirliğiyle alınan kararda ise sadece “cinsellik ve erotizm” içeren ürünlere +18 şartı getirilmediği, içinde LGBTİ+ geçen her ürünün sansürlendiği ortaya çıkıyor. Kararın ilgili bölümü şöyle:
“İnceleme konusu ürün ve tanıtımlarda cinsellik ve erotizm içeren tüm cinsel yönelimlere yönelik ürünlerin çocukların korunması amacıyla “18+” ibaresine yer verilerek satışa sunulması gerektiği, ancak söz konusu reklamlarda “LGBTİ+” ibarelerine yer verilmesine rağmen herhangi bir uyarıya yer verilmeden satışa sunulduğu, dolayısıyla bu durumun çocukların ve gençlerin zihinsel, ahlaki, psikolojik ve toplumsal gelişim özelliklerini olumsuz yönde etkilediği, kültürel ve ahlaki sosyal davranışları bozmaya, değiştirmeye yönelik olduğu…”
Öte yandan Kaos GL tarafından 15 Aralık 2020’de bakanlığa yapılan bilgi edinme başvurusuna ise henüz yanıt verilmedi.
Etiketler: insan hakları
