24/05/2021 | Yazar: Yıldız Tar
24 Mayıs Panseksüel ve Panromantik Görünürlük Günü’nde “Panseksüel nedir” sorusunun ötesine geçip iş hayatında panseksüellerin neler yaşadığını kendi ağızlarından dinlemeye ne dersiniz?
Bugün Panseksüel ve Panromantik Görünürlük Günü. Panseksüel ve panromantik kimlikleri kutlamak ve bu kimlikler hakkında farkındalık yaratmak için 2015 yılından beri 24 Mayıs, Görünürlük Günü olarak kutlanıyor.
“Panseksüel nedir” sorusunun ötesine geçerek, Türkiye’deki panseksüellerin seslerini görünür kılabilmek için; 24 Mayıs dolayısıyla iş hayatında panseksüellerin neler yaşadığını araştırdık.
Kaos GL’nin Kadir Has Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Araştırma Merkezi ile birlikte yürüttüğü Türkiye’de kamu ve özel sektörde LGBTİ+’ların durumu araştırması 2020 sonuçlarından panseksüellerin iş hayatında neler yaşadıklarını derledik.
İstihdamda LGBTİ+’ların durumunu araştıran çalışmanın 2020 sonuçları “Türkiye’de Kamu Çalışanı LGBTİ+’ların Durumu” ve “Türkiye’de Özel Sektör Çalışanı LGBTİ+’ların Durumu” başlıklı iki raporda kamuoyu ile paylaşıldı.
Araştırma sonuçlarına göre LGBTİ+ çalışanlar ayrımcılık, dışlama, aşağılama, dedikodu ve nefret söylemiyle karşılaşıyor. İşini kaybetme ve daha ağır bedeller ödeme korkusuyla haklarını arayamıyor.
Özel sektör araştırması katılımcılarının yaklaşık yüzde 4’ü panseksüeldi. Kamuda ise bu oran, yaklaşık yüzde 2,5.
“Yasal olarak beni koruyacak bir şeyler olmasını isterdim”
Peki panseksüeller özel sektör ve kamuda çalışırken nelerle karşılaşıyor? Raporlarda yer alan alıntılar; bu soruya panseksüellerin kendi sesleriyle yanıt vermesine olanak sağlıyor:
“Kariyer nette bile askerlik muafiyet sebebinin sorulması bir ayrımcılıktır.” (Düzensiz çalışan panseksüel na-binary)
“Doğuşta atanan cinsiyetim erkek. 3 farklı kurumdan red yedim: 1) Tırnaklarım uzun olduğu için “Gitar mı çalıyorsun” diye sordular. “Hayır, böyle seviyorum” dediğim için şüphelenip üniversiteden hocamı arayıp sormuşlar. O da kimliğimi ifşa etmiş. 2) İnternette makyajlı fotoğrafımı bulup “Web uygunsuz içerik” diye reddettiler. 3) “Anaokulu kısmına kadın hoca istiyoruz, bazen öğrencileri tuvalete götürmeleri gerekiyor” diyerek reddettiler.” (Eğitim sektöründe çalışan panseksüel non-binary)
“Sen KİBAR ve akıllı birisin şantiyelerde çok zaman harcama kendine yazık etme gibi bir söylemle karşılaştım bu iş tanımı için kaba olmam istenmiyorken bana cinsel yönelimlerim üzerinden bu mesleğe yakıştırılmadığım hissettirildi.” (İnşaat sektöründe çalışan panseksüel non-binary)
“Hemcins iş arkadaşlarımla fazla göz teması kurmamak, sıradan bir şekilde bakarken dahi birkaç saniyeden fazla bakmamak ve giyinme odasında başkası varken girmemek gibi davranışlar sergilemek durumunda kalıyorum.” (Sağlık sektöründe çalışan panseksüel kadın)
“Küçük ve niş bir şirkette çalıştığım için kendi adıma ve diğer LGBTİ+ arkadaşlarım adına şanslı olduğumuzu düşünüyorum. Öte yandan görünürlük ve yaygınlaşma anlamında daha fazla şey yapılması gerektiğini düşünüyorum. Özellikle büyük ve önde gelen şirketlerin içinde daha fazla çeşitlilik ve kapsayıcılık protokolleri ve uygulamaları yer almalı.” (Danışman olarak çalışan panseksüel kadın)
“İşyerimde her sene düzenli kan testi yapılıyor ve bu zorunlu bir test. Bu testte HIV ve benzeri hastalıkların testi de yapıldığı söylendi bana. Ben çalıştığım yerde ilk senemi doldurmadığım için daha test yapılmadı bana ancak HIV testinin çalıştığım kurum tarafından bana zorla yapılacak olması bana kendimi güvensiz hissettiriyor. Bu testin sonucunda çıkan duruma göre nasıl bir ayrımcılığa uğrama ihtimalim var öngöremiyorum, işten çıkarılma ya da yöneticilerle paylaşılma gibi sonuçları olabilir mi bilmiyorum ama yasal olarak beni koruyacak bir şey olmasını isterdim.” (Eğitim sektöründe çalışan panseksüel non-binary)
“Evli insanların eşleri sağlık güvencesi, Yeşil pasaport vb. haklara sahip olabiliyor ve kamuda çalışan kişi çalışmayan eş üzerinden yardım alabiliyorken, ben ve partnerim bu haklardan yararlanamıyoruz.” (Uzman olarak çalışan panseksüel kadın)
“Kıdemli hekimler arasında “şaka” adı altında başka bir hekim için gay bireyleri aşağılayıcı bir dil kullanıldığına şahit oldum. Gülenler olmuştu. Kişinin kendini gay olarak tanımlamıyor olması bile mümkün, bu çıkarımı ve “şakayı” sadece giydiği kıyafete bakarak yapmışlardı.” (Sağlık personeli olarak çalışan panseksüel kadın)
“Cinsel yönelimim bilinmese de feminist kimliğim bilindiği için sürekli kadınlar üzerinden ya da feminizm üzerinden bir sataşma yapılıyor erkekler tarafından “feministler şöyle diyor ne kadar saçma” ya da “feministler şunu diyor niye” şeklinde feministlerin sözcüsüymüşüm ya da feminizmi anlatmam gerekiyormuş gibi davranılıyor.” (Akademik personel olarak çalışan panseksüel kadın)
Etiketler: insan hakları, çalışma hayatı
