16/03/2021 | Yazar: Umut Güner

Jane Addams Eylemci Bir Ruh kitabı sosyal çalışmanın inşasında dayanışmanın neden önemli olduğunu ve kimlerle neden dayanışmamız gerektiğini bize işaret etmesi açısından önemli.

Jane Adams Eylemci Bir Ruh üzerine Kaos GL - LGBTİ+ Haber Portalı

Jane Addams, kendi sözleriyle 1907’de şöyle ifade ediyor: “Hayatı, bütün insanların ihtiyaçlarını karşılayacak biçimde dönüştürmek için uzun bir mücadelenin başındayız; bu mücadele, yasal ve kurumsal düzenlemeler gerektirecek…”

Bir kitaptan bir insanın kütüphanesinde iki tane olur mu? Evet olur, kitabı yayına hazırlayan ve çevirmenlerinden biri dostunuz ise size aynı kitabı iki kere imzalarsa iki nüshasını da kütüphanenizde baş tacı edersiniz.

Ayizi yayınevinden çıkan “Jane Adams Eylemci Bir Ruh” kitabını sevgili dostum Özlem Cankurtaran bana iki kere imzalamıştı. “yaşamıma ışık tutan entelektüel annelerimden Jane Addams seni nasıl etkileyecek bakalım…” diye yazmıştı. Kitabı okumaya aslında böyle böyle başlamam 1996’da başlayan ve halen devam sosyal hizmet lisans eğitimimde sosyal hizmet bilgisine ne kadar mesafeli olduğumun bir kanıtı.

Ayizi, bu kitabı peki neden yayınlamak istedikleri sorusuna ise kitabın başında söyle cevap veriyor:

“Jane Addams, kurucusu olduğu sosyal çalışma disiplini tarafından bile hak ettiğince bilinen biri değil. Kent sosyolojisi ve sosyal psikoloji başta olmak üzere pek sosyal bilimin alanının kurucularının içinde yetiştiği Cihicago okulunun ilham kaynaklarından biri, barı hareketinin kurucularından, işçi hakları ve sendika mücadelesinin önemli bir savunucusu, siyasal etik üzerine dikkate değer fikirleri ve çalışmaları var. Sosyal devlet nosyonunun gelişiminde hem fikirleriyle hem de aktivizmiyle rol oynamış bir kadın. Yirminci yüz yıl başındaki feminist hareketin liderlerinden biri.”

Jane Addams’ın hayatı aslında kadınların eşitlik mücadelesinin tarihi. ABD’de LGBTİ+ hareketinin gelişimi ve tarihi açısından çok önemli. Her ne kadar kendisine “lezbiyen” ya da “biseksüel” demese de kadın sevgilileri ve bu sevgilileri ile birlikte kurduğu hayatı, sosyal barınma evine tanıklık ediyoruz. Heteroseksüel olmayan bir kadının bir sürü devrimin yanında cinsel devrimine tanıklık ediyoruz kitapta. Savaş karşıtı hareketle ilişkisi, BM’nin kurulma sürecinde katkıları ve ülke siyasetini belirleyecek şekilde güçlenmesi ve bir akil insana dönüşme hikayesini okuyoruz. Tabii bunları okurken bir yandan da sosyal hizmet mesleğinin Amerika’da nasıl kurulduğunu da okuma fırsatı buluyoruz.

İnsanın kendisinin değişebileceğini, dönüşebileceğini söylüyor Jane Addams’ın otobiyografisi bize. “En yakın arkadaşı” olarak tariflediği ama okuyucunun kadın kadına aşkın izlerini bulmaya başladığı bir süreçte, “cinsel özgürlük hareketlerine” mesafeli olsa da bir yandan ilerleyen sayfalarda “en yakın arkadaşı” kategorisinin artık partnerlik olarak adlandırıldığı bir sürece evrildiğini görüyoruz. Diğer yandan şunu da düşünmedim değil, bir mahalleyi, bir kenti, bir ülkeyi, hatta barış hareketi üzerinden bir dünyayı değiştirmeye ilişkin tahayyülleri varken, bunları değiştirmek için minik ya da kocaman adımlar atarken kendi cinsel kimliğini politize etme süreci o kadar kolay olmadığına da tanıklık edebiliyoruz.

Eylemci Bir Ruh, sosyal çalışmanın “aktivizm” boyutunu hatırlatması açısından çok önemli bir değere sahip. Gittikçe muhafazakarlaşan, otoriter bir devlet anlayışına karşı sosyal hizmet uzmanları, sosyal çalışmacılar içinde bir umut veriyor. İçinde bulunduğumuz kötü koşulları bahane olarak ileri sürmek yerine değişim için adım atmayı, her koşulda yapılabilecekleri hatırlamayı, yapılabilecekler için gerekirse koşulları değiştirmek için yeni yapılar örgütlemeyi, dünya barışı için bir şeyler yapabilmenin mümkünlüğünü gösteriyor. Kitabı sadece sosyal çalışmacılar değil, toplum içinde bir değişim yaratmak isteyen herkesin özellikle sivil toplum profesyonellerinin ve aktivistlerinin okumasını tavsiye ederim. Kitap hak temelli bir mücadelenin hikayesi olduğu kadar, aktivistler için cesaret veren bir ayna işlevi görüyor.

Kitabı okuduğumdan beri sürekli aklımda olan bir yazı idi Jane Addams’ı yazmak. Özlem ile konuşurken, Dünya Sosyal Hizmet Günü’nün 2021 yılı temasının “Ubuntu: Ben, Biz Olduğumuzda Benim: Toplumsal Dayanışmanın ve Küresel Bağlılığın Güçlendirilmesi” olduğunu hatırlattı. Jane Addams’ın mücadelesi eşitlik mücadelesi idi ve bunu yaparken aynı zamanda dayanışmayı her zaman ön plana çıkarttı ve eylemci bir ruh kitabı da sosyal çalışmanın inşasında dayanışmanın neden önemli olduğunu ve kimlerle neden dayanışmamız gerektiğini bize işaret etmesi açısından önemli.

Son olarak Kaos GL başta olmak üzere stajyer, gönüllü olarak emek veren ve LGBTİ+ların sosyal hizmetlere erişimine katkı sağlayan başta lubunya sosyal hizmet uzmanları olmak üzere bütün sosyal hizmet uzmanlarına ve akademisyenlerine dayanışma gösterdikleri için teşekkür ediyorum. Dayanışma yaşatır!

*KaosGL.org Gökkuşağı Forumu’nda yayınlanan yazı ve çizimlerden yazarları ve çizerleri sorumludur. Yazının ya da çizginin KaosGL.org’ta yayınlanmış olması köşe yazılarındaki veya çizimlerdeki görüşlerin KaosGL.org’un görüşlerini yansıttığı anlamına gelmemektedir.


Etiketler: insan hakları, sosyal hizmet
nefret