22/04/2011 | Yazar: Caner H
Birçok eleştirel ses haksızca susturuluyor. Bunlardan biri gazeteci Yoani Sanchez.
Birçok eleştirel ses haksızca susturuluyor. Bunlardan biri gazeteci Yoani Sanchez. Yoani Sanchez diğer gazeteciler gibi düşüncelerini gazete ve televizyonda paylaşma hakkına sahip değil. Bu nedenle açtığı bloğu http://www.desdecuba.com/generationy/ de Küba sınırları içinde yasaklanmış. Zaten Küba'da internete girmek için Kübalılar saatine 7 veya 9 dolar ödüyorlar.1 Bu da son okuduklarıma istinaden ortalama bir aylık gelirin yarısı ediyor. İnternete ulaşım, siyasetçiler, turistler ve adanın yabancı sakinleri için daha kolay.
Diğer taraftan, iyi bir yazar olduğuna inandığım Yoani Sanchez ve diğer Kübalı blogcular her zaman şiddetin nefesini enselerinde hissediyor ve yaşıyorlar da.2 Sanchez, iktidarca bilgi monopolisine maruz kaldıklarını düşünüyor. Bu nedenle adada zorlu internete ulaşıma rağmen blog kültürü, cdlerle de vidyo ve döküman paylaşımı var. Sanchez ve yine gazeteci eşi adada bilinen politik simalar. Sanchez kendini aydın vb. kelimeler yerine bir vatandaş olarak tanımlıyor ve kilobyteların gücüne inanarak düşüncelerini bloğundan ve twitter hesabından paylaşıyor.
Sanchez'in ve diğer bir Küba'lının bloğunu (http://octavocercoen.blogspot.com/) yaklaşık 2009'dan bu yana takip ediyorum. Zehir gibi eleştirel bir kafası olduğunu düşündüğüm iki blogcu, konuşma özgürlüğünün, şiddetsizliğin sınırlarını deneyimleyen sağlam kalemler. İktidarı çok iyi anlayan ve anlatan yazarlar. Dünyanın hangi ülkesinden olursanız olun anti-militarist, anti-homofobik, şiddet-karşıtı, nefret söylemine karşı yazıları bizleri de ilgilendirecektir. Şu an adada, politik-zararlı olarak görülseler de, bence dünyanın neresine koyarsanız koyun bu insanları, gücünü kötüye kullanan iktidarları hep eleştireceklerdir.
Sanchez, her zaman aynı kişilerin sunduğu adanın tek siyaset proğramında, ülkesiyle ilgili meseleleri konuşabileceği bir Küba hayal ediyor. Son olarak, Sanchez konuşmak isteyen herkesin -sözlü şiddet uygulamadıkları sürece- düşüncelerini tartışabileceği, ''Vatandaşın Nedenleri'' oturumlarını kendi evinde gerçekleştiriyor ve bloğunda götüntüsünü yayınlıyor. (bkz:http://www.desdecuba.com/generationy/?p=2384) Bu oturumların İngilizce dökümlerinin hazırlanmasıyla, onları da izleyeceğim.
Sanchez, bloğu izlendikçe anlaşılabiliyor. Sanchez herkesin özgürce konuşabildiği, yazabildiği bir ülke istiyor. Bu gerçekleşene kadar kilobyteların, twitter ve blogların gücüne inanıyor. Cep telefonundan twitter hesabına gönderdiği cep telefonu mesajıyla, arkadaşlarına karşı yapılan polis kuşatmalarını, tutuklamaları ve her önemli olayı bildiriyor. Bilgi kirliliğine, yalan yanlış suçlamalara karşı bloğundan cevaplarını verebiliyor.
Yoani Sanchez'in iktidarla konuşma fırsatını yakalaması
Sanchez, konuşma özgürlüğünün sınırlarını deneyimlerken ironik olaylar yaşanır. Sanchez cinsellik üzerine bir konferansta Mariela Castro'ya fırsatını bulmuşken sorar:3
''Toplumun cinsel tercihleri4 kabul etmesi için bir şekilde yürütülen bu kampanya , bir noktada, diğer rollere de taşınıp, ideolojik ve farklı görüşler gibi diğer hallere tolerans için savaşacak mı diye sormak istiyorum? Biz de sırrımızı açığa vurabilecek miyiz?''5
Castro 'Bilmiyorum çünkü o alanda çalışmıyorum. İdeolojik ve politik alan benim sorumluluğum dışında' diye cevap verir. Ama, adada (bizde de olduğu gibi) özgürce konuşma ve yazma talepleri herkesin malumu... Gelgelelim tartışma burda bitmez ve Mariela Castro başkanı olduğu CENESEX (Cinsellik Eğitimi için Ulusal Merkez) sitesindeki yazısında Sanchez'i Gallita diye tanımlar.6 Sanchez, idealleştirilmiş toplum tablosunu zurnanın zırt dediği yere getirmiştir. Çünkü, Gallita ''ukala tavuk'' olarak çevrilebilir ve Sanchez'in bloğunda aktardığına göre de İspanyolca'da bu kelime homofobik çağrışımlara sahip.
Diğer taraftan, Sanchez, haksız idamları mahkum eden BM kararından, Kasım 2010'a kadar 10 yıl kararda kalmış olan cinsel yönelim maddesinin kaldırılması yönünde Küba'nın da imzasını kabul edilemez bulur ve Mariela Castro'nun bu durum karşısındaki kaçamak bulduğu cevaplarına yine aynı hafta bloğundan tepki verir.7 (Dipnotta bu konu hakkındaki yazısı ve yazısında da BM kararına/Castro'nun açıklamasına linkler mevcut.)
Sanchez, kalemini hep oynatır. Anti-militaristtir. Örneğin en son bize sokağında geçit törenine hazırlanan ordunun fallüs merkezci marşını iletmişti:
''Yankiler etek giyer!
Biz pantolon giyeriz!
Ve biz en koca t....lı,
Kumandana sahibiz!''8
Ada içindeki geçit törenini için gerekli paranın geçen hafta (Kübalıların zar zor satın aldığı) yağa zam olarak geldiğini biliyorum der Twitterdan. 1 Mayıs'ta da ülkenin kıt kaynaklarını yine askeri geçitlere mi harcayacaksınız diye sorar... Tabiiki bu sorular, konuşma özgürlüğü, şiddetsizlik talepleri ada içinde duyulmaktadır.
Son olarak, bu metni daha iyi diyalog kurabilmek için, anlaşılması gereken bir yazarı anlatmak ve arkadaşlarımın çok sevdiğim Küba hakkındaki sözleri ve yazılarına ben de birkaç paragraf eklemek için yaptım. Her zaman, Mariela Castro'dan bahsederken, bunları da size anlatmak istemiştim ama anlatamamıştım.
1 http://www.desdecuba.com/generationy/?page_id=1019
2 http://www.desdecuba.com/generationy/?p=1123
3 http://www.desdecuba.com/generationy/?p=360
4 İspanyolca aslından ''sexual preference'' diye çevrildiği için, ''cinsel yönelim'' olarak düzeltmeden çevirmeliydim.
5 LGBT olduğunu bilmeyenlere açıklamak anlamında 'Come out of Closet' deyimini kullanmıştır.
6 http://www.desdecuba.com/generationy/?p=366
7 http://www.desdecuba.com/generationy/?p=2129
8 http://www.desdecuba.com/generationy/?p=2435
Etiketler: yaşam, dünyadan
