14/11/2022 | Yazar: Eylem Çağdaş

Arjantin trans toplumu hak ve adalet kavramının toplumsal, politik, ideolojik, bireysel ve ruhsal veçhelerini genişletmeye devam etmekte. Dünyaya verilen ders ise çok açık: feminizm her türden baskıya karşı özgürleştirici bir projeyse şayet trans mücadelesini mutlaka içermelidir.

Arjantin trans hareketinin ilham verici mücadelesi - 3 Kaos GL - LGBTİ+ Haber Portalı

Arjantin trans hareketinin ilham verici mücadelesi

Arjantin trans hareketinin ilham verici mücadelesi - 2

Bu dönem boyunca, FALGT ve trans hareketinin müttefikleri ciddi sosyal/ siyasal sonuçları olabilecek başka bir mücadeleye giriştiler. Medeni kanunu eşcinsel evliliğe izin verecek tarzda reforme etme mücadelesiydi bu.. Kamusal alandaki mitinglerle yasama organlarındaki lobi faaliyetleri eş-zamanlı olarak yürütülmekteydi. Ne var ki kitlesel mitinglere sıklıkla nefret mitingleriyle cevap verildi. Küreselleşme hakikaten dünyanın her yerinde benzer örüntüler ortaya çıkarmakta....

Çeşitli STK'lardan, siyasi partilerden ve sanat dünyasından figürler eşcinsel evliliği "aile değerleri"ne bir saldırı olarak yansıtan aşırı-sağ yapılara karşı birlikte çalıştılar.  Dönemin Buenos Aires başpsikoposu Kardinal Bergoglio önerilen yasaya karşı müritlerine "Tanrı'nın Cihat"ını başlatma çağrısı yaptı.

Sosyal demokrat bir kitle partisi olan Peronist Zafer Cephesi (Frente para la Victoria, FPV) o günlerde popülaritesinin zirvesindedeydi ve mecliste çoğunluğa sahipti. Uzun süren askeri diktatörlük sonrası sosyal kapsayıcılık, ayrımcılık karşıtlığı, kamusal yaşamda adalet gibi ilkeler hayata geçirilmeye, canlı tutulmaya çalışılmaktaydı. Parti bu duruşun bir devamı olarak yasayı destekledi ve meclise taşıdı.   

Arkasındaki siyasal desteğe ve aylar süren lobi faaliyetlerine rağmen yasa oylamaya sunulduğunda zar zor kabul edildi. Oylamanın ardından başkan Kirchner , 'bizim yaptığımız şey yeni yasalar çıkarmak değil, bir toplumsal inşa faaliyetidir' açıklamasını yaptı. Çeşitli sivil toplum koalisyonları tarafından, birden fazla zeminde yürütülen onlarca yıllık mücadele, Mayıs 2012'de Meclis'te kabul edilecek olan Cinsiyet Kimliği Yasası'nın zeminini hazırladı. Bu yasa, kişilerin kayıtlardaki cinsiyetlerini ve/veya isimlerini değiştirmeleri için gereken prosedür ve kriterleri nihayet standartlaştırdı.

Kendi kimliğini belirleme hakkı, cunta dönemi sonrasında öne çıkan insan hakları, eşitlik ve bireysel özgürlüklere ilişkin vaatlerin sonuçlarından biriydi. Bir on yıl sonra bugün dahi radikal bir önerme olmaya devam etmekte. Kendisini ikili cinsiyet sisteminin dışında tanımlayanlar için söz konusu olan X ifadesi, Alberto Fernández'in Peronist hükümetinin insiyatifiyle nihayet 2021’de Cinsiyet Kimliği Yasası'na eklendi. Artık non-binary bireyler cinsiyet hanelerine X ifadesini yazdırabilmekteler. 

Diana Sacayan 2015 yılında öldürüldüğünde, trans hareketi ceza davasında 'travestisit' teriminin kullanılmasını talep etmişti. (Kadın cinayetleri için kullanılan femisit teriminden esinlenilerek bulunan travestisit sözcüğü transkırım olarak çevrilebilir. y.n. ) Bu terim nihayet 2016'dan bu yana mahkeme tutanaklarında kullanılmaya başlandı. Ne var ki bu terimin yasal olarak nasıl işlerliğe sokulacağı konusundaki tartışmalar hala devam etmektedir.

Hareketin liderlerinden Lohana Berkins, Mocha Celis ve Nadia Echazu'nun ölümleri transların güvenlik, sağlık ve sosyal hizmetlere erişimlerini iyileştirmek için çok daha fazla çalışılması gerektiğini ortaya koydu. Onca kazanıma karşın lider figürlerinin dahi engellenebilecek sebeplerle ölmeleri geride kalanlar için çok sarsıcı ve düşündürücüydü. Daha alınacak çok fazla yol olduğunu kanıtlıyordu.  Hareketin çok sevilen figürlerinden Berkins'in şu sözleri belleklerde kaldı: "Değişimin motoru aşktır. Dışında bırakıldığımız aşk kavramı bizlerde dünyayı değiştirme dürtüsüne dönüşmüştür." 

Eşcinsel evliliğin yasalaşması için yürütülen kampanyada olduğu gibi kürtaj hakkı mücadelesi de güçlü faşizan aktörlere karşı yelpazenin tüm ilerici kesitleri arasında koalisyon ve işbirliği gerektirmekteydi. Trans hareketi üreme hakları kampanyasını sürekli olarak destekledi, yürüyüşlere coşkuyla katıldı, kampanya bildirilerinden imzasını esirgemedi. Heteropatriyarkal baskıya karşı ortak, feminist mücadele konusunda kararlı ve direngen tavrını her zaman için gösterdi.

Arjantin trans toplumu hak ve adalet kavramının toplumsal, politik, ideolojik, bireysel ve ruhsal veçhelerini genişletmeye devam etmekte. Dünyaya verilen ders ise çok açık: feminizm her türden baskıya karşı özgürleştirici bir projeyse şayet trans mücadelesini mutlaka içermelidir.  

Kaynaklar:

1)     https://www.redpepper.org.uk/trans-travesti-movement-rights-gender-identity-feminism-inclusive-argentina-abortion-lgbtq/

2)    https://www.youtube.com/watch?v=YnUUkt4USkg ( La comunidad LGBTIQ argentina reivindica los derechos de las personas trans)

3)    https://www.youtube.com/watch?v=XfC6vlZZ1c8 (La lucha por lograr el cupo travesti trans en la Arjantin)

4)    https://www.youtube.com/watch?v=7kE-sUM9POA (Votan El Cupo Trans)

*KaosGL.org Gökkuşağı Forumu’nda yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur. Yazının KaosGL.org’ta yayınlanmış olması köşe yazılarındaki görüşlerin KaosGL.org’un görüşlerini yansıttığı anlamına gelmemektedir.


Etiketler: insan hakları, yaşam, dünyadan
nefret