02/11/2011 | Yazar: Gülistan Aydoğdu
Halk ilk şoku atlatmış görünüyor. Çadır yaşamına alışmaya çalışıyorlar. Bölgede aileler çok kalabalık. Akrabalar birlikte aynı çadırda yaşamak istiyorlar. Kızılay’ın verdiği çadırlar bu açıdan çok küçük kalıyor.
Depremin ardından Erciş’te yıkıntılar üzerinde ağlayanlar, fotoğraflara bakanlar, kayıplarını arayanlar dolaşıyor. Enkaz’a girerken korkuyor insan. Altında yaşayanlar, ceset varmış gibi rahatsız oluyor.
Erciş’te hasarın ve yıkımın en çok olduğu binalar apartmanlar ve çok katlılar. Yollar ve sokak araları moloz yığınına dönmüş.
Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir deprem gecesi çorba dağıtmaya başlamış. Yemek çadırından yemek dağıtılmaya devam ediyor.
Arama –kurtarma çalışması yapanlar Erciş’ten ayrılmışlar. Enkaz kaldırma çalışmaları başladı.
Halk ilk şoku atlatmış görünüyor. Çadır yaşamına alışmaya çalışıyorlar. Bölgede aileler çok kalabalık. Akrabalar birlikte aynı çadırda yaşamak istiyorlar. Kızılay’ın verdiği çadırlar bu açıdan çok küçük kalıyor. Mümkün olduğu kadar büyük çadır talepleri devam ediyor.
Depremde yakınlarını kaybedenler cenazelerini kaldırdılar. Taziye çadırlarda toplanmaya başlandı. Kayıp ilanları var her yerde. Dükkânlar yavaş yavaş açılmaya çalışılıyor. Temizlik ve saçılan, kırılan dökülen malları düzenlemeye başladılar. Sokaklar cam kırıkları, binalardan kopan parçalar nedeniyle yer yer hâlâ kullanılamaz durumda.
Burada Batman, Van, Diyarbakır gibi illerde örgütlü olan birçok vakıf yemek ve yardım çadırı kurmuşlar. Çadırların önünde yemek, çay ve yardım kuyrukları devam ediyor.
Gönderilen kullanılmış ve yıpranmış elbiselerden çöpler oluşmaya başladı. Erciş belediyesi henüz tam çalışmaya başlamadığı için Van belediyesi çalışanları çöpleri topluyor. Bir ay böyle devam edeceği söyleniyor. Yemek çadırlarının etrafında çöplükler oluşmaya başladı. Hâlâ ekmek vs çıkmıyor. Ekmek, su, sebze gibi ihtiyaçlar dışarıdan geliyor. Ekmek, yemek, su, giysi, kuru bakliyat dağıtımı devam ediyor. Çeşitli belediyelerden en yakınlardan sürekli olmak üzere ama Türkiye’nin tüm şehirlerinde yardımlar gelmeye devam ediyor. Tek sorun ilçeye girişte Askeriye tarafından kamyonların ve tırların içindeki yiyecek, çadır ve kullanılmamış eşyalara el konuluyor. Sadece kullanılmış malzemelerin geçişine ve dağıtımına izin veriyorlar. İstanbul, Ağrı, Patnos, Çanakkale, Mersin, Adana, gibi pek çok yerden yiyecek ve ekmek geliyor. Çadır kentlerde yaptığımız görüşmelerde ihtiyaçlarının karşılandığını söylediler.
Hasar olan binalara özellikle de çocuklar korkudan giremiyor. Boş arazilere çadırlarını kurup elektrik çekmişler. Katalitik sobalarla, elektrikli, kömür ve odun sobalarıyla ısınıyorlar.
Artçılar da sürekli yaşanıyor. Yani beşik gibi sallanıyoruz ama bunu insanlar önemsemiyor artık. TV ve radyolardaki depreme ilişkin uzmanların söyledikleri insanları diken üzerinde tutuyor. Daha büyük sarsıntı beklentisi içindeler. Merkezde her sokakta birkaç yıkıntı görülüyor. Yani sokaklar enkaz dolu. İnsanlar bu yıkıntılara gelip tanıdıklarından izler arıyor, yıkıntıların içinden geriye kalanı kurtarmaya çalışıyorlar. Yıkıntılar üzerinde ağlayanlar, fotoğraflara bakanlar, kayıplarını arayanları görmek mümkün. Enkaz’a girerken korkuyor insan. Altında yaşayanlar, cesetler varmış gibi rahatsız oluyor.
Televizyonlarda günlerdir gösterilen arama çalışmaları yol üzerindeki belli binalarda yapılmış. Sokak aralarında arama kurtarma çalışması yapmaya vakit olmadığı söyleniyor. Bazı yerlerde arama kurtarma çalışması yapan ekiplerin yetişemedikleri görülüyor. Dokunulmamış yıkıntılar var.
Yer yer Fransa’dan, Belçika’dan, İran’dan, Azerbaycan’dan gelen çadır ve yardımları görüyoruz.
KESK Van’da kurdukları çadırdan yapılan organizasyonla, tespiti yapılan mahalle ve köylere dağıtım devam ediyor. Van Belediyesinin oluşturduğu kriz masasından da aynı şekilde ihtiyaç tespiti yapılan yerlere yardımlar gönderiliyor.
Erciş merkezde kurduğu çadırda Ankara’dan, Diyarbakır’dan, Hakkâri’den, Mardin, Batman’dan gelen gönüllü doktorlar sağlık hizmeti veriyor. Çöpler ve çadırlarda tuvalet sorunu, banyo ve temizlik sorunu var ve şehir suyuna karışabilecek sızıntılar nedeniyle salgın olmasından endişe ettiklerini söylediler. Musluktan akan sulardan içilmemesini söylüyorlar.
Resmi binalarda herhangi bir hasar yok. Erciş Devlet Hastanesi boş durumda. Hastalar başka illere nakledilmeye devam ediliyor.
İlçeye elektrik ve su veriliyor fakat çadırların çoğunda tuvalet yok. Banyo, çamaşır, bulaşık, yemek yapmak sorun oluyor. Çamaşır yıkamadaki sorun nedeniyle çamaşır ihtiyacı çok fazla.
Fotoğraflar: Gülistan Aydoğdu / Kaos GL
Etiketler: yaşam
